Archivos de diario de junio 2021

06 de junio de 2021

W rowie na budowie

Prawdziwi twardziele obszarów ruderalnych - rosną na suchych nasypach, w błotnistych dołkach i rowach. Nie przeszkadzają im kamienie, gruz, śmieci itd. Świetne obiekty do fotografowania. Co zyskują rosnąc w tak nieprzyjaznym miejscu? Na pewno jest tu mała konkurencja oraz nielimitowany dostęp do światła. Problemem może być woda, choć nie we wszystkich miejscach, zdarzają się gliniaste dołki - wypatrzyłam tu m.in. jaskra jadowitego, który lubi mieć mokro. Kolejnym mankamentem jest nieprzewidywalność ludzkich działań (w każdej chwili mogą zostać zepchnięte spychaczem lub rozjechane), choć na tym odcinku od jakiegoś czasu nic się nie dzieje. Wiele roślin zdążyło już wyprodukować nasiona. Tropy sarny przecinające (nieogrodzoną) budowę z W na E świadczą o tym, że niestety już wkrótce zabraknie tego korytarza ekologicznego (za to człowiek będzie mógł przemieszczać się swoim korytarzem szybko i komfortowo w kierunku S-N).
Towarzystwa dotrzymał @marcinklisz

Publicado el junio 6, 2021 09:07 TARDE por kroolik kroolik | 20 observaciones | 0 comentarios | Deja un comentario

08 de junio de 2021

Mech z wiaderka

Nowy dla nas gatunek znalazłam w porzuconym plastikowym wiaderku (wyglądało, jakby ktoś uprawiał w nim coś w zeszłym roku, było tam trochę suchych resztek roślinnych). To tylko potwierdza, że ciekawe mchy są dosłownie wszędzie, duża różnorodność jest wokół siedzib ludzkich, na murach, ścieżkach, na uprawach, w doniczkach, ogródkach, różnych porzuconych inicjatywach. Im mniej się mchom przeszkadza, tym lepiej. ;)
Czarecznik jest bardzo fotogeniczny, choć nieduży. Puste puszki przypominają kieliszki na wysokich nóżkach, otwarte ku górze (czarecznik), zaś świeża zielona puszka ma kształt odwróconej gruszki (gruszkowaty).
Razem ze mną fotografował @marcinklisz

Publicado el junio 8, 2021 08:45 TARDE por kroolik kroolik | 1 observación | 0 comentarios | Deja un comentario

11 de junio de 2021

Krzywoszczeć i gruszyczki

Podczas wycieczki do stanowiska gruszyczki zielonawej w celu sfotografowania kwitnących okazów (oraz nowej gruszyczki czy też gruszynki jednostronnej), znalazłam nowy mech, który obfotografowaliśmy z @marcinklisz
Okazało się, że to krzywoszczeć przywłoka (Campylopus introflexus), inwazyjny gatunek z południowej półkuli, a więc dość egzotyczny. Mimo to jestem zachwycona jego wyglądem w powiększeniu. Żeberka przechodzą w długie włoski, a te zaginają się pod kątem 90° i tworzą białe gwiazdki. Wygląda to jak kolce niektórych kaktusów. Mech ten zasiedla przede wszystkim bardzo suche i ubogie siedliska. Trudno powiedzieć, czy w tym konkretnym miejscu konkurował z rodzimymi gatunkami - wokół było wiele metrów kwadratowych gołej, nieporośniętej niczym i spękanej od braku wody ziemi.
Mech ten jest w Europie badany, nowe stanowiska są rejestrowane, co pozwala obliczyć szybkość zasiedlania Europy. W Polsce jeszcze w latach 90. występował tylko na zachodzie, obecnie dotarł już do wschodniej granicy i jego stanowiska porozrzucane są po całym kraju.

