Diario de ahospers

https://windenergie-nieuws.nl/28/denemarken-tender-voor-offshore-windpark-thor-geopend/
Thor zal met een vermogen van 800 tot 1.000 MW het grootste offshore windpark in Denemarken zijn.

In het kader van het Deense Energy Agreement 2018 was er tussen alle partijen overeenstemming over het plan om drie nieuwe offshore windparken te realiseren vóór 2030. In februari 2019 werd besloten om met de ontwikkeling van het eerste offshore windpark daarvan te beginnen, het windpark Thor in de Noordzee, ten hoogte van het Nissum Fjord. De afstand naar de kust van Jutland zou minimaal 20 km zijn. De naam Thor is afgeleid van de kustplaats in dit gebied: Thorsminde.

In tegenstelling tot eerdere offshore tenders zal het transformatorstation op zee en de elektrische verbinding naar het aansluitingspunt aan wal met het E-net onderdeel van de tender zijn. In eerdere tenders was de Deense netbeheerder Energinet verantwoordelijk voor dit traject.

https://www.gids.tv/videohttps://www.gids.tv/video/397086/humberto-gemist-boerin-welmoed-prikkelt-de-neuzen-met-sterk-ruikend-gras/397086/humberto-gemist-boerin-welmoed-prikkelt-de-neuzen-met-sterk-ruikend-gras
t programma Spraakmakers (Radio 1) doet deze hele week verslag van het werk op de Intensive Care.

Hoe is het om in deze Coronatijd op de IC te werken en wat houdt het werk precies in? Waar lopen verpleegkundigen tegenaan? En wat betekent het bijvoorbeeld om in opleiding te zijn, zoals IC-verpleegkundige Carla Lukassen.
https://www.gids.tv/video/397086/humberto-gemist-boerin-welmoed-prikkelt-de-neuzen-met-sterk-ruikend-gras
Aan het woord komen ook Arjan Groenewold, Reinder Meerveld, Carla Veldhuis en Peter van de Voort. Uitzending: maandag tot en met donderdag na het nieuwsbulletin van 10.30 uur. Vrijdag 3 december zit Peter van de Voort in de uitzending als Spraakmaker om een toelichting te geven op de huidige situatie

---

https://www.youtube.com/watch?v=ZnuvrluGXCM andacht voor de biodynamische landbouw gisterenavond in RTL4-programma Humberto. Hierin was Welmoed Deinum te gast, gehuld in haar karakteristieke korte broek. "Ik mocht als mezelf komen", zo verklaart ze haar outfit in de uitzending. Welmoed runt op haar 27ste een boerderij en deelt alles daarover aan haar volgers op Instagram. Tijdens en na de uitzending heeft ze er duizenden volgers bij gekregen (account: Welmoeddeinum). De biodynamische en biologische boeren hebben er dus duidelijk een ambassadeur bij. Presentator Humberto Tan gaf aan het eind van het gesprek al aan dat ze tijdens haar verhaal 6000 nieuwe volgers had mogen verwelkomen.
https://www.biojournaal.nl/article/9362692/bd-boerin-welmoed-deinum-bij-humberto-op-rtl4/

Op 11 mei vond de eerste lezing plaats door Prof.dr.ir. Theo Spek, hoogleraar Landschapsgeschiedenis
en hoofd van het Kenniscentrum Landschap van de Rijksuniversiteit Groningen. De titel van zijn
lezing was: “De landschapsgeschiedenis van het Hogelandster Wierdengebied”. Voor een ademloos
luisterend publiek ging Theo Spek, een zeer enthousiast verteller, in op de geschiedenis van het
Groninger wierdenlandschap. Regelmatig zoomde hij in op Tinallinge en omgeving en onthulde hij
terloops dat hij ontdekt heeft dat de naam Tinallinge waarschijnlijk voortkomt uit de naam van een
oude Zweedse koning (Ingald) die onze kuststreek in vroegere tijden heeft beheerst. In zijn lezing
benadrukte hij het unieke van het landschap en liet hij zien hoe belangrijk een bewust beleid is dat
rechtdoet aan het karakter daarvan. De deelnemers waren zonder uitzondering zeer enthousiast,
verschillende van hen gaven aan dat door deze lezing de manier van kijken naar bijvoorbeeld de al
meer dan 1500 jaar door mensen gebruikte vennen en valgen echt positief is veranderd.
De cyclus werd op dinsdag 8 juni vervolgd door Marco Glastra, directeur van het Groninger
Landschap. Hij ging in op het heden en de toekomst van het wierdenlandschap aan de hand van de
thema’s kust, landbouw, energie en erfgoed. Het Groninger Landschap is opgericht in 1936. De
stichting bestaat uit 40 medewerkers, 400 vrijwilligers, 16.000 beschermers (particuliere donateurs)
en 40 bedrijfsvrienden (zakelijke donateurs). De doelstelling is het beschermen van natuur, landschap
en erfgoed in de provincie Groningen en het versterken van het maatschappelijk draagvlak daarvoor.
Glastra gaf aan bij het thema landbouw welk een schaalvergroting er heeft plaatsgevonden in het
Groninger landschap, met als voorbeeld de omgeving van Tinalling
https://files.basekit.com/82/13/8213f5a5-7d0f-4ecc-b44a-ecbd51154916.pdf
https://purews.inbo.be/ws/portalfiles/portal/13071980/Devos_etal_2017_vogelnieuwsMei.pdf

---

Beleef de natuur dichtbij
Naar de natuur luisteren is fijn, maar echt in de natuur zijn is nog veel beter. Deze twee combineren kan natuurlijk ook. Want wandelen terwijl je naar de podcast luistert zorgt voor een extra stukje natuurbeleving. In de app ‘Wandelen in Overijssel’ (IOS en Android) van Landschap Overijssel vind je de mooiste routes.
https://www.naturetoday.com/intl/nl/nature-reports/message/?msg=28496
https://anchor.fm/natuurdichtbij
https://anchor.fm/natuurdichtbij
https://purews.inbo.be/ws/portalfiles/portal/13071980/Devos_etal_2017_vogelnieuwsMei.pdf

---

ogelatlas: de voorlopige kaartjes geraken al mooi gevuld!
Met dank aan het massale telwerk van jullie allen kunnen we ondertussen terugblikken op 2 broedseizoenen en 1 wintertelling en dat levert al behoorlijk gevulde verspreidings- een broedzekerheids-kaartjes op. Iedereen kan die voorlopige resultaten steeds bekijken op:
www.vogelatlas.be
Ga daar zeker eens kijken, want je kan er bv. ook al wat vergelijken met de kaartjes uit de vorige broedvogelatlas, ondertussen toch al bijna 20 jaar oud.
In de loop van de komende weken, wanneer ook de nieuwe schattingen worden ingevoerd, zullen de huidige broedvogelkaartjes nog wat vollediger worden. Toch is er nog veel werk en jullie zien meteen ook waar er nog (flinke) gaten in de verspreiding zitten. We gaan er dus komende winter en volgend jaar nog eens keihard tegenaan en hopen daarbij opnieuw op jullie steun. In de mate van het mogelijke zullen ook weer enkele professionele krachten worden ingezet bij het telwerk.
Op www.vogelatlas.be kan je nog steeds één of meerdere atlasblokken claimen en zo een zeer gewaardeerde bijdrage leveren aan een hopelijk zo compleet mogelijk overzicht van al onze broedvogels én overwinteraars!
Veel dank!

---

European Bird Census Council
11163 gf87cjtnunigrldm520 ·
📣The new issue of the Bird Census News (BCN) is out, including five articles.‼
Read more here: https://www.ebcc.info/bird-census-news-34-1/
Download the pdf here: https://www.ebcc.info/wp.../uploads/2021/06/bcn-34-1.pdf
Cover illustration by Evgeniy Koblik
📣Het nieuwe nummer van het Vogelcensus Nieuws (BCN) is uit, inclusief vijf artikelen.!!
Lees hier meer: https://www.ebcc.info/bird-census-news-34-1/
Download de pdf hier: https://www.ebcc.info/wp.../uploads/2021/06/bcn-34-1.pdf
Omslagillustratie door Evgeniy Koblik
Het nieuwe volume van Bird Census News, tijdschrift van de European Bird Census Council (EBCC) is net uit, te downloaden via: https://www.ebcc.info/bcn-33-1-2/

---

We beleven een laat voorjaar voor sommige soorten.....mis ze niet voor de nieuwe atlas!
Het voorjaar van 2021 wijkt behoorlijk af van wat we de voorbije jaren gewend zijn. Nu de weersverbetering eindelijk een feit is, worden nog heel wat late en interessante aankomsten gemeld van soorten als Grauwe Klauwier, Bosrietzanger, Spotvogel, Grauwe Vliegenvanger, Nachtzwaluw enz... De komende warme avonden zijn ook uitermate geschikt om op zoek te gaan naar broedbewijs van Ransuil, baltsende Houtsnippen enz...
Grauwe Klauwieren lijken te bevestigen na hun opmerkelijke influx tijdens het eerste Vogelatlas-jaar. Je doet er goed aan geschikte biotopen nu te bezoeken. Vaak heeft één broedpaar al voldoende aan een hooilandje met braamstruweel en enkele hogere boompjes in de rand. Het zijn warmte-liefhebbers en je vindt ze op zonnige dagen vaak makkelijker in de latere middag dan in de vroege ochtend.
Veel succes, op naar een zo volledig mogelijke nieuwe atlas!

---

De nieuwe ABV-cijfers (t/m 2020) zijn beschikbaar!
En het is helaas geen goednieuws-show geworden. Soorten van landbouwgebied scoren gemiddeld nog steeds erg slecht, maar ook bosvogels nemen recent een diepe duik, vooral onder invloed van een groep naaldhout-specialisten en soorten als Grote lijster die bijzonder snel in aantal lijkt af te nemen. Wat Usutu heeft aangericht onder de Merels wordt ook steeds duidelijker, hoewel op het terrein toch tekenen van herstel merkbaar worden.
Niet alles is kommer en kwel en in alle leefgebieden zijn er gelukkig ook positieve uitschieters zoals Roodborsttapuit, Witte kwikstaart, Boomklever, Grote bonte specht enz...
Meer hierover in het persbericht:
https://www.vlaanderen.be/.../algemene-broedvogels-in.../
of in het technische achtergrondrapport:
https://inbo.github.io/abv-rapport/2020/
https://pecbms.info/trends-of-common-birds-in-europe-2019-update/
https://inbo.github.io/abv-rapport/2020/2-inzameling-van-de-tellingen-in-het-veld.html#s:steekproef
Alle nieuwe cijfers zullen naar goede gewoonte ook verwerkt worden in vlot leesbare broedvogel-rapportages. Ze vormen tevens een zeer welkome aanvulling bij de nieuwe vogelatlas-gegevens die momenteel volop worden verzameld.

---

Vogelnieuws nr. 33 staat online
Download hier: https://pureportal.inbo.be/.../INBO_Vogelnieuws33def.pdf
Net voor we het bizarre jaar 2020 afsluiten, rolt er nog een propvolle Vogelnieuws van de digitale INBO-persen! Daarin wordt ruim aandacht besteed aan de watervogeltellingen, we werpen een blik achter de schermen bij het zeevogelteam, de nieuwe (schitterende!) Europese broedvogelatlas wordt voorgesteld enz... We blikken ook nog even terug op het in september verschenen broedvogelrapport en er is aandacht voor een aantal praktische studies uit het veld (broedsucces weidevogels versus elektrische rasters, Bruine Kiekendieven met zenders en kleurmerken) enz...kortom, voldoende leesvoer voor de donkere dagen voor (en na) Kerst.
We wensen alle vrijwillige en professionele medewerkers aan onze verschillende monitoring-projecten een fijn jaareinde en laten we hopen op een normaler 2021!

---

Met dank aan Natuurpunt Studie voor de fijne samenwerking en de coördinatie van de vrijwillige medewerkers. En uiteraard vooral dank aan de tellers zelf, zonder jullie bestond er vandaag geen enkele trendgrafi
https://inbo.github.io/abv-rapport/2020/2-inzameling-van-de-tellingen-in-het-veld.html#s:steekproef
Peter, een eenduidige verklaring is er niet, maar de twee die jij aanhaalt spelen wellicht een rol en worden ook in bv. Nederland als verklaring aangehaald. Sparrenbossen en -aanplanten hebben nog maar weinig toekomst in Vlaanderen en zullen op termijn waarschijnlijk grotendeels verdwijnen. Kiezen is verliezen, wanneer grote bestanden naaldhout (al dan niet geleidelijk) worden omgezet in Natura 2000 habitat heeft dat tenminste lokaal een directe impact op de echte naaldhout-specialisten.

s zie eveneens reactie Wim. Ook in de buurregio's gaat het daar niet goed mee. Kijk bv. even op de soortenpagina's van Sovon, Kuifmees: https://www.sovon.nl/nl/soort/14540 resp. Zwarte mees: https://www.sovon.nl/nl/soort/14610 en Goudhaan: https://www.sovon.nl/nl/soort/13140
https://pecbms.info/trends-of-common-birds-in-europe.../

---

Op de startpagina van www.vogelatlas.be werd een knop 'resultaten' toegevoegd waar je al een eerste -zeer voorlopige!- set van resultaten kan bekijken. Het eerste broedseizoen (2020) weerspiegelt zich in een groeiend aantal getelde atlasblokken. Het is nog maar op basis van 1 broedseizoen, maar nu reeds zijn er al opvallende verschillen waarneembaar.
Je kan rechtsboven een soortnaam invullen, aanklikken en vervolgens openen zich de voor die soort reeds beschikbare kaarten. Ter vergelijk werden de aantallen- en de verspreidingskaarten uit de vorige atlasperiode (2000-2002) toegevoegd.
De kaarten op de website worden voortdurend aangevuld naarmate er data worden ingevoerd door de tellers....spannend! We hebben er in ieder geval het volste vertrouwen in dat we ook deze atlas volledig gebiedsdekkend zullen gevuld krijgen als alle ervaren vogelkijkers hier mee hun schouders onder zetten!
Dank aan alle tellers voor dit reeds mooie, voorlopige resultaat!
De Vogelatlas is een samenwerking tussen INBO, Natuurpunt Studie en Likona
Het nieuwe volume van Bird Census News, tijdschrift van de European Bird Census Council (EBCC) is net uit, te downloaden via: https://www.ebcc.info/bcn-33-1-2/

---

Gerard Oostermijer Biodiversiteit
https://podcastluisteren.nl/pod/Radio-Swammerdam
https://soundcloud.com/swammerdam/met-uitsterven-bedreigd-over-biodiversiteit-en-milieufilosofie

Met Gronings erfgoed live bieden we ruimte voor historische verdieping door middel van digitale lezingen die we live uitzenden. Verschillende Groninger cultuurhistorische organisaties slaan de handen in een om u achtergronden te geven bij de Groninger geschiedenis.

Lezingen terug kijken

Hieronder staan de links naar de lezingen die zijn geweest (seizoen 2020/2021) en die wij beschikbaar mogen stellen.

1. 28 april 2021: Margriet Dijk en Alina Dijk - Ernst Gustaaf Schlette: een leven vol kunst- en vliegwerk

2. 14 april 2021: Ton Andringa - Ooggetuige van de Groninger bevrijding: Canadezen en moffenmeidenTon Andringa werd in maart 1936 geboren in de Barestraat, vlakbij het centrum van de stad Groningen. Hij was 4 jaar toen de oorlog uitbrak en 9 toen Groningen werd bevrijd. In de lezing van woensdag 14 april vertelt hij zijn verhaal als ooggetuige van de bevrijding van de stad in 1945. Filmbeelden van de bevrijding ondersteunen zijn verhaal en historicus Stefan van der Poel van de Rijksuniversiteit Groningen zal hem introduceren.

   Ton Andringa heeft de laatste oorlogsjaren en de bevrijding heel bewust meegemaakt. In de lezing vertelt hij onder meer over zijn ervaringen als Gronings schoolkind in de oorlog. Zo was er schaarste aan brandstof en daarom probeerde hij kolen en turf te jatten. Ook kan Andringa zich goed herinneren dat hij de voordeur opendeed en een paniekerige man naar binnen wilde. “Laat mij erin”, riep hij, “ze zitten achter me aan.” Zijn moeder liet de man schoorvoetend naar binnen.
   De oorlogssituatie had voor kind een andere betekenis, dan voor volwassenen. Dat wil Andringa vooral laten zien. Onzekerheid, angst en avontuur waren steeds aanwezig. Volslagen verrassingen ook, zoals een rupsvoertuig dat ineens door de straat raasde en salvo’s afgaf.

   Canadezen en moffenmeiden
   Andringa zal vertellen over de straatgevechten tijdens de bevrijding in april 1945, maar ook over de uitzinnige vreugde, het zien van de eerste bevrijders, de ontdekking dat dit Canadezen waren, over rookwaar en kauwgom en over het contrast met de brute bezetter. Maar hij zag ook de keerzijde van het feest: ‘moffenmeiden’ die werden kaalgeschoren in de Rabenhauptstraat.

   Deze lezing wordt georganiseerd rond 75+1 Jaar: Bevrijding van Groningen. De bevrijding van Groningen speelde zich af van vrijdag 13 tot maandag 16 april.

   Na de lezing is er via de livechat gelegenheid tot het stellen van vragen.

   Gronings erfgoed live
   Verschillende Groninger cultuurhistorische organisaties slaan de handen in één om u deze winter achtergronden te geven bij de Groninger geschiedenis. Elke twee weken kunt u aanschuiven bij een gratis digitale lezing die live wordt uitgezonden. Dit betekent dat u online, zittend achter uw eigen computer of laptop naar de lezing kunt kijken en luisteren. De lezingen vinden plaats op woensdagavond van 19.30 tot 20.30 uur (digitale inloop vanaf 19.15 uur).

   Deze lezingenreeks is een initiatief van: Nederlandse Genealogische Vereniging (NGV) afdeling Groningen, Oorlogs- en Verzetscentrum Groningen, Stichting Monument & Materiaal Groningen, Stichting Vrienden van de Stad Groningen, Historische Vereniging Stad en Lande en de Groninger Archieven.

3. 31 maart 2021: Marieke van der Heide - Groningen en de wederopbouwarchitectuur Architectuur-en stedenbouwhistoricus Marieke van der Heide vertelt hoe we in Groningen omgaan met wat we nu waarderen als "wederopbouwarchitectuur".

   In de lezing staat Van der Heide stil bij de herwaardering van de meer gestandaardiseerde architectuur en stedenbouw uit de wederopbouwperiode na de Tweede Wereldoorlog. Hoe gaan we nu om met de ontwerpprincipes van de wederopbouwwijken in tijden van energietransitie en wijkvernieuwing? Uiteraard komt de geschiedenis van de wederopbouw aan bod, maar de kern van de lezing gaat over hoe we vandaag de dag bij stedenbouwkundige ontwikkelingen met wederopbouwarchitectuur omgaan. Extra aandacht is er voor de vroeg naoorlogse wijken en het Groningse systeem Rottinghuis dat deze wijken karakter gaf. Daarnaast focust Van der Heide op de Wijert, als een van de 30 voorbeeldwijken uit de wederopbouwperiode in Nederland.

   Marieke van der Heide (1971) is architectuur-en stedenbouwhistoricus en opgeleid aan de RUG. Ze heeft haar eigen bureau en werkt daarnaast bij de gemeente Groningen als adviseur Cultuurhistorie, o.a. voor het Atelier Stadsbouwmeester.

   Gronings erfgoed live

   Verschillende Groninger cultuurhistorische organisaties slaan de handen in één om u deze winter achtergronden te geven bij de Groninger geschiedenis. Elke twee weken kunt u aanschuiven bij een gratis digitale lezing die live wordt uitgezonden. Dit betekent dat u online, zittend achter uw eigen computer of laptop naar de lezing kunt kijken en luisteren. De lezingen vinden plaats op woensdagavond van 19.30 tot 20.30 uur (digitale inloop vanaf 19.15 uur).

   Deze lezingenreeks is een initiatief van: Nederlandse Genealogische Vereniging (NGV) afdeling Groningen, Oorlogs- en Verzetscentrum Groningen, Stichting Monument & Materiaal Groningen, Stichting Vrienden van de Stad Groningen, Historische Vereniging Stad en Lande en de Groninger Archieven.

4. 17 maart 2021: Redmer Alma en Dennis Klompsma - Koken met Occa Ripperda

5. 3 maart 2021: Lieuwe Jongsma - Stad en Lande in slavenhandel? Stad en lande in slavenhandel?
   De rol van het Groninger stadsbestuur voor de West-Indische Compagnie.

   De afgelopen jaren is er groeiende belangstelling voor het Nederlandse slavernijverleden. Op verschillende manieren namen de Nederlanders deel aan de slavenhandel, hadden ze tot slaaf gemaakte mensen in bezit of profiteerden ze van slavernij. Lieuwe Jongsma deed onderzoek naar de rol die Groningen speelde in het Nederlandse verhaal rond slavernij. In deze lezing gaat hij in op de rol die het Groninger stadsbestuur speelde bij de totstandkoming van de Groningse kamer van de West-Indische Compagnie, de handelsmaatschappij die een belangrijke rol speelde in de Nederlandse slavernijgeschiedenis. Daarnaast bespreekt hij de relatie tussen de WIC en het stadsbestuur in de zeventiende en achttiende eeuw. Veel Groninger bestuurders waren nauw betrokken bij de WIC. Betekende betrokkenheid bij de WIC ook per definitie betrokkenheid bij slavernij en slavenhandel? Waarom was dat zo?

   Lieuwe Jongsma, publieksadviseur en collectiebeheerder bij de Groninger Archieven schreef mee aan Sporen van het slavernijverleden in Groningen dat in 2016 onder redactie van Margriet Fokken en Barbara Henkes verscheen. Ook schreef hij zijn scriptie over familienetwerken rond transatlantische slavernij in Groningen. Tijdens de Maand van de Groninger Geschiedenis in 2020 gaf hij een lezing over de verbindingen tussen slavernij en de Veenkoloniën.

6. 17 februari 2021: Eppo van Koldam - Strop voor Harener inbreker 17 februari 2021

   In de nacht van 22 op 23 oktober 1817 pleegt Frits Weites uit Haren samen met Berend Wubbels uit Leegkerk en Hendrik Siekman een roofoverval op de boerderij van Luitje Oomkens te Engelbert. De daders worden al snel ontmaskerd en worden streng gestraft. Ze krijgen alle drie de doodstraf door ophanging aan de galg op de Grote Markt in de stad Groningen. Berend Wubbels blijft na de overval onvindbaar, maar voor de andere twee wordt de straf op 24 februari 1819 voltrokken. Eppo van Koldam legt in deze lezing uit hoe zijn onderzoek naar het misdrijf en de bestraffing daarvan verlopen is.

   Eppo van Koldam is voorzitter van de Nederlandse Genealogische Vereniging (NGV), afdeling Groningen. Hij richt zich bij zijn onderzoek de laatste jaren vooral op de historie van de voormalige gemeente Haren. Ook is Van Koldam voorzitter van de Harense Historische Kring Old Go en secretaris van de Harener Historische Commissie.

   Afbeelding: De Grote Markt met het Stadhuis te Groningen, vervaardiger C.C.A. Last, 1850-1870, Groninger Archieven (1536_3409)

   Gronings erfgoed live
   Verschillende Groninger cultuurhistorische organisaties slaan de handen in één om u deze winter achtergronden te geven bij de Groninger geschiedenis. Elke twee weken kunt u aanschuiven bij een gratis digitale lezing die live wordt uitgezonden. Dit betekent dat u online, zittend achter uw eigen computer of laptop naar de lezing kunt kijken en luisteren. De lezingen vinden plaats op woensdagavond van 19.30 tot 20.30 uur (digitale inloop vanaf 19.15 uur). Let op: in verband met de avondklok begint deze lezing om 19:00 uur!

7. 3 februari 2021: Hidde Feenstra - Willem Lodewijk, stadhouder in de noordelijke gewestenIn het Friese historische bewustzijn is stadhouder Willem Lodewijk een belangrijke en bekende persoonlijkheid. In Leeuwarden staat zijn standbeeld op een prominente plaats met de trotse eretitel ús heit (‘onze vader’) daaronder. In deze lezing stelt Hidde Feenstra de vraag: Kreeg graaf Willem Lodewijk van Nassau-Dillenburg als stadhouder dezelfde belangrijke status en reputatie in Groningen en Drenthe, zoals hij deze rond 1600 in Friesland kreeg? Wat was zijn rol in het proces waarbij Noordoost-Nederland definitief een deel van de Nederlandse staat zou worden? In de bredere context komt de toestand van ons gebied rond 1600 aan de orde.

   Dr. Hidde Feenstra is historicus; specialisme de (cultuur)geschiedenis van Noord-Nederland en Noordwest-Duitsland, met bijzondere interesse voor het Waddengebied.

8. 20 januari 2021: Bart Flikkema - De arm van Johannes de Doper Eeuwenlang was de arm van de heilige Johannes de Doper in de Martinikerk te zien. Hoe die arm daar is gekomen beschreef de beroemde middeleeuwse monnik Caesarius, die meteen ook vertelde over de relatie tussen die Martinikerk en klooster Yesse in Essen. In 2020 was het precies 800 jaar geleden dat Caesarius Groningen bezocht. Wat zien we vandaag nog in de stad met betrekking tot dit verhaal?

   Bart Flikkema houdt van de stad Groningen: straatjes, kerken en fraaie oude huizen. De geschiedenis ervan ligt hem na aan het hart. Bovendien is Flikkema schrijver van De Arm van Johannes de Doper. Een kostbaar middeleeuws reliek in de Groninger Martinikerk (2020)

   Tijdens de Maand van de Groninger Geschiedenis werd een wandeling gepresenteerd, de middeleeuwse 4 mijl. Wilt u deze wandeling maken voorafgaand aan deze lezing of juist achteraf? De routebeschrijving vindt u op de website van de Maand van de Groninger Geschiedenis.

9. 6 januari 2021: Taco Tel - Kostbare restauratie Olle Kerk Hoogkerk
10. 16 december 2020: Teijo Doornkamp - Boeven in de familie
11. 2 december 2020: Herman Sandman - Een wereld van onschuld in voetbalfoto's
12. 18 november 2020: Christiaan Gevers - Bob Houwenlezing 2020: NSB-burgemeester van Groningen in WO2
13. 4 november 2020: Redmer Alma - De ontfriesing van de Ommelanden

14. 21 oktober 2020: Constance Willems - Het geheim van het Groninger gebreide kousjeIn 2000 werd bij opgravingen op de plek van het voormalige Kasteel van Alva, aan de tegenwoordige Prinsenstraat, een opmerkelijk goed bewaard gebleven gebreide kinderkous gevonden. Uit onderzoek bleek dat dit kousje dateert uit ca. 1550.

    Textielkunstenares Constance Willems is er in geslaagd de voor deze kous gebruikte historische breipatronen te achterhalen. Op basis daarvan heeft zij een nieuwe versie van de kous gebreid.

    In deze digitale lezing, mede mogelijk gemaakt door Stichting Monument & Materiaal Groningen, vertelt zij over historische breipatronen en gaat zij dieper in op de geschiedenis van de kous en de breimode van die tijd.

Digitale lezing

Elke twee weken kon u deze winter aanschuiven bij een digitale lezing die live werd uitgezonden. Zittend achter uw eigen computer of laptop kunt u nog steeds naar de lezingen kijken en luisteren. Deze lezingenreeks is een gezamenlijk initiatief van: Nederlandse Genealogische Vereniging (NGV) afdeling Groningen, Oorlogs- en Verzetscentrum Groningen, Stichting Monument & Materiaal Groningen, Stichting Vrienden van de Stad Groningen, Historische Vereniging Stad en Lande en de Groninger Archieven.
• Facebook
• Twitter

• Op 11 mei vond de eerste lezing plaats door Prof.dr.ir. Theo Spek, hoogleraar Landschapsgeschiedenis
  en hoofd van het Kenniscentrum Landschap van de Rijksuniversiteit Groningen. De titel van zijn
  lezing was: “De landschapsgeschiedenis van het Hogelandster Wierdengebied”. Voor een ademloos
  luisterend publiek ging Theo Spek, een zeer enthousiast verteller, in op de geschiedenis van het
  Groninger wierdenlandschap. Regelmatig zoomde hij in op Tinallinge en omgeving en onthulde hij
  terloops dat hij ontdekt heeft dat de naam Tinallinge waarschijnlijk voortkomt uit de naam van een
  oude Zweedse koning (Ingald) die onze kuststreek in vroegere tijden heeft beheerst. In zijn lezing
  benadrukte hij het unieke van het landschap en liet hij zien hoe belangrijk een bewust beleid is dat
  rechtdoet aan het karakter daarvan. De deelnemers waren zonder uitzondering zeer enthousiast,
  verschillende van hen gaven aan dat door deze lezing de manier van kijken naar bijvoorbeeld de al
  meer dan 1500 jaar door mensen gebruikte vennen en valgen echt positief is veranderd.
  De cyclus werd op dinsdag 8 juni vervolgd door Marco Glastra, directeur van het Groninger
  Landschap. Hij ging in op het heden en de toekomst van het wierdenlandschap aan de hand van de
  thema’s kust, landbouw, energie en erfgoed. Het Groninger Landschap is opgericht in 1936. De
  stichting bestaat uit 40 medewerkers, 400 vrijwilligers, 16.000 beschermers (particuliere donateurs)
  en 40 bedrijfsvrienden (zakelijke donateurs). De doelstelling is het beschermen van natuur, landschap
  en erfgoed in de provincie Groningen en het versterken van het maatschappelijk draagvlak daarvoor.
  Glastra gaf aan bij het thema landbouw welk een schaalvergroting er heeft plaatsgevonden in het
  Groninger landschap, met als voorbeeld de omgeving van Tinalling
  https://files.basekit.com/82/13/8213f5a5-7d0f-4ecc-b44a-ecbd51154916.pdf
  https://files.basekit.com/82/13/8213f5a5-7d0f-4ecc-b44a-ecbd51154916.pdf

  ---

  De eerste podcast is inmiddels te beluisteren via Anchor. In deze podcast hoor je het verhaal van ondernemer Erwin Hartong van zorgboerderij De Stamhoeve en van Jantine Schinkelshoek van stichting Hoopheggen. Iedere twee weken verschijnt er een nieuwe podcast op het Anchor account van Natuur Dichtbij.

  Druk in het landschap
  Het is druk in het Overijsselse landschap. Projectontwikkeling, landbouw, infrastructuur en duurzame projecten zoals zonneparken maken gebruik van de beschikbare ruimte. Hierdoor bestaat de kans dat de streekeigenheid verdwijnt en ook de biodiversiteit kan hieronder lijden. Met de podcasts zetten we in op extra bewustzijn en betrokkenheid bij de bijzondere landschappen van Overijssel.

  Sallandse Heuvelrug
  Sallandse Heuvelrug (Bron: provincie Overijssel)

  Het geluid van het landschap
  Podcastmaker Reinout Meijer gaat de komende weken, gewapend met audioapparatuur, op pad in Overijssel. In de podcasts portretteert hij mensen met liefde voor het landschap, zoals ondernemer Erwin Hartong van zorgboerderij De Stamhoeve. In Raalte zet hij zijn liefde voor het landschap om in ‘biodiversithee’, thee gemaakt van bloemen en planten die goed zijn voor de biodiversiteit. In een aantal podcasts gaan we specifiek in op actuele thema’s, zoals bijvoorbeeld de effecten van klimaatverandering op het landschap. Experts laten hun licht schijnen over deze onderwerpen.
  https://www.naturetoday.com/intl/nl/nature-reports/message/?msg=28496
  https://anchor.fm/natuurdichtbij
  https://anchor.fm/natuurdichtbij

  Beleef de natuur dichtbij
  Naar de natuur luisteren is fijn, maar echt in de natuur zijn is nog veel beter. Deze twee combineren kan natuurlijk ook. Want wandelen terwijl je naar de podcast luistert zorgt voor een extra stukje natuurbeleving. In de app ‘Wandelen in Overijssel’ (IOS en Android) van Landschap Overijssel vind je de mooiste routes.
  https://www.naturetoday.com/intl/nl/nature-reports/message/?msg=28496
  https://anchor.fm/natuurdichtbij
  https://anchor.fm/natuurdichtbij
  https://purews.inbo.be/ws/portalfiles/portal/13071980/Devos_etal_2017_vogelnieuwsMei.pdf
  

  ---

  
  ogelatlas: de voorlopige kaartjes geraken al mooi gevuld!
  Met dank aan het massale telwerk van jullie allen kunnen we ondertussen terugblikken op 2 broedseizoenen en 1 wintertelling en dat levert al behoorlijk gevulde verspreidings- een broedzekerheids-kaartjes op. Iedereen kan die voorlopige resultaten steeds bekijken op:
  www.vogelatlas.be
  Ga daar zeker eens kijken, want je kan er bv. ook al wat vergelijken met de kaartjes uit de vorige broedvogelatlas, ondertussen toch al bijna 20 jaar oud.
  In de loop van de komende weken, wanneer ook de nieuwe schattingen worden ingevoerd, zullen de huidige broedvogelkaartjes nog wat vollediger worden. Toch is er nog veel werk en jullie zien meteen ook waar er nog (flinke) gaten in de verspreiding zitten. We gaan er dus komende winter en volgend jaar nog eens keihard tegenaan en hopen daarbij opnieuw op jullie steun. In de mate van het mogelijke zullen ook weer enkele professionele krachten worden ingezet bij het telwerk.
  Op www.vogelatlas.be kan je nog steeds één of meerdere atlasblokken claimen en zo een zeer gewaardeerde bijdrage leveren aan een hopelijk zo compleet mogelijk overzicht van al onze broedvogels én overwinteraars!
  Veel dank!
  

  ---

  
  European Bird Census Council
  11163 gf87cjtnunigrldm520 ·
  📣The new issue of the Bird Census News (BCN) is out, including five articles.‼
  Read more here: https://www.ebcc.info/bird-census-news-34-1/
  Download the pdf here: https://www.ebcc.info/wp.../uploads/2021/06/bcn-34-1.pdf
  Cover illustration by Evgeniy Koblik
  📣Het nieuwe nummer van het Vogelcensus Nieuws (BCN) is uit, inclusief vijf artikelen.!!
  Lees hier meer: https://www.ebcc.info/bird-census-news-34-1/
  Download de pdf hier: https://www.ebcc.info/wp.../uploads/2021/06/bcn-34-1.pdf
  Omslagillustratie door Evgeniy Koblik
  Het nieuwe volume van Bird Census News, tijdschrift van de European Bird Census Council (EBCC) is net uit, te downloaden via: https://www.ebcc.info/bcn-33-1-2/
  

  ---

  
  We beleven een laat voorjaar voor sommige soorten.....mis ze niet voor de nieuwe atlas!
  Het voorjaar van 2021 wijkt behoorlijk af van wat we de voorbije jaren gewend zijn. Nu de weersverbetering eindelijk een feit is, worden nog heel wat late en interessante aankomsten gemeld van soorten als Grauwe Klauwier, Bosrietzanger, Spotvogel, Grauwe Vliegenvanger, Nachtzwaluw enz... De komende warme avonden zijn ook uitermate geschikt om op zoek te gaan naar broedbewijs van Ransuil, baltsende Houtsnippen enz...
  Grauwe Klauwieren lijken te bevestigen na hun opmerkelijke influx tijdens het eerste Vogelatlas-jaar. Je doet er goed aan geschikte biotopen nu te bezoeken. Vaak heeft één broedpaar al voldoende aan een hooilandje met braamstruweel en enkele hogere boompjes in de rand. Het zijn warmte-liefhebbers en je vindt ze op zonnige dagen vaak makkelijker in de latere middag dan in de vroege ochtend.
  Veel succes, op naar een zo volledig mogelijke nieuwe atlas!
  

  ---

  
  De nieuwe ABV-cijfers (t/m 2020) zijn beschikbaar!
  En het is helaas geen goednieuws-show geworden. Soorten van landbouwgebied scoren gemiddeld nog steeds erg slecht, maar ook bosvogels nemen recent een diepe duik, vooral onder invloed van een groep naaldhout-specialisten en soorten als Grote lijster die bijzonder snel in aantal lijkt af te nemen. Wat Usutu heeft aangericht onder de Merels wordt ook steeds duidelijker, hoewel op het terrein toch tekenen van herstel merkbaar worden.
  Niet alles is kommer en kwel en in alle leefgebieden zijn er gelukkig ook positieve uitschieters zoals Roodborsttapuit, Witte kwikstaart, Boomklever, Grote bonte specht enz...
  Meer hierover in het persbericht:
  https://www.vlaanderen.be/.../algemene-broedvogels-in.../
  of in het technische achtergrondrapport:
  https://inbo.github.io/abv-rapport/2020/
  https://pecbms.info/trends-of-common-birds-in-europe-2019-update/
  https://inbo.github.io/abv-rapport/2020/2-inzameling-van-de-tellingen-in-het-veld.html#s:steekproef
  Alle nieuwe cijfers zullen naar goede gewoonte ook verwerkt worden in vlot leesbare broedvogel-rapportages. Ze vormen tevens een zeer welkome aanvulling bij de nieuwe vogelatlas-gegevens die momenteel volop worden verzameld.
  

  ---

  
  Vogelnieuws nr. 33 staat online
  Download hier: https://pureportal.inbo.be/.../INBO_Vogelnieuws33def.pdf
  Net voor we het bizarre jaar 2020 afsluiten, rolt er nog een propvolle Vogelnieuws van de digitale INBO-persen! Daarin wordt ruim aandacht besteed aan de watervogeltellingen, we werpen een blik achter de schermen bij het zeevogelteam, de nieuwe (schitterende!) Europese broedvogelatlas wordt voorgesteld enz... We blikken ook nog even terug op het in september verschenen broedvogelrapport en er is aandacht voor een aantal praktische studies uit het veld (broedsucces weidevogels versus elektrische rasters, Bruine Kiekendieven met zenders en kleurmerken) enz...kortom, voldoende leesvoer voor de donkere dagen voor (en na) Kerst.
  We wensen alle vrijwillige en professionele medewerkers aan onze verschillende monitoring-projecten een fijn jaareinde en laten we hopen op een normaler 2021!
  

  ---

  Met dank aan Natuurpunt Studie voor de fijne samenwerking en de coördinatie van de vrijwillige medewerkers. En uiteraard vooral dank aan de tellers zelf, zonder jullie bestond er vandaag geen enkele trendgrafi
  https://inbo.github.io/abv-rapport/2020/2-inzameling-van-de-tellingen-in-het-veld.html#s:steekproef
  Peter, een eenduidige verklaring is er niet, maar de twee die jij aanhaalt spelen wellicht een rol en worden ook in bv. Nederland als verklaring aangehaald. Sparrenbossen en -aanplanten hebben nog maar weinig toekomst in Vlaanderen en zullen op termijn waarschijnlijk grotendeels verdwijnen. Kiezen is verliezen, wanneer grote bestanden naaldhout (al dan niet geleidelijk) worden omgezet in Natura 2000 habitat heeft dat tenminste lokaal een directe impact op de echte naaldhout-specialisten.

  s zie eveneens reactie Wim. Ook in de buurregio's gaat het daar niet goed mee. Kijk bv. even op de soortenpagina's van Sovon, Kuifmees: https://www.sovon.nl/nl/soort/14540 resp. Zwarte mees: https://www.sovon.nl/nl/soort/14610 en Goudhaan: https://www.sovon.nl/nl/soort/13140
  https://pecbms.info/trends-of-common-birds-in-europe.../
  

  ---

  
  Op de startpagina van www.vogelatlas.be werd een knop 'resultaten' toegevoegd waar je al een eerste -zeer voorlopige!- set van resultaten kan bekijken. Het eerste broedseizoen (2020) weerspiegelt zich in een groeiend aantal getelde atlasblokken. Het is nog maar op basis van 1 broedseizoen, maar nu reeds zijn er al opvallende verschillen waarneembaar.
  Je kan rechtsboven een soortnaam invullen, aanklikken en vervolgens openen zich de voor die soort reeds beschikbare kaarten. Ter vergelijk werden de aantallen- en de verspreidingskaarten uit de vorige atlasperiode (2000-2002) toegevoegd.
  De kaarten op de website worden voortdurend aangevuld naarmate er data worden ingevoerd door de tellers....spannend! We hebben er in ieder geval het volste vertrouwen in dat we ook deze atlas volledig gebiedsdekkend zullen gevuld krijgen als alle ervaren vogelkijkers hier mee hun schouders onder zetten!
  Dank aan alle tellers voor dit reeds mooie, voorlopige resultaat!
  De Vogelatlas is een samenwerking tussen INBO, Natuurpunt Studie en Likona
  Het nieuwe volume van Bird Census News, tijdschrift van de European Bird Census Council (EBCC) is net uit, te downloaden via: https://www.ebcc.info/bcn-33-1-2/
  

  ---

  Klimaat Special NOS op 3

  Gerard Oostermijer Biodiversiteit
  https://podcastluisteren.nl/pod/Radio-Swammerdam

Playlist SOVON https://www.youtube.com/playlist?list=PLX3iRAvuDl199JNPFpwNeYg6i3eTqg74Q