Publicado el junio 11, 2021 12:41 TARDE por kroolik kroolik | 4 observaciones | 0 comentarios | Deja un comentario

Srebrny śluzowiec

Wybraliśmy się szukać krzywoszczeci... znalazłam, jak zwykle, nie to, czego szukałam. ;)
Piękny srebrny śluzowiec, prawdopodobnie to samotek zmienny (czekam na potwierdzenie przez jakieś mądre głowy od śluzowców). Na początku myślałam, że to może kawałek plastiku czy gumy (las jest mocno nawiedzany przez ludzi) - kolor był nieprawdopodobny, jak lakier metaliczny albo srebrny panton. Bliższe oględziny potwierdziły organiczność. Delikatnie uszkodziłam patyczkiem brzeg - brązowy środek, jak u dojrzałej purchawki. Nie mam pojęcia, w jaki sposób żywy organizm jest w stanie wyprodukować taką powłokę, ale wydaje się być gotowy do podróży kosmicznych.

Publicado el junio 11, 2021 07:43 TARDE por kroolik kroolik | 1 observación | 0 comentarios | Deja un comentario

12 de junio de 2021

Deszczu, padaj

Schody i stare drzewa owocowe dostarczają mnóstwo materiału w temacie mchów. Od południa leje z przerwami, więc wykorzystujemy krótkie okna pogodowe.
Niektóre mchy są tak malutkie, że przekraczają techniczne możliwości naszego sprzętu foto. Być może nie uda się oznaczyć ich co do gatunku. Będziemy jeszcze próbowali z lupą (edit: lupa jest za słaba, binokularu pod ręką brak).
Plusem wilgotnej pogody jest znacznie ciekawszy wygląd mchów, rozprostowane listki, nasycone kolory itd.
Współobserwator @marcinklisz

Publicado el junio 12, 2021 02:15 TARDE por kroolik kroolik | 6 observaciones | 0 comentarios | Deja un comentario

14 de junio de 2021

Nasze prywatne dziwidło

W Ogrodzie Botanicznym w Warszawie zakwitło dziwidło olbrzymie (Amorphophallus titanum), gigantyczny kwiat z Sumatry, co ponoć zdarza się raz na kilka lat. Wywołało to medialną sensację, a tłumy zwiedzających oglądały roślinę do późna w nocy. Nie zniechęcił ich nawet niezbyt przyjemny zapach, który podobno roztacza kwiat.
My mamy swoje prywatne dziwidło w lesie - do obserwowania, podziwiania oraz badań fenologicznych. Od tygodnia czekamy, aż zakwitnie gruszyczka jednostronna (nieco mniej spektakularna, ale jedna jedyna w całym lesie!). Dziś pojechaliśmy ją odwiedzić - ciągle bez zmian, zamknięte pączki. Za to bez tłumów, za darmo, na świeżym powietrzu, czego chcieć więcej? ;)
Gruszyczka zielonawa już przekwitła, ciekawie było obserwować ją od pąków do owoców.

Publicado el junio 14, 2021 10:31 TARDE por kroolik kroolik | 2 observaciones | 2 comentarios | Deja un comentario

18 de junio de 2021

Nie pytaj, co w trawie piszczy

Zapytaj - a w jakiej?

Publicado el junio 18, 2021 08:25 TARDE por kroolik kroolik | 8 observaciones | 0 comentarios | Deja un comentario