1. Rene Oosterhuis: Het broedsucces van de Huismus	De Huismus is misschien wel het bekendste vogeltje van Nederland. Niet alleen mensen met speciale interesse voor vogels kennen de soort, ook bij het algemene publiek is hij een bekende verschijning. Huismussen zijn cultuur volgers pur sang en ze hebben zich de afgelopen honderden jaren steeds aangepast aan onze veranderende leefomgeving. Echter, de laatste 30 jaar zijn de aantallen in rap tempo afgenomen. Om meer inzicht te krijgen in de oorzaak van de afname is gekeken naar het broedsucces. Dit is gebeurd op twee verschillende locaties: een biologische fruitboomkweker in een kleinschalig landelijk gebied en in een doorsnee woonwijk. Hoe groot is het verschil in broedsucces, waar wordt het door veroorzaakt en hoe kunnen we deze informatie gebruiken om de soort te helpen? Deze vragen beantwoord René Oosterhuis aan de hand van gegevens uit het onderzoek aan gekleurringde Huismussen waar hij sinds 2007 mee bezig is.
2. Boena van Noorden: De trekroute van de Spotvogel ontrafeld	De Spotvogel is een van onze laatste voorjaarsbodes, pas in de loop van de maand mei keren ze terug op de broedplekken in ons land. Deze late aankomst is een indicatie voor een lange trekroute. Hoe deze route precies verloopt, was tot september 2021 nog grotendeels in nevelen gehuld. Sinds 2002 wordt er in de Peelregio broedbiologisch onderzoek gedaan aan deze soort, waarbij herhaaldelijk de gedachte opkwam om de vogels met een geolocater uit te rusten. In 2020 werd de knoop doorgehakt en werden 20 vogels met een locater uitgerust. Op 24 mei 2021 knalden de virtuele champagne kurken door de Peel, toen in één keer, twee vogels met een locater werden teruggevangen. Voor zover we konden nagaan is hiermee een wereldprimeur bereikt. Op de Landelijke Dag zal Boena van Noorden onthullen hoe deze soort zijn trek door het immense Afrika volbrengt.
4. Raymond Klaassen: Blauwe kiekendieven tussen hoop en vrees	De Blauwe Kiekendief is hard op weg om als broedvogel in Nederland uit te sterven. Op de Waddeneilanden vinden we nog maar een handvol broedparen, en de kleine populatie die zich recentelijk in de Oost-Groningse akkergebieden vestigde laat nog geen echte groei zien. Wat is er precies met de Blauwe Kiekendief in Nederland aan de hand? Bestaat er nog hoop voor het behoud van deze prachtige roofvogel? In deze presentatie delen we de laatste inzichten over Blauwe Kiekendieven, zoals opgedaan tijdens het Waddenfondsproject Wadvogels van Allure. Hoe zit het met de sterfte van jonge vogels in hun eerste levensjaar? Vormen Vogelakkers een reddingsboei voor Blauwe Kiekendieven? En waarom groeit die hoopvolle Oost-Groningse akkerkiekenpopulatie eigenlijk niet?
5. Jip Louwe Kooijmans: Nederlandse vogels in hun domein	Vogels zijn volgend aan het landschap. De meeste soorten hebben een duidelijke binding met een bepaald landschapstype. De wijze waarop mensen het landschap veranderen en naar hun hand zetten, leidt tot veranderingen in de vogelwereld – of het nu gaat om ingrepen op zeer grote schaal, zoals de Deltawerken of de ruilverkavelingen, of om kleinschalige maatregelen, zoals het rooien van een houtwal rond een akker of het betegelen van een tuin. Het boek Nederlandse Vogels in hun domein beschrijft hoe de mensen het Nederlandse landschap ingrijpend veranderen en naar hun hand zetten en hoe dat heeft geleid tot veranderingen in de vogelwereld. De keuzen die daarbij worden gemaakt, hoeven echter niet negatief uit te pakken voor de natuurwaarden; veranderingen bieden juist veel aanknopingspunten om de condities van het landschap te herstellen tot ten minste het niveau van Basiskwaliteit. Deze herstelopgave zal zich moeten richten op de schaal en de natuurlijke randvoorwaarden van het landschap.
6. Kees de Pater: Aanvalsplan Grutto	Vorig jaar rond deze tijd bood voormalig VROM-minister Pieter Winsemius het Aanvalsplan Grutto aan minister Schouten aan. Sinds die tijd zoemt het Aanvalsplan Grutto rond in de media, in een petitie met ruim 80.00 ondertekenaars, in Kamermoties en beleidsvoornemens. De eerste miljoenen zijn zelfs al uitgetrokken, nog niet het volle bedrag maar een flinke stap. Maar wat is het nu eigenlijk dat aanvalsplan en wat hebben de weidevogels er aan? Is het een doorbraak of een illusie. Op wat het is, en hoe ver het er mee staat geeft de lezing een beeld. Of het een doorbraak wordt of weer een illusie blijkt zal hier geen antwoord komen. Maar dat het weer een hoofdstuk wordt in de strijd voor onze nationale vogels is zeker.
7. Joep de Leeuw en Gijs Kurstjens: De terugkeer van de Kroeskoppelikaan	Afgelopen jaar is een verkenning uitgevoerd naar de kansen voor de kroeskoppelikaan in Nederland en Vlaanderen. De vogel kwam tot in de vijftiende eeuw voor in de lage landen en leefde nabij de riviermondingen en in het laagveengebied langs de kust. Maar net als veel andere grote, iconische soorten als bever, kraanvogel en zeearend verdween de kroeskoppelikaan door jacht en vernietiging van het leefgebied. Uit het onderzoek blijkt dat er naar alle waarschijnlijkheid inmiddels weer voldoende geschikt leefgebied is voor een zelfstandige populatie in Nederland en Vlaanderen. Flevoland met haar randmeren?en de?IJsselmonding, het Friese en?Overijsselse merengebied en het benedenrivierengebied (Biesbosch, Haringvliet en Krammer-Volkerak) lijken de?meest geschikte?gebieden?voor deze soort. Hoe verhoudt de eventuele terugkeer zich tot de moderne samenleving waaronder de energietransitie, visserij en recreatie?
8. Camilla Dreef: Lepelaaronderzoek in Nederland	Lepelaars waren een zeldzame verschijning in Nederland, maar sinds de jaren '90 nemen ze weer toe. Nu broeden er meer dan 3.000 paar in Nederland en zijn er naast de grote kolonies op de Wadden en in het deltagebied steeds meer kolonies op het vasteland, zelfs in bomen van parken en in een woonwijk. Tijdens deze lezing passeert de populatieontwikkeling tot zover, bevindingen uit het kleurringonderzoek, maar ook de meeste recente zenderstudies naar lepelaars. Wat vertellen deze gegevens ons? Gaat het goed met de lepelaars of is er ook nog reden tot zorg? Een lezing van Camilla Dreef (Lowland Ecology Network), met bijdragen van Tamar Lok (Koninklijk Nederlands Instituut voor Onderzoek der Zee), Petra de Goeij (Rijks Universiteit Groningen) en Werkgroep Lepelaar.
9. Marjanne Klok en Chris van Turnhout: het Jaar van de Merel	Hoe kan het dat een algemene vogel als de Merel al een aantal jaren in aantal achteruit gaat? Wat is er aan de hand met onze leefomgeving als zelfs algemene ’generalisten’ als de Merel het moeilijk krijgen? In het Jaar van de Merel gaan we op zoek naar antwoorden op deze vraag. In deze lezing hoor je meer over waar de knelpunten mogelijk liggen voor de Merel. En hoe je mee kunt helpen aan onderzoek naar de Merel.
10. Opening Landelijke Dag 2021 Edwin Kok	De Landelijke Dag 2021 wordt geopend door bestuursvoorzitter Edwin Kok. Hij loopt langs de hoogtepunten van het afgelopen jaar; zowel voor de vogels als voor de vogelaars.
11. Boekenprogramma: Verschenen of verdwenen en Avifauna Zeelandica	In het boekenprogramma besteden we aandacht aan recent verschenen vogelboeken. Wetenschapsjournalist Rob Buiter interviewt de auteurs van de Avifauna Zeelandica en Verschenen of verdwenen
12. Boekenprogramma: Vogelaars nooit uitgevogeld en De Knobbelzwaan	In het boekenprogramma besteden we aandacht aan recent verschenen vogelboeken. Wetenschapsjournalist Rob Buiter interviewt de auteurs van de Vogelaars nooit uitgevogeld en De Knobbelzwaan.
13. Jacques van der Ploeg: Boomvalken in Noordoost Nederland	Twintig jaar lang inventariseer ik roofvogels in de Noordoostpolder en erbuiten. Onder de roofvogels heeft de boomvalk mijn hart gestolen. Een indrukwekkende roofvogel met een evenzo indrukwekkend verhaal. Zijn ze nog wel in Nederland aanwezig? Waar zitten ze en waarom zitten ze daar? Zijn er kapers op de kust? Jongen worden geringd en gekleurringd, waarom? De natuur is prachtig en begint zo gauw je je huis verlaat! Je moet het alleen wel willen zien. Ga je naar buiten, neem een krukje mee en ga eens ergens rustig 10 minuten zitten. Wacht af wat er gaat gebeuren. Heb je al zin om mee te gaan boomvalken? Nou er is plaats genoeg dus stap maar in. En natuurlijk kun je altijd zelf erop uit om boomvalken te kijken. Ga mee in mijn verhaal, het wel en wee van de Boomvalk!
14. Dirk van Straalen: De Zeearend in Nederland	Van het eerste broedpaar in 2006, naar 17 broedparen in 2021. De zeearend is niet meer weg te denken uit onze Nederlandse natuur. Ze vervullen een belangrijke rol als toppredator in onze wetlands. Gelukkig is de groei van de zeearendenpopulatie er nog niet uit en werden recent maar liefst bijna 20 zeearenden bij elkaar gezien in de Oostvaardersplassen. De Werkgroep Zeearend Nederland volgt de Nederlandse populatie sinds een paar jaar op de voet. Tijdens de lezing vertellen we u onder andere over de populatiegroei en laten we al wat resultaten van het zenderonderzoek zien. De indrukwekkende zeearend blijft ons verbazen en verwonderen.
15. Pascal Stroeken en Ronald van Harxen: Reproductie bij de Steenuil	De Steenuil behoort in Nederland tot de best onderzochte vogelsoorten en is een kensoort van kleinschalig cultuurlandschap. Honderden vrijwilligers volgen jaarlijks de broedprestaties, vooral in nestkasten. Daarnaast worden volop nestjongen en volwassen uilen geringd, en - minstens zo belangrijk! – terug gevangen. Met al deze inspanningen verzamelen we waardevolle informatie over het functioneren van de populatie van deze Rode Lijstsoort. In 2004 is de reproductie onder de loep genomen en in 2010 de overleving. Dat is inmiddels een behoorlijke tijd geleden en in de jaren daarna zijn veel nieuwe gegevens verzameld. Hoog tijd dus voor een update. Dat doen we aan de hand van de landelijke gegevens, maar daarnaast zoomen we in op een intensief onderzochte steenuilenpopulatie in de Zuidoost-Achterhoek In onze presentatie koppelen we de reproductie- en overlevingscijfers uit deze regio onder meer aan de tellingen van de muizen in de prooivoorraad en de conditie van de nestjongen. Het levert nieuwe inzichten op die ook hun waarde voor bescherming hebben. Data-analyse Caspar Hallmann, Eelke Jongejans, Chris van Turnhout.
16. Ondrej Belfin: Wat weten we over Gruttotaal	Wist je dat kolonies van broedende Grutto’s een wachter hebben, een mannetje dat de rest alarmeert als er gevaar dreigt? Meer dan 60 jaar geleden beschreef Dane Hans Lind de verschillende geluiden van Grutto’s. Sindsdien heeft de techniek grote stappen gemaakt. We kunnen nu beelden en geluiden vastleggen die we niet eerder waarnamen. Dat werpt de vraag op: wat kunnen we nog meer leren over de taal van de Grutto? Ondrej Belfín, een Tjechische masterstudent, deed dit voorjaar onderzoek naar de geluiden van Grutto’s, onder leiding van prof. Theunis Piersma. Vier maanden lang nam hij non-stop geluiden op in het land van Murk Nijdam, de bekende Friese weidevogelboer met hoge dichtheden van Grutto’s op zijn land. Ondrej ontdekte dat Grutto’s een heel specifieke geluiden maken om verschillende roofdieren aan te kondigen. Zo roepen ze anders bij een hoog overvliegende Buizerd dan bij een jagende Bruine Kiekendief. Naast luide geluiden, zoals het bekende “gru-to gru-to”, laten ze ook een heel repertoire aan roepjes horen die voor hun partner of kuikens dichtbij bedoeld zijn. Tijdens zijn lezing zal Ondrej ons meenemen in de geluiden op en rond een gruttonest, vanaf het leggen van het eerste ei tot aan het uitkomen van het laatste ei. Deze nieuwe geluidskennis kan bijvoorbeeld vogelaars die weidevogels inventariseren beter leren begrijpen wat ze nu precies zien gebeuren.
17. Leo Ballering: Zelf nestkastonderzoek doen	De nestkasten in je eigen tuin lenen zich uitstekend voor kleinschalig onderzoek en als je dat maar lang genoeg volhoudt dan is er elk jaar wel iets bijzonders te zien! Door gedetailleerd naar de legsels te kijken ga je bovendien bijzondere gedragspatronen zien. In dit koude, natte voorjaar moesten, bijvoorbeeld, veel soorten hun broedstrategie aanpassen met eilegstops en broedstops. Desondanks gingen er veel jongen en hele legsels verloren. Leo Ballering laat op de landelijke dag zien hoe je betrouwbaar en zonder verstoring je nestkasten kunt monitoren, hoe je met Avinest, in het veld, je gegevens in kunt voeren en/of met het Sovon nestkaartsysteem jouw gegevens beschikbaar maakt voor publicaties en vervolgonderzoek. Doe je dat, dan krijg je van NESTKAST, als beloning voor je inspanningen vóór het volgend broedseizoen, een samenvatting van jouw gegevens en die van ~15.000 legsels (meer dan 100.000 eieren) uit nestkasten thuisgestuurd.
18. Bruno Ens: Voedsel en vogels in de Waddenzee	Vaak wordt aangenomen dat de draagkracht van de Waddenzee voor vogels bepaald wordt door het voedselaanbod. Gedetailleerd onderzoek door Leo Zwarts en anderen liet zien dat het aantal Scholeksters op het wad bij Moddergat werd bepaald door de oogstbare biomassa bodemdieren (gemeten in grammen vlees). In vergelijkbaar zeer gedetailleerd onderzoek door Caspar Kraan en anderen werd gevonden dat het aantal Kanoeten op het wad in de westelijke Waddenzee werd bepaald door de oppervlakte wad (gemeten in hectares) waar de Kanoeten voldoende snel voedsel konden vinden. Oogstbare biomassa en oppervlakte geschikt wad noemen we proxies voor draagkracht, omdat draagkracht betrekking heeft op het aantal vogels dat in een gebied kan leven en niet op grammen vlees of hectares wad. Als we de droogvalduur van het wad in rekening willen brengen verdubbelt het aantal mogelijke proxies van 2 naar 4 en er kunnen er nog veel meer proxies worden bedacht. Voor 13 verschillende soorten wadvogels onderzochten we welke proxy voor draagkracht het beste de jaarlijkse verspreiding van de betreffende wadvogelsoort in de Waddenzee kon verklaren. Het succes van die onderneming was beperkt. Waarschijnlijk moeten we niet alleen het voedsellandschap in rekening brengen, maar ook het verstoringslandschap, de sediment samenstelling van het wad (sommige soorten prefereren slik, andere soorten juist zand) en de mogelijkheid om bij hoogwater ook nog naar voedsel te zoeken.
19. Nick Hofland: Generalisten en specialisten op het boerenland	Insectenetende boerenlandvogels hebben het zwaar in Nederland. De insectenstand is de laatste jaren sterk achteruit gegaan. Zodoende wordt het voor de boerenlandvogels steeds moeilijker om hun kostje bij elkaar te sprokkelen en hun jongen te voeden. Althans, dat is het idee. Maar klopt dit idee wel? In mijn onderzoek heb ik het dieet van de jongen van twee insectenetende boerenlandvogels, de boerenzwaluw (een specialist) en de spreeuw (een generalist), vergeleken. Wat eten deze vogels? Wat zijn de verschillen in hun dieet? Hoe flexibel is hun dieet? En welke invloed heeft het landschap (hun foerageergebied) op hun dieet? Door antwoord te geven op deze vragen schets ik een beeld van de voedselsituatie voor boerenlandvogels. We vergelijken hoe verschillende boerenlandvogels omgaan met een verminderd voedselaanbod en identificeren mogelijke knelpunten in de voedselvoorziening.
20. Christiaan Both: Insectivore vogels nemen niet meer af?	Dit verhaal gaat over een paradox: terwijl insecten in West-Europa de afgelopen decennia met wel 75% zouden zijn afgenomen, is er bij veel insectivore vogelsoorten nauwelijks afname te zien over dezelfde periode. Soorten als zwartkop, nachtzwaluw en roodborsttapuit zijn de afgelopen 30 jaar minstens verdubbeld, en zelfs boerenzwaluw en bonte vliegenvanger hebben na klappen in de jaren ‘90 de afgelopen jaren weer hun oude aantallen bereikt. Waarom zien we die achteruitgang van insecten dan niet terug in broedvogeltrends? Een mogelijke verklaring is dat veel van deze vogelsoorten (nog) niet door hun voedsel in Nederland beperkt worden, maar bijvoorbeeld door omstandigheden tijdens de winter. Een andere verklaring is dat het voedsel dat voor deze soorten belangrijk is veel minder (of niet) is afgenomen. Er is duidelijk werk aan de winkel om beter te begrijpen welk voedsel belangrijk is voor soorten, en of dit werkelijk afneemt.
21. Arnold van den Burg: Voedselstress op de zandgronden
14. Dirk van Straalen: De Zeearend in Nederland
14. Dirk van Straalen: De Zeearend in Nederland	</

Playlist SOVON https://www.youtube.com/playlist?list=PLX3iRAvuDl199JNPFpwNeYg6i3eTqg74Q

---

webinar Waterkwaliteit: Ecologische ontwikkeling van het IJsselmeergebied
In het Kennis- en Innovatieprogramma Marker Wadden (KIMA) onderzoeken Rijkswaterstaat, Deltares, EcoShape en Natuurmonumenten hoe het ecosysteem van Marker Wadden zich ontwikkelt.
https://attendee.gotowebinar.com/register/6013883719593669390.
Met veel plezier kijken we terug op een geslaagde Waterkwaliteit Webinar Week van 15-19 november jl.
Via de link vind je alle presentaties en opnames. Ook als je verhinderd was leuk om te lezen!
Terugblik: zie https://www.waternetwerk.nl/wat-we-doen/terugblik-verslagen/427-wok-tools-landbouwmaatregelen

---

Klimaat Special NOS op 3

Klimaat Special NOS op 3

Gerard Oostermijer Biodiversiteit
https://podcastluisteren.nl/pod/Radio-Swammerdam

---

https://www.naturetoday.com/intl/nl/nature-reports/message/?msg=28507
https://assets.naturetoday.com/docs/b946d819-c5e0-4a96-9923-79f6c8955c1d.pdf persoonlijke verslagen van natuurkenners. Verhalen van mensen die de delta van honderd jaar geleden nog kennen, en verhalen van mensen die vandaag de dag regelmatig tot hun enkels door de slootjes waden.

Aanstaande vrijdag 5 november is het Stormvloeden en Verdronken Dorpen Symposium. U heeft aangegeven via de livestream het symposium te gaan volgen. De livestream verloopt via Microsoft Teams en door op onderstaande tekst “Click here to join the meeting” te klikken wordt u doorverwezen naar óf een website óf naar Microsoft Teams als u die app reeds geïnstalleerd heeft. Op de website kunt u vervolgens kiezen voor het downloaden van de app voor uw computer of voor het gebruik van Microsoft Teams via de Internet-browser die u gebruikt.

Aanstaande vrijdag 5 november is het Stormvloeden en Verdronken Dorpen Symposium. U heeft aangegeven via de livestream het symposium te gaan volgen. De livestream verloopt via Microsoft Teams en door op onderstaande tekst “Click here to join the meeting” te klikken wordt u doorverwezen naar óf een website óf naar Microsoft Teams als u die app reeds geïnstalleerd heeft. Op de website kunt u vervolgens kiezen voor het downloaden van de app voor uw computer of voor het gebruik van Microsoft Teams via de Internet-browser die u gebruikt.

---

webinar Waterkwaliteit: Ecologische ontwikkeling van het IJsselmeergebied
RIZA RWZ
9 december 2021: Symposium ‘Biodiversiteit en Leefgebieden’
Carla waternetwerk
symposium waddenkust
webinar waddenkust
Werbinar MarkerWadden
Youtube Amsterdam Schience Park Lezingen
WWF Verhalen van Oude NatuurVorsers
https://assets.naturetoday.com/docs/b946d819-c5e0-4a96-9923-79f6c8955c1d.pdf
vrijdag 5 november is het Stormvloeden en Verdronken Dorpen Symposium.
ScienceWEken

Klimaat Special NOS op 3

Gerard Oostermijer Biodiversiteit
https://podcastluisteren.nl/pod/Radio-Swammerdam

Playlist SOVON https://www.youtube.com/playlist?list=PLX3iRAvuDl199JNPFpwNeYg6i3eTqg74Q

Playlist SOVON https://www.youtube.com/playlist?list=PLX3iRAvuDl199JNPFpwNeYg6i3eTqg74Q
https://www.dutchbirding.nl/evenementen/1700/terugblik_dutch_birding_vogelweek_2021

1. Rene Oosterhuis: Het broedsucces van de Huismus	De Huismus is misschien wel het bekendste vogeltje van Nederland. Niet alleen mensen met speciale interesse voor vogels kennen de soort, ook bij het algemene publiek is hij een bekende verschijning. Huismussen zijn cultuur volgers pur sang en ze hebben zich de afgelopen honderden jaren steeds aangepast aan onze veranderende leefomgeving. Echter, de laatste 30 jaar zijn de aantallen in rap tempo afgenomen. Om meer inzicht te krijgen in de oorzaak van de afname is gekeken naar het broedsucces. Dit is gebeurd op twee verschillende locaties: een biologische fruitboomkweker in een kleinschalig landelijk gebied en in een doorsnee woonwijk. Hoe groot is het verschil in broedsucces, waar wordt het door veroorzaakt en hoe kunnen we deze informatie gebruiken om de soort te helpen? Deze vragen beantwoord René Oosterhuis aan de hand van gegevens uit het onderzoek aan gekleurringde Huismussen waar hij sinds 2007 mee bezig is.
2. Boena van Noorden: De trekroute van de Spotvogel ontrafeld	De Spotvogel is een van onze laatste voorjaarsbodes, pas in de loop van de maand mei keren ze terug op de broedplekken in ons land. Deze late aankomst is een indicatie voor een lange trekroute. Hoe deze route precies verloopt, was tot september 2021 nog grotendeels in nevelen gehuld. Sinds 2002 wordt er in de Peelregio broedbiologisch onderzoek gedaan aan deze soort, waarbij herhaaldelijk de gedachte opkwam om de vogels met een geolocater uit te rusten. In 2020 werd de knoop doorgehakt en werden 20 vogels met een locater uitgerust. Op 24 mei 2021 knalden de virtuele champagne kurken door de Peel, toen in één keer, twee vogels met een locater werden teruggevangen. Voor zover we konden nagaan is hiermee een wereldprimeur bereikt. Op de Landelijke Dag zal Boena van Noorden onthullen hoe deze soort zijn trek door het immense Afrika volbrengt.
4. Raymond Klaassen: Blauwe kiekendieven tussen hoop en vrees	De Blauwe Kiekendief is hard op weg om als broedvogel in Nederland uit te sterven. Op de Waddeneilanden vinden we nog maar een handvol broedparen, en de kleine populatie die zich recentelijk in de Oost-Groningse akkergebieden vestigde laat nog geen echte groei zien. Wat is er precies met de Blauwe Kiekendief in Nederland aan de hand? Bestaat er nog hoop voor het behoud van deze prachtige roofvogel? In deze presentatie delen we de laatste inzichten over Blauwe Kiekendieven, zoals opgedaan tijdens het Waddenfondsproject Wadvogels van Allure. Hoe zit het met de sterfte van jonge vogels in hun eerste levensjaar? Vormen Vogelakkers een reddingsboei voor Blauwe Kiekendieven? En waarom groeit die hoopvolle Oost-Groningse akkerkiekenpopulatie eigenlijk niet?
5. Jip Louwe Kooijmans: Nederlandse vogels in hun domein	Vogels zijn volgend aan het landschap. De meeste soorten hebben een duidelijke binding met een bepaald landschapstype. De wijze waarop mensen het landschap veranderen en naar hun hand zetten, leidt tot veranderingen in de vogelwereld – of het nu gaat om ingrepen op zeer grote schaal, zoals de Deltawerken of de ruilverkavelingen, of om kleinschalige maatregelen, zoals het rooien van een houtwal rond een akker of het betegelen van een tuin. Het boek Nederlandse Vogels in hun domein beschrijft hoe de mensen het Nederlandse landschap ingrijpend veranderen en naar hun hand zetten en hoe dat heeft geleid tot veranderingen in de vogelwereld. De keuzen die daarbij worden gemaakt, hoeven echter niet negatief uit te pakken voor de natuurwaarden; veranderingen bieden juist veel aanknopingspunten om de condities van het landschap te herstellen tot ten minste het niveau van Basiskwaliteit. Deze herstelopgave zal zich moeten richten op de schaal en de natuurlijke randvoorwaarden van het landschap.
6. Kees de Pater: Aanvalsplan Grutto	Vorig jaar rond deze tijd bood voormalig VROM-minister Pieter Winsemius het Aanvalsplan Grutto aan minister Schouten aan. Sinds die tijd zoemt het Aanvalsplan Grutto rond in de media, in een petitie met ruim 80.00 ondertekenaars, in Kamermoties en beleidsvoornemens. De eerste miljoenen zijn zelfs al uitgetrokken, nog niet het volle bedrag maar een flinke stap. Maar wat is het nu eigenlijk dat aanvalsplan en wat hebben de weidevogels er aan? Is het een doorbraak of een illusie. Op wat het is, en hoe ver het er mee staat geeft de lezing een beeld. Of het een doorbraak wordt of weer een illusie blijkt zal hier geen antwoord komen. Maar dat het weer een hoofdstuk wordt in de strijd voor onze nationale vogels is zeker.
7. Joep de Leeuw en Gijs Kurstjens: De terugkeer van de Kroeskoppelikaan	Afgelopen jaar is een verkenning uitgevoerd naar de kansen voor de kroeskoppelikaan in Nederland en Vlaanderen. De vogel kwam tot in de vijftiende eeuw voor in de lage landen en leefde nabij de riviermondingen en in het laagveengebied langs de kust. Maar net als veel andere grote, iconische soorten als bever, kraanvogel en zeearend verdween de kroeskoppelikaan door jacht en vernietiging van het leefgebied. Uit het onderzoek blijkt dat er naar alle waarschijnlijkheid inmiddels weer voldoende geschikt leefgebied is voor een zelfstandige populatie in Nederland en Vlaanderen. Flevoland met haar randmeren?en de?IJsselmonding, het Friese en?Overijsselse merengebied en het benedenrivierengebied (Biesbosch, Haringvliet en Krammer-Volkerak) lijken de?meest geschikte?gebieden?voor deze soort. Hoe verhoudt de eventuele terugkeer zich tot de moderne samenleving waaronder de energietransitie, visserij en recreatie?
8. Camilla Dreef: Lepelaaronderzoek in Nederland	Lepelaars waren een zeldzame verschijning in Nederland, maar sinds de jaren '90 nemen ze weer toe. Nu broeden er meer dan 3.000 paar in Nederland en zijn er naast de grote kolonies op de Wadden en in het deltagebied steeds meer kolonies op het vasteland, zelfs in bomen van parken en in een woonwijk. Tijdens deze lezing passeert de populatieontwikkeling tot zover, bevindingen uit het kleurringonderzoek, maar ook de meeste recente zenderstudies naar lepelaars. Wat vertellen deze gegevens ons? Gaat het goed met de lepelaars of is er ook nog reden tot zorg? Een lezing van Camilla Dreef (Lowland Ecology Network), met bijdragen van Tamar Lok (Koninklijk Nederlands Instituut voor Onderzoek der Zee) , Petra de Goeij (Rijks Universiteit Groningen) en Werkgroep Lepelaar.
9. Marjanne Klok en Chris van Turnhout: het Jaar van de Merel	Hoe kan het dat een algemene vogel als de Merel al een aantal jaren in aantal achteruit gaat? Wat is er aan de hand met onze leefomgeving als zelfs algemene ’generalisten’ als de Merel het moeilijk krijgen? In het Jaar van de Merel gaan we op zoek naar antwoorden op deze vraag. In deze lezing hoor je meer over waar de knelpunten mogelijk liggen voor de Merel. En hoe je mee kunt helpen aan onderzoek naar de Merel.
10. Opening Landelijke Dag 2021 Edwin Kok	De Landelijke Dag 2021 wordt geopend door bestuursvoorzitter Edwin Kok. Hij loopt langs de hoogtepunten van het afgelopen jaar; zowel voor de vogels als voor de vogelaars.
11. Boekenprogramma: Verschenen of verdwenen en Avifauna Zeelandica	In het boekenprogramma besteden we aandacht aan recent verschenen vogelboeken. Wetenschapsjournalist Rob Buiter interviewt de auteurs van de Avifauna Zeelandica en Verschenen of verdwenen
12. Boekenprogramma: Vogelaars nooit uitgevogeld en De Knobbelzwaan	In het boekenprogramma besteden we aandacht aan recent verschenen vogelboeken. Wetenschapsjournalist Rob Buiter interviewt de auteurs van de Vogelaars nooit uitgevogeld en De Knobbelzwaan.
13. Jacques van der Ploeg: Boomvalken in Noordoost Nederland	Twintig jaar lang inventariseer ik roofvogels in de Noordoostpolder en erbuiten. Onder de roofvogels heeft de boomvalk mijn hart gestolen. Een indrukwekkende roofvogel met een evenzo indrukwekkend verhaal. Zijn ze nog wel in Nederland aanwezig? Waar zitten ze en waarom zitten ze daar? Zijn er kapers op de kust? Jongen worden geringd en gekleurringd, waarom? De natuur is prachtig en begint zo gauw je je huis verlaat! Je moet het alleen wel willen zien. Ga je naar buiten, neem een krukje mee en ga eens ergens rustig 10 minuten zitten. Wacht af wat er gaat gebeuren. Heb je al zin om mee te gaan boomvalken? Nou er is plaats genoeg dus stap maar in. En natuurlijk kun je altijd zelf erop uit om boomvalken te kijken. Ga mee in mijn verhaal, het wel en wee van de Boomvalk!
14. Dirk van Straalen: De Zeearend in Nederland	Van het eerste broedpaar in 2006, naar 17 broedparen in 2021. De zeearend is niet meer weg te denken uit onze Nederlandse natuur. Ze vervullen een belangrijke rol als toppredator in onze wetlands. Gelukkig is de groei van de zeearendenpopulatie er nog niet uit en werden recent maar liefst bijna 20 zeearenden bij elkaar gezien in de Oostvaardersplassen. De Werkgroep Zeearend Nederland volgt de Nederlandse populatie sinds een paar jaar op de voet. Tijdens de lezing vertellen we u onder andere over de populatiegroei en laten we al wat resultaten van het zenderonderzoek zien. De indrukwekkende zeearend blijft ons verbazen en verwonderen.
15. Pascal Stroeken en Ronald van Harxen: Reproductie bij de Steenuil	De Steenuil behoort in Nederland tot de best onderzochte vogelsoorten en is een kensoort van kleinschalig cultuurlandschap. Honderden vrijwilligers volgen jaarlijks de broedprestaties, vooral in nestkasten. Daarnaast worden volop nestjongen en volwassen uilen geringd, en - minstens zo belangrijk! – terug gevangen. Met al deze inspanningen verzamelen we waardevolle informatie over het functioneren van de populatie van deze Rode Lijstsoort. In 2004 is de reproductie onder de loep genomen en in 2010 de overleving. Dat is inmiddels een behoorlijke tijd geleden en in de jaren daarna zijn veel nieuwe gegevens verzameld. Hoog tijd dus voor een update. Dat doen we aan de hand van de landelijke gegevens, maar daarnaast zoomen we in op een intensief onderzochte steenuilenpopulatie in de Zuidoost-Achterhoek In onze presentatie koppelen we de reproductie- en overlevingscijfers uit deze regio onder meer aan de tellingen van de muizen in de prooivoorraad en de conditie van de nestjongen. Het levert nieuwe inzichten op die ook hun waarde voor bescherming hebben. Data-analyse Caspar Hallmann, Eelke Jongejans, Chris van Turnhout.
16. Ondrej Belfin: Wat weten we over Gruttotaal	Wist je dat kolonies van broedende Grutto’s een wachter hebben, een mannetje dat de rest alarmeert als er gevaar dreigt? Meer dan 60 jaar geleden beschreef Dane Hans Lind de verschillende geluiden van Grutto’s. Sindsdien heeft de techniek grote stappen gemaakt. We kunnen nu beelden en geluiden vastleggen die we niet eerder waarnamen. Dat werpt de vraag op: wat kunnen we nog meer leren over de taal van de Grutto? Ondrej Belfín, een Tjechische masterstudent, deed dit voorjaar onderzoek naar de geluiden van Grutto’s, onder leiding van prof. Theunis Piersma. Vier maanden lang nam hij non-stop geluiden op in het land van Murk Nijdam, de bekende Friese weidevogelboer met hoge dichtheden van Grutto’s op zijn land. Ondrej ontdekte dat Grutto’s een heel specifieke geluiden maken om verschillende roofdieren aan te kondigen. Zo roepen ze anders bij een hoog overvliegende Buizerd dan bij een jagende Bruine Kiekendief. Naast luide geluiden, zoals het bekende “gru-to gru-to”, laten ze ook een heel repertoire aan roepjes horen die voor hun partner of kuikens dichtbij bedoeld zijn. Tijdens zijn lezing zal Ondrej ons meenemen in de geluiden op en rond een gruttonest, vanaf het leggen van het eerste ei tot aan het uitkomen van het laatste ei. Deze nieuwe geluidskennis kan bijvoorbeeld vogelaars die weidevogels inventariseren beter leren begrijpen wat ze nu precies zien gebeuren.
17. Leo Ballering: Zelf nestkastonderzoek doen	De nestkasten in je eigen tuin lenen zich uitstekend voor kleinschalig onderzoek en als je dat maar lang genoeg volhoudt dan is er elk jaar wel iets bijzonders te zien! Door gedetailleerd naar de legsels te kijken ga je bovendien bijzondere gedragspatronen zien. In dit koude, natte voorjaar moesten, bijvoorbeeld, veel soorten hun broedstrategie aanpassen met eilegstops en broedstops. Desondanks gingen er veel jongen en hele legsels verloren. Leo Ballering laat op de landelijke dag zien hoe je betrouwbaar en zonder verstoring je nestkasten kunt monitoren, hoe je met Avinest, in het veld, je gegevens in kunt voeren en/of met het Sovon nestkaartsysteem jouw gegevens beschikbaar maakt voor publicaties en vervolgonderzoek. Doe je dat, dan krijg je van NESTKAST, als beloning voor je inspanningen vóór het volgend broedseizoen, een samenvatting van jouw gegevens en die van ~15.000 legsels (meer dan 100.000 eieren) uit nestkasten thuisgestuurd.
18. Bruno Ens: Voedsel en vogels in de Waddenzee	Vaak wordt aangenomen dat de draagkracht van de Waddenzee voor vogels bepaald wordt door het voedselaanbod. Gedetailleerd onderzoek door Leo Zwarts en anderen liet zien dat het aantal Scholeksters op het wad bij Moddergat werd bepaald door de oogstbare biomassa bodemdieren (gemeten in grammen vlees). In vergelijkbaar zeer gedetailleerd onderzoek door Caspar Kraan en anderen werd gevonden dat het aantal Kanoeten op het wad in de westelijke Waddenzee werd bepaald door de oppervlakte wad (gemeten in hectares) waar de Kanoeten voldoende snel voedsel konden vinden. Oogstbare biomassa en oppervlakte geschikt wad noemen we proxies voor draagkracht, omdat draagkracht betrekking heeft op het aantal vogels dat in een gebied kan leven en niet op grammen vlees of hectares wad. Als we de droogvalduur van het wad in rekening willen brengen verdubbelt het aantal mogelijke proxies van 2 naar 4 en er kunnen er nog veel meer proxies worden bedacht. Voor 13 verschillende soorten wadvogels onderzochten we welke proxy voor draagkracht het beste de jaarlijkse verspreiding van de betreffende wadvogelsoort in de Waddenzee kon verklaren. Het succes van die onderneming was beperkt. Waarschijnlijk moeten we niet alleen het voedsellandschap in rekening brengen, maar ook het verstoringslandschap, de sediment samenstelling van het wad (sommige soorten prefereren slik, andere soorten juist zand) en de mogelijkheid om bij hoogwater ook nog naar voedsel te zoeken.
19. Nick Hofland: Generalisten en specialisten op het boerenland	Insectenetende boerenlandvogels hebben het zwaar in Nederland. De insectenstand is de laatste jaren sterk achteruit gegaan. Zodoende wordt het voor de boerenlandvogels steeds moeilijker om hun kostje bij elkaar te sprokkelen en hun jongen te voeden. Althans, dat is het idee. Maar klopt dit idee wel? In mijn onderzoek heb ik het dieet van de jongen van twee insectenetende boerenlandvogels, de boerenzwaluw (een specialist) en de spreeuw (een generalist), vergeleken. Wat eten deze vogels? Wat zijn de verschillen in hun dieet? Hoe flexibel is hun dieet? En welke invloed heeft het landschap (hun foerageergebied) op hun dieet? Door antwoord te geven op deze vragen schets ik een beeld van de voedselsituatie voor boerenlandvogels. We vergelijken hoe verschillende boerenlandvogels omgaan met een verminderd voedselaanbod en identificeren mogelijke knelpunten in de voedselvoorziening.
20. Christiaan Both: Insectivore vogels nemen niet meer af?	Dit verhaal gaat over een paradox: terwijl insecten in West-Europa de afgelopen decennia met wel 75% zouden zijn afgenomen, is er bij veel insectivore vogelsoorten nauwelijks afname te zien over dezelfde periode. Soorten als zwartkop, nachtzwaluw en roodborsttapuit zijn de afgelopen 30 jaar minstens verdubbeld, en zelfs boerenzwaluw en bonte vliegenvanger hebben na klappen in de jaren ‘90 de afgelopen jaren weer hun oude aantallen bereikt. Waarom zien we die achteruitgang van insecten dan niet terug in broedvogeltrends? Een mogelijke verklaring is dat veel van deze vogelsoorten (nog) niet door hun voedsel in Nederland beperkt worden, maar bijvoorbeeld door omstandigheden tijdens de winter. Een andere verklaring is dat het voedsel dat voor deze soorten belangrijk is veel minder (of niet) is afgenomen. Er is duidelijk werk aan de winkel om beter te begrijpen welk voedsel belangrijk is voor soorten, en of dit werkelijk afneemt.
21. Arnold van den Burg: Voedselstress op de zandgronden	Verzuring en vermesting spelen tegenwoordig in van nature nutriëntenarme, zwak gebufferde zandbodems (zoals het merendeel van de hogere zandgronden van Nederland) een grote rol bij het niet meer naar behoren functioneren van ecosystemen. Zekerheden die tijdens de evolutie van soorten altijd opgeld deden, zoals de (co-) limitatie van stikstof als plantenvoedingsstof, zijn door de stikstofdepositie teniet gedaan. Ook de beschikbaarheid van essentiële voedingsstoffen, zoals calcium, is door de bodemverzuring geen vanzelfsprekendheid meer. Planten en dieren verdwijnen of hebben zichtbaar last van de ontwrichting van het ecosysteem: bij vogels treden calcium- en aminozuurtekorten op en vleermuizen lijken te lijden onder voedseltekorten in het najaar. De belangrijkste mechanismen achter deze processen worden toegelicht, alsmede de hieruit volgende denkrichting voor het herstel van de biodiversiteit.
22. Tom Versluijs: Groei van Drieteenstrandlopers	Drieteenstrandlopers hebben in hun Arctische broedgebied te maken met een snel opwarmend klimaat. Als gevolg hiervan smelt de sneeuw steeds vroeger en komen insecten steeds vroeger uit de grond omhoog. Drieteenstrandlopers zijn op de toendra afhankelijk van deze insecten om hun kuikens goed te laten groeien en we zouden dus kunnen verwachten dat drieteenstrandlopers ook steeds eerder zijn gaan broeden. Dit laatste is echter niet het geval. Tijdens deze lezing bekijken we wat de gevolgen zijn van deze mogelijke ‘mismatch’ met hun prooi. We koppelen de groei van drieteenstrandloper kuikens aan de beschikbaarheid van insecten in hun directe omgeving. Daarnaast volgen we drieteenstrandloper families met radiozenders en bekijken we hun beweging over de Arctische toendra. Zijn deze families wellicht in staat om een ‘mismatch’ te vermijden door naar plekken te bewegen waar de insectenpiek relatief laat is?
23. Ruben Evens: Het foerageergedrag van Nachtzwaluwen	Nachtzwaluwen zijn een typische heidesoort, althans, dat werd altijd verondersteld. Het zijn visuele predatoren en eten hoofdzakelijk vliegende insecten, maar vinden zij echt voldoende voedsel in die schrale heidegebieden? Heb je al eens gemerkt dat het ''s nacht bijzonder stil kan zijn op de heide? De afgelopen tien jaar ontdekten we dat nachtzwaluwen 's nachts op zoek gaan naar foerageergebieden waar ze hoge concentraties nachtvlinders vinden. Ze selecteren specifieke families, en worden in die zoektocht mogelijk geholpen door de maan en de mens.
23. Ruben Evens: Het foerageergedrag van Nachtzwaluwen	Nachtzwaluwen zijn een typische heidesoort, althans, dat werd altijd verondersteld. Het zijn visuele predatoren en eten hoofdzakelijk vliegende insecten, maar vinden zij echt voldoende voedsel in die schrale heidegebieden? Heb je al eens gemerkt dat het ''s nacht bijzonder stil kan zijn op de heide? De afgelopen tien jaar ontdekten we dat nachtzwaluwen 's nachts op zoek gaan naar foerageergebieden waar ze hoge concentraties nachtvlinders vinden. Ze selecteren specifieke families, en worden in die zoektocht mogelijk geholpen door de maan en de mens.
24. Herman van Oosten: Het intieme leven van Drentse Paapjes	Paapjes verdwijnen uit Nederland, grotendeels door hun voorliefde voor extensief gebruikt wei- en hooiland. Raadselachtiger is het afnemen in natuurgebieden: aan welke paapjeswensen wordt te weinig invulling gegeven? Omdat populatieontwikkelingen bij zangvogels worden gestuurd door het aantal uitgevlogen jongen en de mate van nestpredatie, verdiepen we ons sinds kort in het intieme leven van paapjes in Drenthe. Zo willen we weten welke prooien aan hun jongen worden gevoerd in natte hei, veen en beekdalen, hoe vaak de jongen gevoerd worden en wat de overleving is van jongen in het nest en de onwaarschijnlijk mooie azuren eieren. Basale kennis die ook voor deze bruinogige weidetapuit nauwelijks voorhanden is, maar wel voor de nauwverwante roodborsttapuit: vormt een vergelijkende studie een sleutel tot inzicht?
25. Marco Hillenaar: Broedvogels in de Weerribben	De Weerribben is een uitgestrekt moerasgebied waar regelmatig zeldzaamheden zoals klein waterhoen opduiken. Jaarlijks worden er delen van de Weerribben geïnventariseerd op broedvogels. Dit gebied is bij uitstek geschikt voor moerasvogels, zoals de purperreiger en baardmannetjes. Daarnaast kunnen er ook leuke bosvogels, zoals kleine bonte specht en wielewaal worden aangetroffen. Op de Sovon-dag zal Marco Hillenaar zijn ervaringen als teller in dit mooie gebied met jullie delen. Tijdens zijn lezing zal hij vertellen welke broedvogels er voorkomen in het gebied, maar hij zal ook aandacht besteden aan hoe je eigenlijk broedvogelmonitoring kan doen in zo'n nat en slecht bereikbaar gebied.
26. Ruben Evens: Het foerageergedrag van Nachtzwaluwen
27. Ruben Evens: Het foerageergedrag van Nachtzwaluwen	</