23 de junio de 2021

Mech - sprzymierzeniec w walce z suszą

Mchy i wątrobowce nie są ulubionymi roślinami ogrodników. Wiele osób latami usuwa mszaki ze swoich ogrodów. Uważam, że to wielki błąd.
Mszaki to zdumiewające rośliny. Potrafią przetrwać suszę i "odrodzić się" po deszczu jakby nigdy nic. Nie wymagają żadnych zabiegów. Stanowią wspaniały rezerwuar wody, zwiększając jej retencję w środowisku, zwiększając wilgotność i zatrzymując wodę przed ucieczką wgłąb gleby. Co ciekawe, pobór wody przez chwytniki jest znikomy - mchy pobierają wodę przede wszystkim z deszczu i rosy. To sprawia, że praktycznie w każdym ekosystemie są bardzo pożądanym elementem, tym bardziej, że w ostatnich latach doświadczamy zarówno susz, jak i gwałtownych opadów (które nie są w stanie spenetrować wysuszonej ziemi - większość wody spływa zamiast zatrzymać się lokalnie). Usuwanie mchów z trawników to zwyczajna głupota - nie mówiąc już o koszeniu na krótko i późniejszej konieczności intensywnego marnowania wody na tak wygoloną trawę! Tymczasem mając trawnik poprzerastany mchem można ograniczyć zużycie wody i energii. No, ale tego nie uczą w szkole, skąd mają o tym wiedzieć rozmaici zarządcy zieleni i prywatni właściciele ogródków?
W każdym razie mchy po deszczu prezentują się wspaniale i jest to najlepszy moment, by fotografować większość gatunków. Autorzy znakomitej książki "Brophyte ecology" (Glime, J. M. Bryophyte Ecology. Volume 1. Physiological Ecology. Ebook sponsored by Michigan Technological University and the International Association of Bryologists), która jest dostępna online za darmo, zamieścili tabelę "pojemności wodnej" dla różnych gatunków mchów i wątrobowców. Wygrywają torfowce, które mogą pomieścić nawet 1225% wody w stosunku do suchej masy (a więc ponad 12-krotnie więcej). Powszechny w naszych borach sosnowych rokietnik pospolity pomieści dla porównania 5-6 krotność swej wagi, co także jest znakomitym wynikiem (każdy, kto zapadał się po deszczu w głębokich mchach i przemoczył buty, już wie, dlaczego ;) ).
Warto przyjrzeć się bliżej roli mchów i zrozumieć, że ze swoimi zadziwiającymi umiejętnościami są ważną częścią otaczającej nas przyrody.

Publicado el junio 23, 2021 03:12 TARDE por kroolik kroolik | 7 observaciones | 0 comentarios | Deja un comentario

28 de junio de 2021

Peron wąskotorówki

Sporadycznie używany betonowy peron na stacji Tarczyn (linii kolejki grójeckiej, wąskotorowej) nie jest może miejscem bardzo bogatym przyrodniczo, ale jednak pojawia się tu życie. Przede wszystkim organizmy pionierskie, a więc porosty oraz mchy. Zaobserwowaliśmy duże kępy strzechwy darniowej (?) i fotografowaliśmy je w pełnym słońcu razem z @marcinklisz
Nowy dla mnie gatunek rośliny naczyniowej to czyścica drobnokwiatowa.
Oprócz tego zagadkowa roślina o nietypowym pokroju - gęsty kwiatostan jak u czosnku, ale wyrastający bezpośrednio z podłoża.
Jaszczurka zwinka - obok peronu na skoszonej trawie. Poruszając się bardzo powoli mogłam podejść do niej naprawdę blisko.
(Niestety duże fragmenty wzdłuż kolejki są wykoszone do zera i już wyschnięte, natomiast za szosą, w rejonie mostku nad Tarczynką kwitnie życie - całe łany rozmaitych kwitnących roślin.)

Publicado el junio 28, 2021 08:32 TARDE por kroolik kroolik | 7 observaciones | 0 comentarios | Deja un comentario

29 de junio de 2021

Owadomorek - pasożyt owadów

Zupełnie przypadkiem trafiłam na dziwną, nieruchomą muchę na źdźble trawy, obklejoną jakąś substancją. Okazało się, że to owadomorek (oznaczyłam go jako o. muszy, ale może to nie być całkiem jednoznaczne tylko na podstawie zdjęć). To bardzo ciekawa grupa grzybów należąca do podgromady sprzężniowych Zygomycotina. Zarodnik grzyba, zawierający klej oraz enzymy trawiące chitynę, przykleja się do ciała owada i zaczyna robić dziury w jego powłoce, wnikając do środka. Następnie rozwija się także wewnątrz, doprowadzając ofiarę do szybkiej śmierci. Dojrzałe zarodniki są wystrzeliwane, choć na niewielkie odległości.
Polecam poczytać o grzybach owadobójczych (gatunków jest mnóstwo, niektóre mają bardzo wąskie specjalizacje), to lektura fascynująca, choć z pogranicza horroru. ;)
Nawiasem mówiąc między królestwem grzybów a owadami musi panować jako taka równowaga, skoro mnóstwo grzybów jest chętnie zjadanych przez rozliczne owady.

Publicado el junio 29, 2021 09:04 TARDE por kroolik kroolik | 1 observación | 0 comentarios | Deja un comentario