Playlist SOVON https://www.youtube.com/playlist?list=PLX3iRAvuDl199JNPFpwNeYg6i3eTqg74Q

---

webinar Waterkwaliteit: Ecologische ontwikkeling van het IJsselmeergebied
In het Kennis- en Innovatieprogramma Marker Wadden (KIMA) onderzoeken Rijkswaterstaat, Deltares, EcoShape en Natuurmonumenten hoe het ecosysteem van Marker Wadden zich ontwikkelt.
https://attendee.gotowebinar.com/register/6013883719593669390.
Met veel plezier kijken we terug op een geslaagde Waterkwaliteit Webinar Week van 15-19 november jl.
Via de link vind je alle presentaties en opnames. Ook als je verhinderd was leuk om te lezen!
Terugblik: zie https://www.waternetwerk.nl/wat-we-doen/terugblik-verslagen/427-wok-tools-landbouwmaatregelen

---

Klimaat Special NOS op 3

Klimaat Special NOS op 3

Gerard Oostermijer Biodiversiteit
https://podcastluisteren.nl/pod/Radio-Swammerdam

---

https://www.naturetoday.com/intl/nl/nature-reports/message/?msg=28507
https://assets.naturetoday.com/docs/b946d819-c5e0-4a96-9923-79f6c8955c1d.pdf persoonlijke verslagen van natuurkenners. Verhalen van mensen die de delta van honderd jaar geleden nog kennen, en verhalen van mensen die vandaag de dag regelmatig tot hun enkels door de slootjes waden.

Aanstaande vrijdag 5 november is het Stormvloeden en Verdronken Dorpen Symposium. U heeft aangegeven via de livestream het symposium te gaan volgen. De livestream verloopt via Microsoft Teams en door op onderstaande tekst “Click here to join the meeting” te klikken wordt u doorverwezen naar óf een website óf naar Microsoft Teams als u die app reeds geïnstalleerd heeft. Op de website kunt u vervolgens kiezen voor het downloaden van de app voor uw computer of voor het gebruik van Microsoft Teams via de Internet-browser die u gebruikt.

Aanstaande vrijdag 5 november is het Stormvloeden en Verdronken Dorpen Symposium. U heeft aangegeven via de livestream het symposium te gaan volgen. De livestream verloopt via Microsoft Teams en door op onderstaande tekst “Click here to join the meeting” te klikken wordt u doorverwezen naar óf een website óf naar Microsoft Teams als u die app reeds geïnstalleerd heeft. Op de website kunt u vervolgens kiezen voor het downloaden van de app voor uw computer of voor het gebruik van Microsoft Teams via de Internet-browser die u gebruikt.

---

webinar Waterkwaliteit: Ecologische ontwikkeling van het IJsselmeergebied
RIZA RWZ
9 december 2021: Symposium ‘Biodiversiteit en Leefgebieden’
Carla waternetwerk
symposium waddenkust
webinar waddenkust
Werbinar MarkerWadden
Youtube Amsterdam Schience Park Lezingen
WWF Verhalen van Oude NatuurVorsers
https://assets.naturetoday.com/docs/b946d819-c5e0-4a96-9923-79f6c8955c1d.pdf
vrijdag 5 november is het Stormvloeden en Verdronken Dorpen Symposium.
ScienceWEken

Klimaat Special NOS op 3

Gerard Oostermijer Biodiversiteit
https://podcastluisteren.nl/pod/Radio-Swammerdam
https://www.youtube.com/playlist?list=PLX3iRAvuDl199JNPFpwNeYg6i3eTqg74Q

---

https://www.youtube.com/channel/UC_O0Q7SaFOtV-mhKxyt-mbQ

https://www.youtube.com/playlist?list=PLtBl3dSNhbhh-ILEWmhfl8xyjOGcCxRQF
Steven Pemberton gave the lecture "The Internet of Things and the Coming Robot Rebellion" on the Amsterdam Science Park Open Day on 2 October 2021 on behalf of CWI, the Dutch national institute for mathematics and computer science.

Technological changes in society seem to be accelerating: in fact you can go back tens of thousands of years and discover an alarming pattern: they are accelerating at an exponential rate. If they were once happening every 100 years, then after 100 years, they were happening every 50 years, and then every 25 years. If you follow this line, you see that it converges on a time, apparently not too far in the future, where paradigm shifts are happening daily.

Can this really be? One suggestion is that that is the point where computers become smarter than us, and it is the computers doing the design, not us. By then, the whole world will be interconnected by the internet of things; will we be ready for a world where we are no longer the smartest? Will computers remain at our service?

https://homepages.cwi.nl/~steven/
Steven Pemberton (CWI): The Internet of Things and the Coming Robot Rebellion

---

https://www.youtube.com/watch?v=ABLVC17fGU0&t=516s
RAVON Basiscursus Zoetwatervissen

RAVON Basiscursus Zoetwatervissen

1. RAVON Basiscursus Zoetwatervissen
2. RAVON Basiscursus Zoetwatervissen
3. RAVON Basiscursus Zoetwatervissen

4. Playlist SOVON https://www.youtube.com/playlist?list=PLX3iRAvuDl199JNPFpwNeYg6i3eTqg74Q
   https://www.dutchbirding.nl/evenementen/1700/terugblik_dutch_birding_vogelweek_2021
   https://www.inaturalist.org/journal/ahospers/60262-261-sovon-landelijke-dag-nou

EU-PolarNet 2, the European Polar Board (EPB) and the EU Polar Cluster jointly held the webinar ‘The new Arctic Policy and Research & Innovation” on 24th November 2021. The webinar discusses the new EU Arctic Policy and its effects on future research with EU representatives.

The webinar introduces the new EU Arctic Policy to the European polar science community, with discussions on the role of Research & Innovation in the new strategy and how R&I projects can contribute to the policy's objectives. The webinar reflects on the contribution of Member projects of the EU Polar Cluster to better understanding of changes in the Arctic, as well as to societal benefits.
Webinar - The new EU Arctic Policy and Research and Innovation

Webinar - The new EU Arctic Policy and Research and Innovation
The webinar features the following speakers:
• Michael Mann, EU Special Envoy for the Arctic, EEAS
• Raphael Goulet, Head of Unit, European Commission (DG MARE)
• Szilvia Nemeth, Deputy Head of Unit, European Commission (DG RTD)
• Elaina Ford, EU Polar Cluster
• Hugues Lantuit, Nunataryuk
• Sigrun Jonasdottir, ECOTIP
• Corine Wood-Donnelly, JUSTNORTH
Chairs: Nicole Biebow (EU-PolarNet 2) and Renuka Badhe.(EPB)
https://www.europeanpolarboard.org/news-events/events/event/events/webinar-eu-polarnet2-epb-the-new-eu-arctic-policy-and-research-innovation-24-11-2021/
Full details of the new EU Arctic Policy are given here: https://eeas.europa.eu/sites/default/...
https://eeas.europa.eu/headquarters/headquarters-homepage_en

Econoom Kees de Kort over CORRECTIE huizenprijzen en aandelenmarkt & BITCOIN | Madelon Navigeert

Welkom bij de zesde aflevering van Madelon Navigeert Seizoen 2! In deze aflevering spreek ik dé macro-econoom en beurscommentator van BNR Nieuwsradio, Kees de Kort. We gaan dieper in op de gevolgen van jarenlange geldcreatie. We zoomen in op het afgelopen jaar, een jaar waarin de beurs floreerde, de huizenprijzen door het dak gingen, maar de koopkracht van de Euro fors af nam. Kees is sceptisch en terecht, niet alleen over de economie, maar ook over alternatieve betaalmiddelen zoals Bitcoin. Kortom, deze aflevering wil je gewoon niet missen.

In het tweede seizoen van Madelon Navigeert spreek ik bekende economen, journalisten en analisten. Met hen praat ik over geld, de economie en de toekomst om de kijker te inspireren en bewust te maken van financiële gezondheid. Ook dit seizoen maken we weer een bijzondere reis, langs positieve en negatieve rente, kopen of verkopen én langs inflatie en deflatie en langs stijgende en dalende koersen.

Econoom Kees de Kort over CORRECTIE huizenprijzen en aandelenmarkt & BITCOIN | Madelon Navigeert

2. https://youtube.com/watch?v=7mwihNBdY3k&t=875s

3. Data is het nieuwe goud voor organisaties. Ze verzamelen en gebruiken steeds gerichter, steeds meer informatie om slimmer te kunnen werken. Al die data moet worden Al die data moet worden verwerkt, opgeslagen en steeds beschikbaar zijn. Datagedreven werken is inmiddels zo hot, dat de vraag naar elektriciteit enorm snel stijgt. Jan-Joris van Dijk van datacenter Bytesnet laat zien hoe je met concrete maatregelen een digitale infrastructuur kunt neerzetten die tegelijk ook duurzaam is.

   https://www.newscientist.nl/nieuws/herontdekt-middel-kan-ziekte-van-lyme-uitroeien

4. https://natuurpunt-cvn.webinargeek.com/webinar/replay/ThOdoG8ruZU/
   https://www.bnr.nl/podcast/the-smart-ones

   https://ugp.rug.nl/Paleo-aktueel/issue/archive
   In Paleo-aktueel 31, dat onlangs is uitgekomen, staat een overzichtsartikel over de ontwikkeling en toekomst van de maritieme archeologie in Nederland. De maritieme archeologie richt zich ook op de ontwikkeling van het maritieme (cultuur)landschap. Klik hier voor het archief van Paleo-aktueel waar u dit artikel kunt vinden.

5. https://ugp.rug.nl/Paleo-aktueel/issue/view/4821
   https://ugp.rug.nl/Paleo-aktueel/article/view/37702
   https://ugp.rug.nl/Paleo-aktueel/article/view/37703

1. Reguliere PDF Ravon Balans 2021
2. Spread-versie Ravon Balans 2021

1. Reguliere PDF Ravon Balans 2021
2. Spread-versie Ravon Balans 2021

1. 
2. De RAVON Balans 2021 wordt gratis verzonden aan alle actieve waarnemers en monitoorders van RAVON. Abonneren op de digitale versie is mogelijk door je aan te melden als abonnee op de digitale versie van Schubben & Slijm.
3. De RAVON Balans 2020
4. 
5. Nummer 48 Oktober
6. 
7. 
8. 
9. 
10. 
11. 
12. 
13. 
14. 
15. 
16. 
17. 
18. 
19. 
20. 
21. 
22. 
23. 
24. 
25. 
26. 

Drents Prehistorische Vereniging
Archeologie van Steentijd tot Heden

1. Tussen Landegge aan de Eems (Ldkr. Emsland) en Sellingen (Westerwolde) verliep ooit een rivier van forse afmetingen die aan het einde van de prehistorie in het Bourtanger veen is verdwenen. Deze aftakking van de Eems is te beschouwen als de ‘moeder van de Ruiten Aa’ want het kronkelende patroon sluit naadloos aan op dat van de Ruiten Aa, zoals we deze vanaf Sellingen noordwaarts kennen. Het GIA en het Niedersächsisches Landesamt für Denkmalpflege onderzoeken het 12 km lange, voor het oog nauwelijks zichtbare traject sinds 2019 gezamenlijk in een ‘netwerkproject’, toegekend door de Eems Dollard Regio. Het projectteam bestaat uit Stijn Arnoldussen, Jana Esther Fries, Henny Groenendijk, Marion Heumüller, Hans Peeters en Wim Vuijk.
   https://www.dpv.nu/agenda/dpv-lezing-henny-groenendijk-de-verdwenen-eems
   De oeverzone van deze verdwenen Eems was in de prehistorie druk bewoond en vormde tot in de ijzertijd de navelstreng met het Emsland. Voor zover nu bekend verlandde de rivier vanaf de midden-ijzertijd; de venige opvulling blijkt een ongekend rijke bron van informatie. Bodemonderzoek vertelt ons nieuwe dingen over het stroombeeld en het regime van de rivier, de verlanding en de menselijke activiteiten op de oevers. Van de oorzaken van de verlanding weten we nog weinig af. Een vraag is ook of de hypothese klopt dat Westerwolde aan het einde van de prehistorie ‘leeg liep’ en zijn inwoners via deze navelstreng richting linker Eemsoever migreerden.
   https://www.dpv.nu/agenda/dpv-lezing-henny-groenendijk-de-verdwenen-eems
   De maatschappelijke invalshoek betreft het in kaart brengen van de betrokkenheid van de plaatselijke bevolking, in het bijzonder die van de landeigenaren door wier akkers de verdwenen rivier haar sporen trok. We willen aantonen dat de geschiedenis van dit grensgebied verder terugreikt dan de veenontginning en de strafkampen aan Duitse zijde tijdens de Tweede Wereldoorlog.

2. In De Spieker van december kunt u een uitgebreid verslag lezen van de zeer geslaagde tweedaagse excursie naar Noord-Holland. Op vrijdag werden o.m. het Huis van Hilde en de restanten van kasteel Oud Haerlem bij Heemskerk bezocht. Op zaterdag volgden een zonnige standswandeling in Hoorn, een bezoek aan het minimuseum De Waterwolf, mooie verhalen over de dijkverzwaring en een wandeling over de dijk, met als laatste een bezoek aan een Romeins marskamp in de bossen bij Ermelo

3. Nederland is een waar waterland: al eeuwenlang zijn landschap en bewoners verbonden met het water, soms liefdevol, soms vol van angst en vaak met ontzag. Dit komt ook terug in het thema van deze lezing: laatmiddeleeuwse stormvloeden van de Zuiderzee zorgden enerzijds voor het verlies van land en nederzettingen in het hart van Nederland, maar creëerden anderzijds nieuwe maritieme handelsroutes die op termijn voor welvaart en voorspoed zouden zorgen.
   https://www.dpv.nu/nieuws/dpv-lezing-yftinus-van-popta-verdronken-middeleeuwse-dorpen-in-de-noordoostpolder
   Deze lezing volgt de uitkomsten van mijn promotieonderzoek waarin het reconstrueren van het landschap en bewoning in het noordoostelijke deel van de Zuiderzee (de huidige Noordoostpolder) tussen circa 1100 en 1400 n. Chr. centraal staat. Op een interdisciplinaire en ruimtelijke manier wordt het laatmiddeleeuwse gedaante van de Noordoostpolder voor het eerst zichtbaar gemaakt.
   
   https://nos.nl/artikel/2353862-verdronken-dorpen-teruggevonden-in-noordoostpolder
   Tijdens de lezing zal worden aangetoond dat in minder dan 500 jaar het onderzoeksgebied transformeerde van een onontgonnen en onbewoond veengebied naar open zee, waarbij nagenoeg alle resten van tussentijdse ontginning, landbewerking en bewoning werden opgeruimd. Aan de veranderingen in het landschap stonden zowel natuurlijke als culturele factoren ten grondslag: stormen als natuurlijke factor, terwijl de daaruit voortgekomen vloeden het gevolg waren van menselijk ingrijpen in het landschap (ontginning en landbewerking). Laatmiddeleeuwse archeologische resten (aardewerk, baksteen, dierlijk botmateriaal) in de Noordoostpolder zijn feitelijk de laatste overblijfselen van deze sterk dynamische regio waarin boeren, handelaren, heren en uiteindelijk ook vissers leerden omgaan met het water.
   https://nos.nl/artikel/2353862-verdronken-dorpen-teruggevonden-in-noordoostpolder
   Vijf jaar lang deed Van Popta onderzoek. Uiteindelijk vond hij de dorpen Marcnesse, Nagele, Fenehuysen I en Fenehuysen II. Er was altijd wel een sterk vermoeden dat die dorpen hadden bestaan, alleen wist niemand de precieze locatie.
   Maar Van Popta geloofde daar niet in. "Die spullen zijn daar tussen 1100 en 1300 na Christus terechtgekomen. De oudste schepen waren er tussen 1250 tot 1300 na Christus." Hij besloot er onderzoek naar te doen.
   https://ugp.rug.nl/Paleo-aktueel/issue/archive
   In Paleo-aktueel 31, dat onlangs is uitgekomen, staat een overzichtsartikel over de ontwikkeling en toekomst van de maritieme archeologie in Nederland. De maritieme archeologie richt zich ook op de ontwikkeling van het maritieme (cultuur)landschap. Klik hier voor het archief van Paleo-aktueel waar u dit artikel kunt vinden.
   https://ugp.rug.nl/Paleo-aktueel/issue/view/4821
   https://ugp.rug.nl/Paleo-aktueel/article/view/37702
   https://ugp.rug.nl/Paleo-aktueel/article/view/37703

4. In 1999 werd net ten oosten van de Engelse stad Peterborough een bijzondere ontdekking gedaan, die ons begrip over de late prehistorie in East Anglia ingrijpend veranderd heeft. Het gaat om de zeer goed bewaard gebleven nederzetting ‘Must Farm’. Dit dorpje, dat uit de late bronstijd dateert (c. 800 v.Chr.), bestond uit een aantal ronde huizen, typisch voor dit deel van Engeland. Maar in tegenstelling tot de bekende ‘roundhouses’ waren de huisjes in Must Farm op palen gebouwd, middenin een oude rivierloop in de voormalige East Anglian Fens.
   https://vimeo.com/235080090
   Voor grootschalige inpoldering in de 17e eeuw waren de East Anglian Fens Engelands grootse ‘wetland’; een uitgestrekt nat, en zeer dynamisch gebied aan de oostkust van Engeland. Er was al bewijs voor menselijke activiteiten in de voormalige Fens, maar een nederzetting met paalwoningen zoals in Must Farm was nog nooit aangetroffen. Dus wat is dit eigenlijk voor een plek? Volgens sommige onderzoekers is Must Farm een unieke en bijzondere vindplaats in een marginaal landschap. Anderen denken juist dat deze nederzetting een van vele vergelijkbare nederzettingen is, in een landschap dat wellicht minder marginaal was dan we tegenwoordig vaak denken. Om de rol van dit natte, dynamische gebied te duiden en prehistorische wetlandnederzettingen als Must Farm, en de mensen die hier woonden beter te kunnen begrijpen, moeten we wetlandvindplaatsen in een bredere context plaatsen, zowel in tijd als ruimte. Hierbij is het belangrijk om zowel vindplaatsen in de voormalige natte Fens te bekijken, als vindplaatsen in de drogere gebieden daaromheen.
   https://vimeo.com/235080090
   In de eerste helft van deze lezing zal ik het landschap en de ontstaansgeschiedenis van de voormalige East Anglian Fens beschrijven, en nemen we een kijkje in het dorpje Must Farm, waar zoveel prachtige dingen bewaard zijn gebleven dat je je even in de late bronstijd waant. In de tweede helft van de lezing zal ik deze nederzetting in een bredere context plaatsen door de resultaten van mijn promotieonderzoek te presenteren. In dit onderzoek vergeleek ik plantaardige en dierlijke resten van prehistorische (c. 4000 v.Chr.-100 n.Chr.) vindplaatsen in en om de Fens om te zien hoe mensen gebruik maakten van verschillende landschappen (nat en droog). Op die manier kreeg ik inzicht in de relatie tussen wetlandgemeenschappen zoals die in Must Farm en mensen in drogere gebieden rondom de voormalige East Anglian Fens.
   https://vimeo.com/235080090

5. Landschap, archeologisch onderzoek en schriftelijke bronnen over de middeleeuwse erven van Pesse zijn de onderwerpen die in de lezing aan de orde komen.

   Pesse was een grote marke op de vlakke zandgronden van Midden-Drenthe. Twee beken, Ruiner Aa en Oude Diep, verdeelden het gebied in drieën. Vanaf het midden van de 13e eeuw kreeg het landschap geleidelijk gestalte: een agrarisch cultuurlandschap dat dankzij de bescheiden middelen van mens- en paardenkracht een natuurlijk karakter had. Een prachtige kaart van de Pesser marke laat de grote oppervlakte woeste grond – het veld – zien, omstreeks het midden van de 18e eeuw.

   Verspreid in het gebied lagen in de Late Middeleeuwen de akkers, hooilanden en weilanden van de boeren van Pesse, Oostering, Bultinge, Kraloo, Anholt en Nuil. In later tijd ontstonden op twee heuvels (bergen) langs de zuidrand van de marke de woonkernen Kalenberg en Fluitenberg. Na de ontginning van het veengebied Pesserveld kwamen Stuifzand en Zwartschaap tot ontwikkeling.

   Het gebied van Pesse en naaste omgeving is rijk aan archeologische vondsten, zoals de kano van Pesse, een klein hunebed bij Spier en vele grafheuvels uit verschillende perioden. Een bijzondere plek is de Galgenberg bij Anholt waar akkers uit de IJzertijd zijn aangetoond en een grafheuvel uit de Bronstijd is opgegraven. Ook is het de plaats waar vroeger de galg stond, op de grens van de marken van Ruinen en Pesse.

   Belangrijke vondsten zijn de nederzetting uit de IJzertijd bij Fluitenberg en het dorp uit de Middeleeuwen in Pesse. In Fluitenberg ging het om een nederzetting met zeven boerderijen die vermoedelijk al de naam Petthe had, de oude naam van Pesse. Ten zuiden van de weg van Pesse naar Oostering zijn zes middeleeuwse erven uit de periode 900-1400 opgegraven en op de Pesser es lag een middeleeuwse kapel.

   Over Pesse zijn vanaf de 12e eeuw schriftelijke gegevens bekend die ons vertellen over de bewoners van het groeiende aantal erven in de marke. Naast de ‘eigenerfden’ hadden ook grootgrondbezitters erven in Pesse in eigendom: Tissinge was een leen van de bisschop van Utrecht, de erven Blekinge, Kusinge en Bultinge waren in bezit van het klooster Dikninge en het erf Rundering in Kraloo behoorde tot het einde van de 18e eeuw aan het kapittel van Sint-Pieter in Utrecht. Geleidelijk kwamen deze erven in bezit van Pessenaren.

   Enkele vragen: wat is de relatie tussen het landschap en de verspreid liggende woonkernen? kunnen we de namen uit schriftelijke bronnen koppelen aan opgegraven plattegronden?

   Bij Uitgeverij Barkhuis is het boek ‘Geschiedenis van Pesse’ verschenen - in ee

6. di 02-11-2021 19:30 uur Open Hof, Assen
   DPV-lezing Yftinus van Popta: Verdronken dorpen en verdwenen land

   wo 17-11-2021 15:00 uur Hunebedcentrum Borger
   Lezing Gebruikssporen onderzoek op prehistorische werktuigen

   di 23-11-2021 19:30 uur Open Hof, Assen
   DPV-lezing Floor Huisman: Wilde ‘wetlanders’ en brave boeren

   di 07-12-2021 19:30 uur Open Hof, Assen
   DPV-lezing Henny Groenendijk: De verdwenen Eems

   do 09-12-2021 19:30 uur Hunebedcentrum Borger
   Lezing Van prooi naar vee – op zoek naar de vroegste landbouwdieren in Nederland

   zo 19-12-2021 14:00 uur Hunebedcentrum Borger
   Lezing Ligt in Noord-Frankrijk de oorsprong van onze hunebedden?

   di 11-01-2022 19:30 uur Open Hof, Assen
   DPV-lezing Reinder Reinders: Van kano tot kapel, landschap en archeologisch onderzoek in de marke van Pesse

   do 13-01-2022 19:30 uur Hunebedcentrum Borger
   Lezing DNA-onderzoek en de derde wetenschappelijke revolutie in de archeologie

7. Groene Debat
   https://www.groendebat.nl/?utm_campaign=45403011-8dd9-4713-a376-3b29bb5ccf91&utm_source=so&utm_medium=mail&cid=77136236-8dad-4287-b4b3-35f1ca71b718

8. Bat conservation and the engery transition: wind turbines kill mostly female and juvenile bats

   https://esajournals.onlinelibrary.wiley.com/doi/10.1002/eap.2513
   Many bats die at wind turbines when colliding with the spinning blades. Currently it is unclear whether all age cohorts or sexes are equally vulnerable. A comparison of age, sex and geographic origin of

   Bat conservation and the engery transition: wind turbines kill mostly female and juvenile bats

   Bat conservation and the engery transition: wind turbines kill mostly female and juvenile bats
   Nathusius’ pipistrelles killed at wind turbines and living conspecifics from nearby populations now reveals that juveniles are killed more frequently than adults compared to their proportion in local populations. Females are killed more frequently than males – yet in line with their higher proportion in local populations. The high number of killed females and the elevated vulnerability of juveniles may have a negative effect on the long-term survival of populations, indicating that the current practice of
   https://esajournals.onlinelibrary.wiley.com/doi/10.1002/eap.2513wind energy production may not be ecologically sustainable. The investigation was led by scientists from the Leibniz Institute for Zoo and Wildlife Research (Leibniz-IZW) and is published in the scientific journal “Ecological Applications”.

Amsterdam Science Park Open Dag - zaterdag 2 oktober, 11.00-17.00 (Turingzaal - Science Park 125)

1. Dit jaar is de Open Dag van het Amsterdam Science Park niet alleen op locatie, maar ook online. Op 2 oktober zijn er op het Science Park op verschillende locaties live lezingen, en rondleidingen voor kleine groepen.

   Ontdek meer, online en op locatie
   Ontdek meer over de geheimen van het heelal of de verrassende eigenschappen van slimme materialen tijdens een van de lezingen. Of neem een kijkje achter de schermen, bijvoorbeeld in de kassen waar planten voor onderzoek worden gekweekt tijdens een rondleiding.

   Vanwege de coronamaatregelen, zijn er voor zowel de live lezingen als de rondleidingen een beperkt aantal plaatsen beschikbaar, meld je dus snel aan. Maar dit jaar kun je voor het eerst ook vanaf thuis de Open Dag bezoeken! De lezingen worden gestreamd, en zijn dus ook vanaf thuis op de bank te volgen.

5. Online lezing 'De toekomst van medicijnontwikkeling: een blauwe pil, een rode pil…. of toch helemaal geen pil?!' .
   
   10 december 2020 .
   
   Jeroen van Smeden, universitair docent medicijnontwikkeling .
   
   Aankondiging .
   
   Terugkijken .

6. Online lezing 'Van stress naar succes: hoe actinobacteriën gebruikmaken van een celwandloos bestaan' .
   
   29 oktober 2020 .
   
   Dennis Claessen, hoogleraar Moleculaire Microbiologie .
   
   Aankondiging .
   
   Terugkijken .

7. Online lezing 'Epidemieën in de kiem smoren met testkit Rapidemic' .
   
   10 september 2020 .
   
   Studenten van iGEM team Leiden 2020 .
   
   Aankondiging .
   
   Terugkijken .

8. Online lezing 'De invloed van de coronacrisis op onze grondstoffen' .
   
   4 juni 2020 .
   
   Benjamin Sprecher, Universitair docent bij het Centrum voor Milieu Leiden .
   
   Aankondiging .
   
   Opname (opgenomen 6 juni) .

9. Online lecture 'Corona statistics, Corona uncertainty' (in English) .
   
   7 May 2020 .
   
   Richard Gill, emeritus professor Mathematical Statistics .
   
   Aankondiging  .
   
   Live stream part 1 (recorded on a different date) .
   
   Live stream part 2 .

10. Online lezing 'Het immuunsysteem: vriend of vijand bij coronavirusinfecties?' .
    
    23 april 2020 .
    
    Annemarie Meijer, hoogleraar Immunobiologie .
    
    Aankondiging .
    
    Live stream .

11. Publiekslezing 'De natuur en onze toekomst' .
    
    20 februari 2020 .
    
    Koos Biesmeijer, hoogleraar Natuurlijk Kapitaal .
    
    Livestream .

12. Opgeruimd staat netjes: tuberculose bestrijden met autofagie .
    
    16 januari 2020 .
    
    Prof. dr. Annemarie Meijer, hoogleraar Immunobiologie .
    
    Aankondiging .
    
    Livestream: deel 1, deel 2 .

13. Industriële Biotechnologie: Feit, Fictie en Status Quo .
    
    14 november 2019 .
    
    Prof. dr. Han de Winde, hoogleraar Industriële biotechnologie .
    
    Aankondiging .

14. Excursie Singelpark .
    
    26 april 2019 .
    
    Dr. Rinny Kooi .
    
    Aankondiging .
    
    Verslag .

15. Killing cancer cells with metals and light .
    
    21 maart 2019 .
    
    Dr. Sylvestre Bonnet .
    
    Aankondiging .
    
    Verslag .
    
    Kijk de live stream terug .

16. Meer, sneller, groter, maar vooral beter! .
    
    21 februari 2019 .
    
    Prof. dr. ir. Fons Verbeek .
    
    Aankondiging .

17. De bronstijd: een economie van vernietiging .
    
    17 januari 2019 .
    
    Prof. dr. David Fontijn .
    
    Aankondiging .
    
    Verslag .
    
    Kijk live stream terug (alleen deel na de pauze  beschikbaar) .

18. Medicijngedrag in de hersenen met wiskunde voorspellen .
    
    15 november 2018 .
    
    Prof. dr. Elizabeth de Lange .
    
    Aankondiging .
    
    Verslag .
    
    Kijk livestream terug .

19. Op zoek naar de bouwstenen voor leven tussen de sterren .
    
    18 oktober 2018 .
    
    Prof. dr. Ewine van Dishoeck .
    
    Aankondiging .
    
    Verslag .
    
    Foto album .
    
    Slides lezing .
    
    Kijk de livestream terug .

20. Zooming in on bacterial behaviour .
    
    19 april 2018 .
    
    Prof. Ariane Briegel, hoogleraar Ultrastructuurbiologie .
    
    Slides lezing .
    
    Verslag lezing .

21. Exoplaneten en de zoektocht naar buitenaards leven .
    
    15 februari 2018 .
    
    Prof. dr. Ignas Snellen, hoogleraar Observationele astrofysica .
    
    Verslag lezing .
    
    Slides lezing .
    
    Kijk de live stream terug .
    
     

22. Single molecules and single gold nanoparticles in the spotlight .
    
    18 januari 2018 .
    
    Prof. dr. Michel Orrit, hoogleraar Spectroscopie van moleculen in gecondenseerde materie .
    
    Verslag lezing .
    
    Kijk de livestream terug .
    
     

23. Negentiende-eeuwse Nederlandse emigranten en de Amerikaanse wildernis .
    
    16 november 2017 .
    
    Prof. Jan J. Boersema, hoogleraar Grondslagen van de milieuwetenschappen .
    
    Verslag lezing .
    
    Kijk de livestream terug .
    
     

24. Winnen met Data Science .
    
    12 oktober 2017 .
    
    Prof. dr. Joost Kok, hoogleraar Fundamentele informatica .
    
    Verslag lezing .
    
    Slides lezing .
    
    Kijk de livestream terug .
    
     

25. Excursie Hortus botanicus Leiden .
    
    6 april 2017 .
    
    Spreker: Paul Kessler, prefect Hortus Botanicus en bijzonder hoogleraar Botanische tuinen en botanie van Zuidoost Azië .
    
    Verslag excursie .
    
     

26. Alles moet kapot .
    
    16 maart 2017 .
    
    Spreker: Sander van Kasteren, universitair hoofdocent op gebied van scheikunde en immunologie .
    
    Verslag lezing .
    
     

27. Het toegevoegde risico van grootte .
    
    16 februari 2017 .
    
    Spreker: Martina Vijver, toxicoloog .
    
    Verslag lezing .
    
    Slides lezing .
    
     

28. Vaatwastabletten voor schone, vetvrije vaten .
    
    19 januari 2017 .
    
    Spreker: Miranda van Eck, hoogleraar Cardiovasculaire en metabole therapieën .
    
    Verslag lezing .
    
     

29. Ontdek complexe netwerken .
    
    17 November 2016 .
    
    Spreker: Frank den Hollander, hoogleraar kansrekening .
    
    Verslag lezing .
    
    Slides lezing .
    
     

30. Einstein op de helling .
    
    27 oktober 2016 .
    
    Spreker: Vincent Icke, Emeritus hoogleraar Theoretische sterrenkunde .
    
    Verslag lezing .
    
    Slides lezing

Amsterdam Science Park Open Dag - zaterdag 2 oktober, 11.00-17.00 (Turingzaal - Science Park 125)

1. Dit jaar is de Open Dag van het Amsterdam Science Park niet alleen op locatie, maar ook online. Op 2 oktober zijn er op het Science Park op verschillende locaties live lezingen, en rondleidingen voor kleine groepen.

   Ontdek meer, online en op locatie
   Ontdek meer over de geheimen van het heelal of de verrassende eigenschappen van slimme materialen tijdens een van de lezingen. Of neem een kijkje achter de schermen, bijvoorbeeld in de kassen waar planten voor onderzoek worden gekweekt tijdens een rondleiding.

   Vanwege de coronamaatregelen, zijn er voor zowel de live lezingen als de rondleidingen een beperkt aantal plaatsen beschikbaar, meld je dus snel aan. Maar dit jaar kun je voor het eerst ook vanaf thuis de Open Dag bezoeken! De lezingen worden gestreamd, en zijn dus ook vanaf thuis op de bank te volgen.

2. https://webcolleges.uva.nl/Mediasite/Channel/7194910964c64c0f982ddd03bafddbf15f

3. Graaf tel en de 3,5 miljard dollar vraag - Jeroen smid - (SP C1.110 - Live) - 2-10-2021_001
   https://webcolleges.uva.nl/Mediasite/Channel/7194910964c64c0f982ddd03bafddbf15f/watch/ac0019a2fb244a1fa8c0ff4cfee1f82c1d
   Graaf tel en de 3,5 miljard dollar vraag - Jeroen smid - (SP C1.110 - Live) - 2-10-2021_001

4. De Natuurkunde achter Corona-verspreiding - Daniel Bonn - (SP C1.110 - Live) - 2-10-2021_001
   https://webcolleges.uva.nl/Mediasite/Channel/7194910964c64c0f982ddd03bafddbf15f/watch/1e1f8d7159694b01a61fa0f302ebdc8f1d
   De Natuurkunde achter Corona-verspreiding - Daniel Bonn - (SP C1.110 - Live) - 2-10-2021_001

5. Open dag Lezingen SP C0.05 - 2021-2022
   Wetenschap voor een gifvrij milieu - Annemarie van Wezel - (SP C0.05 - Live) - 2-10-2021_001
   https://webcolleges.uva.nl/Mediasite/Channel/bd6c99137b5c44068f424640ccd165f25f/watch/dd83e455b05444f685824ba4082def481d
   Wetenschap voor een gifvrij milieu - Annemarie van Wezel - (SP C0.05 - Live) - 2-10-2021_001

6. Open dag Lezingen SP C0.05 - 2021-2022
   De binnenkant van Zwarte Gaten - Theo Nieuwenhuizen - (SP C0.05 - Live) - 2-10-2021_001
   https://webcolleges.uva.nl/Mediasite/Channel/bd6c99137b5c44068f424640ccd165f25f/watch/f0cbcea289c5463788576cb34c20a1ae1d
   De binnenkant van Zwarte Gaten - Theo Nieuwenhuizen - (SP C0.05 - Live) - 2-10-2021_001

7. Open dag Lezingen SP C0.110 - 2021-2022
   Dark Matter Detection - Patrick Decowski - (SP C0.110 - Live) - 2-10-2021_001
   https://webcolleges.uva.nl/Mediasite/Channel/710fefb10bda4658bb1d53f574bfd8315f/watch/5c781612ff2b48e4871b60772949c70d1d
   Dark Matter Detection - Patrick Decowski - (SP C0.110 - Live) - 2-10-2021_001

8. Open dag Lezingen SP C0.110 - 2021-2022
   Snellius: Driving scientific research in the Netherlands (EN) - Valeriu Codreanu - (SP C0.110 - Live) - 2-10-2021_001
   https://webcolleges.uva.nl/Mediasite/Channel/710fefb10bda4658bb1d53f574bfd8315f/watch/772de9727fb2468d9de3a37c9968d6581d
   Snellius: Driving scientific research in the Netherlands (EN) - Valeriu Codreanu - (SP C0.110 - Live) - 2-10-2021_001

9. Open dag Lezingen SP C0.110 - 2021-2022

10. communicatie tussen schimmels en planten door Pierre de Wit

    Tip: Doordat bij de eerste lezing veel mensen tegelijk probeerden onze website te bereiken om de zoomlink te kunnen aanklikken, liep deze vast. Kopieer en plak bovenstaande link daarom in uw digitale agenda, zodat u hem vanaf uw eigen device kunt aanklikken, zonder dat u eerst naar een website hoeft te gaan.
    Nederlandse Mycologische Vereniging
    Deze lezing wordt kosteloos aangeboden door de NMV. De vereniging organiseert (als het straks weer kan) ook excursies en dag-, weekend- en weekactiviteiten. Als u geïnteresseerd bent in paddenstoelen en uw kennis hierover verder wilt uitbreiden, kunt u overwegen lid te worden van de NMV. Als lid ontvangt u vier maal per jaar het kleurrijke verenigingsblad Coolia.

11. NMV Nieuwjaarsbijeenkomst

    https://us06web.zoom.us/j/87498791629
    De zoom-bijeenkomst is ook toegankelijk voor niet-leden.

    Nieuwjaarsbijeenkomst
    10.30u Opening en nieuwjaarstoespraak AnnaElise Jansen
    10.50u Paddenstoelenmeetnetten Alfons Vaessen
    11.30u Invoermogelijkheden VA en NOVA Karteringscommissie
    12.10u Mededelingen werkwerken 2022 Werkweekcommissie
    12.30u Lunchpauze

    NMV Nieuwjaars Middag Programma

    14.00u Opening middagprogramma AnnaElise Jansen
    14.05u Stekelzwammen terug van weggeweest Ruud Knol
    14.35u Bioluminiscentie en fluorescentie bij paddenstoelen Quincy Holzapfel
    15.05u Glinsteringen des jaars Aldert Gutter
    15.45u Afsluiting AnnaElise Jansen
    https://us06web.zoom.us/j/87498791629
    De zoom-bijeenkomst is ook toegankelijk voor niet-leden.

12. 11 januari 2022, Reinder Reinders over de Marke van Pesse

13. https://www.kvab.be/node/668
    Internationale handel: de sputterende motor van de wereldeconomie in het corona-tijdperk
    Jarenlang was internationale handel vanzelfsprekend. De handel groeide en bloeide en droeg daardoor bij aan onze welvaart. Geleidelijk groeide de kritiek op de neveneffecten en de dynamiek van de globalisering, wat uiteindelijk uitmondde in toenemend protectionistisch handelsbeleid. Dat heeft een aanzienlijke impact op de macro-economische dynamiek met belangrijke welvaartsimplicaties. Vooral de open Belgische economie is kwetsbaar voor deze internationale trend. In deze lezing staan we stil bij de gevolgen van de globalisering, handelsoorlogen en brexit op de Belgische handel én economie en hoe het België vergaat in vergelijking met andere landen.

    Jan Van Hove is chief economist van KBC Group en professor internationale economie aan de KU Leuven. Als chief economist leidt hij de economische studiedienst van KBC, zowel in België als in het buitenland. In het verleden was hij tevens verbonden als research fellow aan de University of Michigan (US) en Loughborough University (UK), en was hij gastprofessor aan de Université Libre de Bruxelles, de Université Catholique de Louvain en de Antwerp Management School. Zijn onderzoekspecialisatie is internationale handel en de macro-economische implicaties van economische integratie en desintegratie. Hij heeft ruime ervaring met de academische, beleidsmatige en bedrijfsmatige analyses van internationale economische ontwikkelingen. Geregeld treedt hij op als adviseur voor internationale en nationale instellingen. Tevens is hij voorzitter van de Economische Commissie van het VBO en erevoorzitter van het International Network for Economic Research.

    Deze lezing was gepland voor 10 juni 2020. Omwille van de maatregelen met betrekking tot COVID-19 werd de lezing vervangen door een digitaal alternatief.
    https://www.kvab.be/node/668
    Internationale handel: de sputterende motor van de wereldeconomie in het corona-tijdperk

14. Da Vincilezing door Kaat Wils

    De publieke reputatie van hypnose is ambigu. Enerzijds is er een toegenomen wetenschappelijke en klinische interesse, bijvoorbeeld om hypnose in te zetten als een vorm van anesthesie bij operaties. Anderzijds blijven shows van publiekshypnotiseurs populair en zitten zij de wetenschappelijke reputatie van hypnose in de weg. Enkele jaren geleden nog werd in Henegouwen een geplande voorstelling van de Canadese hypnotiseur Messmer verboden door de procureur des Konings, met verwijzing naar een wet uit 1892. Die wet – een unicum in Europa - verbiedt niet alleen publieke opvoeringen van hypnose, ze geeft artsen ook het monopolie op het uitoefenen van hypnose bij kinderen en ‘geesteszieken’. Hoewel artsen, tandartsen en psychologen die hypnose gebruiken al vaak kritiek hebben geuit op de wet, is zij vooralsnog ongewijzigd.
    https://www.kvab.be/nl/activiteiten/malgr%C3%A9-charcot-psychotherapie-hypnose
    Waar kwam deze wet vandaan en waarop trachtte zij een antwoord te bieden? Het van oorsprong 18de-eeuwse dierlijk magnetisme of mesmerisme, dat zich vanaf de tweede helft van de 19de eeuw steeds vaker in een nieuwe vorm als ‘hypnose’ presenteerde, was een praktijk die zich in het tussengebied tussen wetenschappelijk experiment en publiek spektakel bevond, een praktijk ook die navigeerde tussen irreguliere geneeswijzen en erkende medische therapieën. Zij lag ook aan de oorsprong van de eerste vormen van psychotherapie. Tijdens deze lezing ga ik in op de complexe geschiedenis van het therapeutisch gebruik van magnetisme en hypnose in het België van de 19de eeuw. Grensconflicten tussen orthodoxe geneeskunde en ‘charlatanisme’ en tussen het religieuze en het medische domein zullen daarbij aan bod komen. Maar ook binnen de medische wereld bestond er geen consensus over de aard en de therapeutische mogelijkheden van hypnose. Zo trachtten psychotherapeuten de hypnose te ontdoen van de pathologische en theatrale connotaties die de befaamde Franse neuroloog Jean Martin Charcot eraan had gegeven. In hun ogen had de hypnose slechts een toekomst ondanks veeleer dan dankzij Charcot.
    https://www.kvab.be/nl/activiteiten/malgr%C3%A9-charcot-psychotherapie-hypnose
    Kaat Wils is gewoon hoogleraar moderne Europese cultuurgeschiedenis aan de KU Leuven. Binnen de Onderzoeksgroep Cultuurgeschiedenis vanaf 1750 doet zij onderzoek op het terrein van de geschiedenis van de humane en de biomedische wetenschappen, de geschiedenis van onderwijs en de geschiedenis van gender en lichamelijkheid. Zij werkt momenteel aan een monografie over de geschiedenis van het therapeutisch gebruik van hypnose in België. Over deze thematiek publiceerde zij onder meer ‘From transnational to regional magnetic fevers. The making of a law on hypnotism in late nineteenth century Belgium,’ Notes and Records. The Royal Society Journal of the History of Science (2017), ‘Tussen wetenschap en spektakel. Hypnose op de Belgische theaterscène, 1875–1900,’ Tijdschrift voor Mediageschiedenis (2017) en ‘Medical Hypnosis, Self and Society in Fin de Siècle Belgium,’ Sartoniana (2018).
    https://www.kvab.be/nl/activiteiten/malgr%C3%A9-charcot-psychotherapie-hypnose
    https://www.youtube.com/deknaw

15. https://www.youtube.com/deknaw
    https://KNAW/agenda

    https://www.youtube.com/watch?v=6d9JdfxFsq4

16. Online lezing 'De toekomst van medicijnontwikkeling: een blauwe pil, een rode pil…. of toch helemaal geen pil?!' .
    
    10 december 2020 .
    
    Jeroen van Smeden, universitair docent medicijnontwikkeling .
    
    Aankondiging .
    
    Terugkijken .

17. Online lezing 'Van stress naar succes: hoe actinobacteriën gebruikmaken van een celwandloos bestaan' .
    
    29 oktober 2020 .
    
    Dennis Claessen, hoogleraar Moleculaire Microbiologie .
    
    Aankondiging .
    
    Terugkijken .

18. Online lezing 'Epidemieën in de kiem smoren met testkit Rapidemic' .
    
    10 september 2020 .
    
    Studenten van iGEM team Leiden 2020 .
    
    Aankondiging .
    
    Terugkijken .

19. Online lezing 'De invloed van de coronacrisis op onze grondstoffen' .
    
    4 juni 2020 .
    
    Benjamin Sprecher, Universitair docent bij het Centrum voor Milieu Leiden .
    
    Aankondiging .
    
    Opname (opgenomen 6 juni) .

20. Online lecture 'Corona statistics, Corona uncertainty' (in English) .
    
    7 May 2020 .
    
    Richard Gill, emeritus professor Mathematical Statistics .
    
    Aankondiging  .
    
    Live stream part 1 (recorded on a different date) .
    
    Live stream part 2 .

21. Online lezing 'Het immuunsysteem: vriend of vijand bij coronavirusinfecties?' .
    
    23 april 2020 .
    
    Annemarie Meijer, hoogleraar Immunobiologie .
    
    Aankondiging .
    
    Live stream .

22. Publiekslezing 'De natuur en onze toekomst' .
    
    20 februari 2020 .
    
    Koos Biesmeijer, hoogleraar Natuurlijk Kapitaal .
    
    Livestream .

23. Opgeruimd staat netjes: tuberculose bestrijden met autofagie .
    
    16 januari 2020 .
    
    Prof. dr. Annemarie Meijer, hoogleraar Immunobiologie .
    
    Aankondiging .
    
    Livestream: deel 1, deel 2 .

24. Industriële Biotechnologie: Feit, Fictie en Status Quo .
    
    14 november 2019 .
    
    Prof. dr. Han de Winde, hoogleraar Industriële biotechnologie .
    
    Aankondiging .

25. Excursie Singelpark .
    
    26 april 2019 .
    
    Dr. Rinny Kooi .
    
    Aankondiging .
    
    Verslag .

26. Killing cancer cells with metals and light .
    
    21 maart 2019 .
    
    Dr. Sylvestre Bonnet .
    
    Aankondiging .
    
    Verslag .
    
    Kijk de live stream terug .

27. Meer, sneller, groter, maar vooral beter! .
    
    21 februari 2019 .
    
    Prof. dr. ir. Fons Verbeek .
    
    Aankondiging .

28. De bronstijd: een economie van vernietiging .
    
    17 januari 2019 .
    
    Prof. dr. David Fontijn .
    
    Aankondiging .
    
    Verslag .
    
    Kijk live stream terug (alleen deel na de pauze  beschikbaar) .

29. Medicijngedrag in de hersenen met wiskunde voorspellen .
    
    15 november 2018 .
    
    Prof. dr. Elizabeth de Lange .
    
    Aankondiging .
    
    Verslag .
    
    Kijk livestream terug .

30. Op zoek naar de bouwstenen voor leven tussen de sterren .
    
    18 oktober 2018 .
    
    Prof. dr. Ewine van Dishoeck .
    
    Aankondiging .
    
    Verslag .
    
    Foto album .
    
    Slides lezing .
    
    Kijk de livestream terug .

31. Zooming in on bacterial behaviour .
    
    19 april 2018 .
    
    Prof. Ariane Briegel, hoogleraar Ultrastructuurbiologie .
    
    Slides lezing .
    
    Verslag lezing .

32. Exoplaneten en de zoektocht naar buitenaards leven .
    
    15 februari 2018 .
    
    Prof. dr. Ignas Snellen, hoogleraar Observationele astrofysica .
    
    Verslag lezing .
    
    Slides lezing .
    
    Kijk de live stream terug .
    
     

33. Single molecules and single gold nanoparticles in the spotlight .
    
    18 januari 2018 .
    
    Prof. dr. Michel Orrit, hoogleraar Spectroscopie van moleculen in gecondenseerde materie .
    
    Verslag lezing .
    
    Kijk de livestream terug .
    
     

34. Negentiende-eeuwse Nederlandse emigranten en de Amerikaanse wildernis .
    
    16 november 2017 .
    
    Prof. Jan J. Boersema, hoogleraar Grondslagen van de milieuwetenschappen .
    
    Verslag lezing .
    
    Kijk de livestream terug .
    
     

35. Winnen met Data Science .
    
    12 oktober 2017 .
    
    Prof. dr. Joost Kok, hoogleraar Fundamentele informatica .
    
    Verslag lezing .
    
    Slides lezing .
    
    Kijk de livestream terug .
    
     

36. Excursie Hortus botanicus Leiden .
    
    6 april 2017 .
    
    Spreker: Paul Kessler, prefect Hortus Botanicus en bijzonder hoogleraar Botanische tuinen en botanie van Zuidoost Azië .
    
    Verslag excursie .
    
     

37. Alles moet kapot .
    
    16 maart 2017 .
    
    Spreker: Sander van Kasteren, universitair hoofdocent op gebied van scheikunde en immunologie .
    
    Verslag lezing .
    
     

38. Het toegevoegde risico van grootte .
    
    16 februari 2017 .
    
    Spreker: Martina Vijver, toxicoloog .
    
    Verslag lezing .
    
    Slides lezing .
    
     

39. Vaatwastabletten voor schone, vetvrije vaten .
    
    19 januari 2017 .
    
    Spreker: Miranda van Eck, hoogleraar Cardiovasculaire en metabole therapieën .
    
    Verslag lezing .
    
     

40. Ontdek complexe netwerken .
    
    17 November 2016 .
    
    Spreker: Frank den Hollander, hoogleraar kansrekening .
    
    Verslag lezing .
    
    Slides lezing .
    
     

41. Einstein op de helling .
    
    27 oktober 2016 .
    
    Spreker: Vincent Icke, Emeritus hoogleraar Theoretische sterrenkunde .
    
    Verslag lezing .
    
    Slides lezing

Bat conservation and the engery transition: wind turbines kill mostly female and juvenile bats https://esajournals.onlinelibrary.wiley.com/doi/10.1002/eap.2513 Many bats die at wind turbines when colliding with the spinning blades. Currently it is unclear whether all age cohorts or sexes are equally vulnerable. A comparison of age, sex and geographic origin of Bat conservation and the engery transition: wind turbines kill mostly female and juvenile bats Bat conservation and the engery transition: wind turbines kill mostly female and juvenile bats Nathusius’ pipistrelles killed at wind turbines and living conspecifics from nearby populations now reveals that juveniles are killed more frequently than adults compared to their proportion in local populations. Females are killed more frequently than males – yet in line with their higher proportion in local populations. The high number of killed females and the elevated vulnerability of juveniles may have a negative effect on the long-term survival of populations, indicating that the current practice of https://esajournals.onlinelibrary.wiley.com/doi/10.1002/eap.2513wind energy production may not be ecologically sustainable. The investigation was led by scientists from the Leibniz Institute for Zoo and Wildlife Research (Leibniz-IZW) and is published in the scientific journal “Ecological Applications”.

NS codes Boeken BookChoice Juni 2021
Met de spatiebalk zet je de microfoon in ZOOM aan en laat je de Spatiebalk LOS dan is de microfoon weer
uit. Lekker snel en makkelijk als de focus op de Zoom applicatie is. https://www.edp24.co.uk/news/business/bbc-springwatch-will-showcase-rewilding-and-regenerative-farming-7990676
Een deel van de originele sites met informatie

1. De Nederlandse Mycologische Vereniging lezingen maandagavond (website)/ West Vlaanderen Agenda, Waternetwerk
2. https://hopin.com/explore/search?q=water&max_price=0
3. Gratis Hopin Water Seminars
4. Gratis Hopin Biodiversity Seminars
5. Gratis Hopin Natuur Seminars
6. Gratis Hopin Technology Seminars
7. KNNV-afdelingen Youtube lezingen Korstmossen, Insecten, Gierzwaluwen, Nachtvlinders (agenda)
8. KNNV-afdelingen organiseren lezingen over diverse natuuronderwerpen (Lezingen)
9. En ook bij IVN-afdelingen worden online-lezingen gegeven (agenda)
10. De Groene Agenda uit Rotterdam, Naturalis Spotlight Youtube, Waternetwerk, , West-Vlaanderen,
11. De Natuurkundige Genootschappen Groningen / Natuurkundig Gezelschap Middelburg
12. Het UMCG heeft samen met Dagblad van het Noorden de Medische Publieksacademie opgericht. Het UMCG wil met de Medische Publieksacademie een brug slaan tussen het toponderzoek dat in het UMCG plaatsvindt en de interesse hiervoor van het publiek. De Medische PublieksAcedemie UMCG Agenda (umcg.nl/live?)
13. Op dit YouTube-kanaal plaatsen we sinds maart 2017 de opnames van de lezingen. Ons eigen 'lezing gemist', om het zo maar te noemen! UMCG Youtube kanaal (umcg.nl/live?)
14. EventBrite Wildlife,
15. EventBrite Biodiversity, EventBrite Dragonflies,
16. EventBrite Odonata,

17. ZoogdierenVereniging,
    EventBrite in het weekend , Wildlife Events op Facebook , STOWA

18. EventBrite Natural, EventBrite Ecology, EventBrite Rewilding Lezingen, EventBrite Vogel Lezingen, Birds Events op Facebook
19. EventBrite Wildlife, Natuurmonumenten Events op Facebook
20. EventBrite Mammals, Zoogdieren Events op Facebook
21. EventBrite Muizen, NMV Mycologen Agenda
22. EventBrite Vleermuizen ,Vleermuizen Events op Facebook
23. EventBrite Otters, Otter Events op Facebook
24. EventBrite Cameravallen, Kamera vallen Events op Facebook
25. NHGL Limburg, Limburg Events op Facebook
26. Wild Life Events op Facebook , STOWA/ West Vlaanderen Agenda
27. KNAW, de Akademie van Kunsten en De Jonge Akademie op sociale media en blijf op de hoogte van onze activiteiten. Meer informatie op knaw.nl/blijfopdehoogte
28. TNO Webinars Energie Duurzaamheid, Studium Generale Groningen
29. NHGL Kring Maastricht Heerlen, STOWA, Devon Wildlife Trust Playlist
30. Amsterdam De Zwijger livecast, De Zwijger Podcast, Devon Wildlife Trust Playlist
31. Webinar terugkijken klimaatadaptatie in de stad, Effecten van droogte en verzilting, https://groenepeper.com/programma/, ASN Webinar Fondsmanager, Natuurkennis.nl OBN Ecologisch Webinar, Archief Natuurkennis.nl OBN Ecologisch Webinar , Groninger Wetenschapsquiz TerugKijken Ben Feringa en Cisca , Veenweiden NOB
33. https://www.arte.tv/de/videos/entdeckung-der-welt/natur-und-tiere/
34. https://www.arte.tv/en/videos/discovery/planet-earth/
35. https://www.arte.tv/de/videos/entdeckung-der-welt/
36. https://www.arte.tv/fr/videos/voyages-et-decouvertes/
37. https://www.arte.tv/en/videos/discovery/
38. https://www.arte.tv/de/videos/letzte-chance/
39. https://www.arte.tv/en/videos/last-chance/

16 januari: wandeling door Savelsbos
Thu, 20 January 2022 The Secret Life of the Dormouse by Dorset Wildlife Trust
Thu, 3 Feb 2022 19:00 -Wildlife Tracks & Signs

3 februari: bijzonderheden in het Zouwdal door Pieter Caljé

3 maart: operatie Peperboompje – Nils van Rooijen

7 april: Vogelatlas in Belgisch Limburg – Carlo Vanseggelen

5 mei: wilde bijen in Lanaken door Ward Tamsyn

2 juni: excursie in de Lage Fronten door Gijs Ketelaers

7 juli: excursie Natuurgluren in het Stadspark door Rob Janssen

4 augustus: excursie in Asbroek door Bart Hoelbeek

1 september: Natuurinclusieve landbouw - discussieavond

6 oktober:

3 november:

1 december: Korstmossen op beton door Max Klasberg

19 Maart Vlaamse bijeenkomst 2022

22 Januari 2022 PNC Likona

1. nieuwe publicatie “Vogels in Limburg”, over het gedrag van everzwijnen, over onderzoek naar ongewervelden in De Teut en Tenhaagdoornheide en over onderzoek naar het gebruik van het ecoduct aan de Kikbeekbron.

13 Januari DNA-onderzoek aan archeologische menselijke resten heeft de afgelopen jaren de archeologie behoorlijk op z’n kop gezet, zozeer zelfs dat het wordt genoemd als onderdeel van de derde wetenschappelijke revolutie in de archeologie die momenteel plaatsvindt. In deze lezing neemt de
zondag 16 januari 2022

Antartica; geologie en klimaat Zuidpoolgebied- vriezen en dooien
zondag 14 november 2021; Spreker Dr. Peter Bijl, UU
Artica; de gevolgen van het verdwijnen van ijs
zondag 12 december 2021; Spreker Dr. Maarten Loonen, RUG
Rivieren; Waterhuishouding in Nederland
zondag 16 januari 2022; Spreker Drs. Pol Hakstege
Zeespiegelstijging; complexiteit, dynamiek en onzekerheden
zondag 13 februari 2022; Spreker Prof. Roderik van de Wal , UU
https://www.hunebedcentrum.eu/events/lezing-water-op-aarde-het-ontstaan-voorkomen-vast-en-vloeibaar-oceanen-etc/

8 Januari 2022 Nieuwjaarsbijeenkomst 2022

JANUARI

zondag 12 december 2021

Antartica; geologie en klimaat Zuidpoolgebied- vriezen en dooien
zondag 14 november 2021; Spreker Dr. Peter Bijl, UU
Artica; de gevolgen van het verdwijnen van ijs
zondag 12 december 2021; Spreker Dr. Maarten Loonen, RUG
Rivieren; Waterhuishouding in Nederland
zondag 16 januari 2022; Spreker Drs. Pol Hakstege
Zeespiegelstijging; complexiteit, dynamiek en onzekerheden
zondag 13 februari 2022; Spreker Prof. Roderik van de Wal , UU
https://www.hunebedcentrum.eu/events/lezing-water-op-aarde-het-ontstaan-voorkomen-vast-en-vloeibaar-oceanen-etc/

Zaterdag 9 December Brabantse Natuurdag
https://ravon.nl/symposiumbiodiversiteit2021
https://ravon.nl/Portals/2/Bestanden/Activiteiten/SymposiumBiodiversiteit2021_Programma.pdf?ver=2021111611500
https://ravon.nl/Portals/2/Bestanden/Activiteiten/SymposiumBiodiversiteit2021_Samenvattingen.pdf?ver=2021111611500
https://events.elevent.ly/provincienb
Zaterdag 8 December Ledenvergadering
Final conference Health inequalities: new methods,
Persoonlijke link om het webinar te bekijken:
https://zeeuwind.webinargeek.com/watch/6nRkK
Dinsdag 7 December
KNAW-coronawebinar: Tweedeling in de samenleving?
https://www.lyyti.fi/n/join/930633-600469854/1ec544dd-9a91-6230-a52a-73

19:30 https://www.dpv.nu/agenda/dpv-lezing-henny-groenendijk-de-verdwenen-eems forse afmetingen die aan het einde van de prehistorie in het Bourtanger veen is verdwenen. Deze aftakking van de Eems is te beschouwen als de ‘moeder van de Ruiten Aa’ want het kronkelende patroon sluit naadloos aan op dat van de Ruiten Aa, zoals we deze vanaDeze lezing op dinsdag 7 december zal via een livestream te volgen zijn. De link naar de online lezing zal eind van de dinsdagmiddag hier te vinden zijn. https://www.dpv.nu/agenda/dpv-lezing-henny-groenendijk-de-verdwenen-eems

Ma 6 december Communicatie tussen schimmels en planten by Pierre de Wit
Schimmels speelden een belangrijke rol bij de kolonisatie van het vaste land door planten. Uit fossiele vondsten van miljoenen jaren geleden is gebleken dat de vroegste landplanten al gekoloniseerd waren door mycorrhizavormende schimmels. Eerst verschenen de endomycorrhiza- en later de ectomycorrhizaschimmels, nog later de stikstofbindende Rhizobium-bacteriën. Mycorrhizaschimmels zijn tijdens de evolutie vele malen onafhankelijk van elkaar ontstaan evenals parasitaire schimmels (convergente evolutie). Door het bestuderen van de genomen en de expressie van genen in die schimmelgenomen tijdens kolonisatie van planten leren we steeds meer over de details van de communicatie tussen planten, mutualistische en parasitaire schimmels. In de lezing wordt een update gegeven over de stand van zaken.

DECEMBER

https://ravon.nl/symposiumbiodiversiteit2021
https://ravon.nl/Portals/2/Bestanden/Activiteiten/SymposiumBiodiversiteit2021_Programma.pdf
hhttps://ravon.nl/Portals/2/Bestanden/Activiteiten/SymposiumBiodiversiteit2021_Samenvattingen.pdf?
Zaterdag 20 november 2021 Windvogel
Zaterdag 13 november 2021 Ravon
Zaterdag 27 november 2021 Britisch Dragonflies
Zaterdag 27 november 2021 SOVON
Zaterdag 20 november 2021 Windvogel
Algemene Ledenvergadering is op zaterdag 20 november 2021, Zoogdierendag Maart 2022
Zaterdag 13 november 2021 Ravon Winnen
Zaterdag 20 november 2021 Windvogel
Zaterdag 13 november 2021 Meewind
VRIJDAG 12 november 2021 van 09.30 uur tot 15.30 uur https://www.gelderland.nl/Evenementen/Gelderse-Biodiversiteitsdag https://www.gelderland.nl/Aanmelden.mvc/26888

Zaterdag 6 november 2021 VLEN

1. op de VGG Toogdag, met als thema: “Kansen voor het Groninger Landschap”:
2. Webinar Platform WOM klimaatadaptatie in de stad, Effecten van droogte en verzilting https://www.sciencelink.net/c2w-live-terugkijken/160.more?navcode=36

4 november NHGL :

1. Wolven in Limburg – Jan Loos
>

2. Wolven in Limburg – Jan Loos
   Antartica; geologie en klimaat Zuidpoolgebied- vriezen en dooien https://www.hunebedcentrum.eu/events/lezing-water-op-aarde-het-ontstaan-voorkomen-vast-en-vloeibaar-oceanen-etc/ https://www.sciencelink.net/c2w-live-terugkijken/160.more?navcode=36
   zondag 14 november 2021; Spreker Dr. Peter Bijl, UU
   Artica; de gevolgen van het verdwijnen van ijs

>

3. zondag 12 december 2021; Spreker Dr. Maarten Loonen, RUG
   Rivieren; Waterhuishouding in Nederland

>

4. zondag 16 januari 2022; Spreker Drs. Pol Hakstege
   Zeespiegelstijging; complexiteit, dynamiek en onzekerheden

>

5. zondag 13 februari 2022; Spreker Prof. Roderik van de Wal , UU
   https://www.hunebedcentrum.eu/events/lezing-water-op-aarde-het-ontstaan-voorkomen-vast-en-vloeibaar-oceanen-etc/

1 november RWS

1. Bouwen met Zand

2. 9 December 2021 volledige digitaal
   8ste het symposium ‘Biodiversiteit en Leefgebieden Noord-Brabant i.s.m. de Zoogdiervereniging, RAVON en FLORON

3 december: fysiek óf digitaal

1. https://www.zoogdiervereniging.nl/marterdag2021 Lezingenspoor Onderzoek (subzaal)
   Chris Achterberg (Boommarterwerkgroep Zoogdiervereniging): Boommarters in huizen en steenmarters in bomen; eisen aan verblijfplaatsen.
   Ton Popelier: Dassen in dijken, wie moet wijken?
   Vilmar Dijkstra (Zoogdiervereniging): Babyboom boommarters afhankelijk van babyboom bij muizen
   Lezingenspoor Jaar van de Otter (subzaal)
   Hans Bekker (CaLutra Zoogdiervereniging): Verkeersknelpunten voor otters: nog een weg te gaan
   Martin Brussaard (Zoogdiervereniging): Wat zijn de succesfactoren en kantelpunten van de herintroductie van de otter?
   Hilco Jansma (wildlife filmmaker): The making of 'De otter: een legen

2. 9 December 2021 volledige digitaal
   8ste het symposium ‘Biodiversiteit en Leefgebieden Noord-Brabant i.s.m. de Zoogdiervereniging, RAVON en FLORON

*2 december: *

1. vissen in Belg. Limburgse beken – Jos Eykens

Woensdag 17 november 2021 Dierckxlezing

1. : Bomenlanen door Lotte Dijkstra en Gerdy Verschuure-Stuip van TU Del

30 oktober 2021: VLEN-dag

1. Zaterdag 30 oktober wordt de 44ste VLEN-dag georganiseerd.
2. Webinar Platform WOM klimaatadaptatie in de stad, Effecten van droogte en verzilting https://www.sciencelink.net/c2w-live-terugkijken/160.more?navcode=36

3. 9 December 2021 volledige digitaal
   8ste het symposium ‘Biodiversiteit en Leefgebieden’!

VRIJDAG 12 november 2021 van 09.30 uur tot 15.30 uur https://www.gelderland.nl/Evenementen/Gelderse-Biodiversiteitsdag https://www.gelderland.nl/Aanmelden.mvc/26888

25 oktober
Atlantic ocean circulation and its links to the Arctic given by dr. Femke de Jong.

20 oktober
Bzzz, wie zijn deze wetenschappers? Een korte intro:
☝️ Professor Wolf Mooij is onderzoeker aan het Nederlands Instituut voor Ecologie en hoogleraar Aquatische Ecologie aan de Wageningen University & Research. Wolf werkt in Living Lab B7 met lokale partners aan een duurzame natuurinclusieve bollenteelt met meerwaarde voor landschap én telers. 🍀
☝️ Hans de Kroon is hoogleraar Plantenecologie aan de Radboud University. Eerder deed hij onderzoek naar studies naar plantenpopulaties en ondergrondse interacties tussen planten. De laatste jaren zet hij deze kennis in om te begrijpen hoe een hoge biodiversiteit tot stand komt. Hij kijkt naar planten maar ook naar vogels en insecten. Hans stelt dat de biodiversiteitscrisis een probleem is dat alleen wordt opgelost als alle spelers in het landschap samenwerken. 🐜🌱🐦
☝️ Koos Biesmeijer is ecoloog en Wetenschappelijk Directeur van Naturalis Biodiversity Center. Hij is tevens hoofd van de onderzoeksgroep Biodiversity and Society en hoogleraar Natuurlijk Kapitaal aan de Universiteit Leiden / Leiden University. Hij werkt samen met vele wetenschappelijke en maatschappelijke partners om het Nederlandse landschap voor bestuivers en biodiversiteit te verbeteren en om biodiversiteit onderdeel te maken van de grote maatschappelijke transities. Ook is hij bestuurslid van het Deltaplan Biodiversiteitherstel en vicevoorzitter van natuurbeschermingsorganisatie Natuurmonumenten. 🌍🐝
Wil je hier bij zijn? 👉 https://fb.me/e/2BCneCO8Y

23 oktober vast in je agenda!

1. Ook dit jaar komt er weer een NMV-dag voor niet-leden in het Renkums beekdal. Verdere informatie volg

12 oktober 2021

1. :Aan de hand van verrassende verhalen laat **Valerie Trouet**zien hoe de studie van bomen ons ontzettend veel kan leren over de mens, zijn geschiedenis en zijn toekomst. Prof. Dr. Valerie Trouet bestudeert al meer dan twintig jaar de klimaatverandering aan de hand van jaarringen van bomen. Ze is verbonden aan het ***Laboratory of Tree-Ring Research van de University of Arizona (VS)*** en publiceerde eerder onder meer in Nature en Science.
   In 2020 heeft zij de Jan Wolkersprijs gewonnen met haar boek ‘Wat bomen ons vertellen’. De lezing wordt in het Nederlands gehouden https://www.sciencelink.net/c2w-live-terugkijken/160.more?navcode=36

2. Grunnerger Power.

9 oktober 2021: Bijeenkomst Natuurinclusief Wonen

1. Vogelbescherming Nederland en de Zoogdiervereniging organiseren in 2021 een aantal
   Brabantse informatiebijeenkomsten over het natuurinclusief inrichten van onze woonomgeving.
   In de bijeenkomsten laten we zien hoe je met behulp van de websites Bouwnatuurinclusief.nl en
   Mijn Vogeltuin anderen kunt helpen om hiermee aan de slag te gaan.
   

Donderdag 7 oktober
20:00 NHGL Paddenstoelen Limburg

woensdag 6 oktober

1. Webinar Toppers in Biodiversiteit, de kracht van lokale initiatieven!’
2. Entrance Barntalk CO2 De Nederlandse industrie is verantwoordelijk voor ruwweg een derde van de CO2-uitstoot in ons land. Op weg naar een CO2-neutrale industrie in 2050 is het doel dat deze schadelijke emissies met de helft zijn teruggebracht in 2030. De reductie staat hoog op de agenda van de
3. 16:00 Kennis ScienceLink https://www.sciencelink.net/c2w/media
4. 20:00 NHGL Paddenstoelen Limburg
5. 16:00 CIRCL ABNAMRO Duurzaam
6. 16:00 Entrance Hanze Delfzijl Haven
7. 16:00 Bruggen PlatForm WOW

2 oktober in hét ottergebied de #Weerribben

1. Otter- en Beverdag op 2 oktober in hét ottergebied de #Weerribben? Met zowel lezingen over de #otter en #bever als een mooie boottocht. Meer info
2. WetenschapsWeekend

Oktober

Dinsdag 28 September Biesmeijer | Directeur Naturalis

1. JNM NJN jubileumweekend
   t is de officiële uitnodiging voor het jubileumweekend van 24-26 september 2021 in De Biotoop in Haren. Dit grote evenement komt steeds dichterbij en we willen graag weten wie er komen om alles zo goed mogelijk te kunnen organiseren.
   

24-26 september 2021

1. **Inleiding Biesmeijer Naturalis **
   Koos Biesmeijer neemt deelnemers mee in biodiversiteit in algemene zin. Na zijn inleiding is er kort de tijd voor het stellen van vragen

2. 19.55 | Lezing Arjen Strijkstra | Lector Bijengezondheid & bioloog
   Vanuit zijn rol als lector Bijengezondheid geeft Arjen een beeld van de biodiversiteit toegespitst op de bijen en de bijenhouderij. Na zijn lezing is er kort de gelegenheid voor het stellen van vragen.

3. 20.35 | Lezing Eric Mahieu & Aat Rietveld | Commissie Biodiversiteit
   Eric Mahieu en Aat Rietveld (Commissie Biodiversiteit) stellen op een interactieve en creatieve wijze de rol van de NBV in dit vraagstuk aan de orde, maar zeker ook de rol die iedereen zélf kan pakken.

4. 21.15 | Afsluiting webinar https://www.bijenhouders.nl/live

20 September 2021 Celebrating 25 years Arctic Council – the role of the Netherlands as an observer in the AC.

1. **Inleiding Biesmeijer Naturalis **
   Koos Biesmeijer neemt deelnemers mee in biodiversiteit in algemene zin. Na zijn inleiding is er kort de tijd voor het stellen van vragen

2. 19:35 How did the Netherlands became an observer of the Arctic Council? By Annette Scheepstra
3. 19:45 The current role of the Netherlands in the Arctic Council by the Dutch Senior Arctic Official Liz ter Kuile https://www.rug.nl/research/arctisch-centrum/outreach/imaka/
4. 20:00 Looking back at Norway’s role in the Arctic Council and her cooperation with the Netherlands by Bard Ivar Svendsen, the Norwegian Ambassador https://www.rug.nl/research/arctisch-centrum/outreach/imaka/

1. Zondag 26 september organiseren Adri en Hilly opnieuw een natuurstadswandeling met nieuwe locaties in de Oosterparkwijk.

1. Zaterdag 25 september Stads natuur Rondwandeling DeHeld Vinkhuizen 12:00 Wikje

Jubileumweekend van 24-26 september 2021
jubileumweekend van 24-26 september 2021 in De Biotoop in Haren. Dit grote evenement komt steeds dichterbij en we willen graag weten wie er komen om alles zo goed mogelijk te kunnen organiseren.

Zaterdag 18 september 2021
*Floron Wagening Nijmegen Uiterwaarden

• NVL studiedag worden georganiseerd. Dit is in de Gelderlandfabriek in Culemborg. Het bestuur g
• Floron Excursie

** 14 september **

Webinar Duurzaam Fonds op4.00 uur

Webinar Platform WOM klimaatadaptatie in de stad, Effecten van droogte en verzilting

13 september Online-lezing door Gerard Koopmanschap – Heksenboleten en
andere roodporieboleten https://us06web.zoom.us/j/82967246808

Zaterdag 11 September
Monumentendag
KNNV VWG
jaarlijkse Open Energie Dag heeft Energielandschap de Grift in Nijmegen-Noord een open dag. Kom langs en bekijk de windmolens en het zonnepark (in aanbouw) aan de Griftdijk. Op zaterdag 11 september van 10 tot 16 uur

10 september 09.00 uur Webinar Verzilting: effecten en adaptatie
Gualbert Oude Essink van Deltares en de Universiteit Utrecht en Willemijn Bouland-Oosterwijk van Dunea. Gualbert Oude Essink (Deltares en Universiteit Utrecht) vertelde hoe verzilting werkt, welke problemen het oplevert en welke mogelijke oplossingen er zijn. Willemijn Bouland-Oosterwijk (Dunea) legde uit wat verzilting betekent voor het drinkwaterbedrijf en welke strategieën zij in de praktijk hanteren om hiermee om te gaan.

6 september Online-lezing door Inge Somhorst – Hoe en waarom
paddenstoelen karteren? (Paddenstoelen op de kaart)
https://us06web.zoom.us/j/83221802430

Natuurbosdag.
https://www.youtube.com/watch?v=7BGFYhkqlSs
Natuurbosdag.

5 September
knnv

Natuurbosdag.nl 4 september

1. https://live.natuurbosdag.nl
   10 jul www.natuurbosdag.nl https://natuurbosdag.nl/natuurbosdag-10-juli-2021/
   Belang van beheer voor natuurbos, hoe biodiversiteit in het bos te behouden en te versterken, het verzamelen en bewaren van zaad door de Genenbank en Het Levend Archief en het kweken van plantgoed uit wild zaad.
   10.00 – 16.00 uur
   NJN-crew vanuit Infoschuur GNR
   https://live.natuurbosdag.nl
   

2. 10.00 Welkom en inleiding
   NJN en Wanda van Wilde Wegen
   

3. 10.15 Over het belang van (blijvend) beheer voor natuurbos
   Wat moet je doen om biodiversiteit in het bos te behouden en versterken?
   Henk Siebel – Ecoloog bos en biodiversiteit bij Natuurmonumenten
   

4. 11.45 Over het behoud van wilde bomen en struiken in de genenbank & de rassenlijst bomen
   Inge Verbeek – Centrum genetische bronnen Nederland, onderzoeker bos
   

5. 13.15 Holland – Holtland Met bomen bedekt land
   Lammert Kragt – Staatsbosbeheer Zaad & Plantsoen
   

6. 14.00 Over Het Levend Archief en het behoud van wilde bosplanten
   Sina Bohm – Conservator bij Het Levend Archief, doet speciaal onderzoek naar bosplanten bij de WUR
   

7 oktober
CoP Beken en Rivieren:
Laat ons weten: wat zijn uw instrumenten en oplossingsrichtingen bij dilemma’s rond water vasthouden in beekdalen?
7 oktober NHGL : paddenstoelen – Mark Smeets
4 november NHGL : Wolven in Limburg – Jan Loos
2 december: vissen in Belg. Limburgse beken – Jos Eykens

Op dinsdag 28 september a.s. organiseert de NBV voor iedereen die geïnteresseerd is een webinar over biodiversiteit. Het thema van dit webinar wordt toegespitst op de bijen en de bijenhouderij. Want hoe gaat het nou écht met de bij? Deelname aan dit webinar is gratis.

1. 19.30 | Welkomstwoord

2. 19.35 | Inleiding Koos Biesmeijer | Directeur Naturalis
   Koos Biesmeijer neemt deelnemers mee iin biodiversiteit in algemene zin. Na zijn inleiding is er kort de tijd voor het stellen van vragen
   

3. 19.55 | Lezing Arjen Strijkstra | Lector Bijengezondheid & bioloog
   Vanuit zijn rol als lector Bijengezondheid geeft Arjen een beeld van de biodiversiteit toegespitst op de bijen en de bijenhouderij. Na zijn lezing is er kort de gelegenheid voor het stellen van vragen.
   

4. 20.35 | Lezing Eric Mahieu & Aat Rietveld | Commissie Biodiversiteit
   Eric Mahieu en Aat Rietveld (Commissie Biodiversiteit) stellen op een interactieve en creatieve wijze de rol van de NBV in dit vraagstuk aan de orde, maar zeker ook de rol die iedereen zélf kan pakken.
   

5. 21.10 | Afsluiting webinar

Zondag 26 september organiseren Adri en Hilly opnieuw een natuurstadswandeling met nieuwe locaties in de Oosterparkwijk.

18 Septenmber Symposium Land van Ons

September

6 september Online-lezing door Inge Somhorst – Hoe en waarom
paddenstoelen karteren? (Paddenstoelen op de kaart)
https://us06web.zoom.us/j/83221802430

13 september Online-lezing door Gerard Koopmanschap – Heksenboleten en
andere roodporieboleten https://us06web.zoom.us/j/82967246808

4 September 2021

1. Friese Vrijwilligersdag Natuur Online + Veldactiviteiten
   Online + Veldactiviteiten https://www.slideshare.net/SOVON/presentations in Friesland natuurmonitoring en -onderzoek, herkenning van soorten, toepassing van onderzoeks/telmethoden https://www.youtube.com/SOVONVogelonderzoek/playlists
   https://www.zoogdiervereniging.nl/agenda/2021/friese-vrijwilligersdag-natuur
   https://www.sovon.nl/sites/default/files/doc/PDF-jes/excursies_4-9-2021.pdf
   ZOOM
   Via deze ZOOM-link kun je zaterdag deelnemen aan de online lezingen:
   https://us06web.zoom.us/j/87090651829?pwd=RGtVSE5TaHRrd3Y4NU0vMGs3U3VLUT09
   ZOOM werkt het beste als je het programma download op jouw laptop/computer, i.p.v. openen via de browser.
   Analyse soorten belang zijn Fryslân(pdf)
   

1. Nederlandse Ornithologische Unie 12.00 - 17.00 uur
   Locatie: De Nieuwe Doelen, Spoorstraat 2, 1601GG, Enkhuizen
   Toegang: gratis
   Aanmelden kan hier
   Erik Kleyheeg: Ruiende Casarca's in Nederland: waar komen ze vandaan?
   Martin Poot: Ecologische monitoring van Krooneenden op de Vinkeveense Plassen
   Karen Krijgsveld: Verstoring op vliegvelden: effect van helikopters op leeuweriken
   Theo Boudewijn: 14 jaar onderzoek broedsucces Aalscholvers in verontreinigde gebieden
   Jonne Kleyheeg-Hartman: Vogels en windmolens: (hoe) kunnen ze samen?
   Jan van der Winden: Sterns op De Kreupel

Woensdag 17 november 2021 Dierckxlezing

1. : Bomenlanen door Lotte Dijkstra en Gerdy Verschuure-Stuip van TU Del

zaterdag 2 oktober om 12.00 uur in Helmond

1. rijwilligersdag op zaterdag 2 oktober om 12.00 uur in Helmond, Kasteelplein 1.
   In twee lezingen ecosysteemdiensten (Evelien Droge, Cobra) en het hergebruik van bomen (Henk Werner, Pius Floris). De Werkgroep Bomen van IVN Helmond

Zaterdag 11 september

1. Tijdens de jaarlijkse Open Energie Dag op 11 september openen duurzame energieprojecten de deuren om een breed publiek kennis te laten maken met hun project. Gedreven mensen vertellen enthousiast over het project en leggen uit hoe het werkt. Er zijn al verschillende locaties hiervoor aangemeld. Energiecoöperaties die hun zonne- of windpark of duurzaam warmteproject aan burgers willen laten zien, kunnen zich nog aanmelden.
   De Open Energiedag is het hoogtepunt van de campagne 'Dáár krijg je Energie van' van de brancheorganisaties NVDE, Energie Samen, NWEA, Holland Solar, Vereniging Warmtepompen en Branchevereniging Bodemenergi
   Natuurbosdag met Lezingen Natuurbosdag 2021 https://live.natuurbosdag.nl

Wilt u de Open Dag liever vanuit huis volgen? Dat kan. Alle lezingen zullen op 2 oktober ook via online streaming beschikbaar zijn.

N.B. voor de online streaming hoeft u geen tickets te reserveren!

BEKIJK LIVESTREAM VOOR LEZINGEN IN DE TURINGZAAL

Bekijk livestream voor de lezingen, Science Park 904 SP C1.110 – 2021-2022

Bekijk livestream voor de lezingen, Science Park 904 SP C0.05 – 2021-2022

Bekijk livestream voor de lezingen, Science Park 904 SP C0.110 – 2021-2022

Next 195
NS codes Boeken BookChoice Juni 2021
Met de spatiebalk zet je de microfoon in ZOOM aan en laat je de Spatiebalk LOS dan is de microfoon weer
uit. Lekker snel en makkelijk als de focus op de Zoom applicatie is. https://www.edp24.co.uk/news/business/bbc-springwatch-will-showcase-rewilding-and-regenerative-farming-7990676
Een deel van de originele sites met informatie

1. De Nederlandse Mycologische Vereniging lezingen maandagavond (website)/ West Vlaanderen Agenda, Waternetwerk
2. https://hopin.com/explore/search?q=water&max_price=0
3. Gratis Hopin Water Seminars
4. Gratis Hopin Biodiversity Seminars
5. Gratis Hopin Natuur Seminars
6. Gratis Hopin Technology Seminars
7. KNNV-afdelingen Youtube lezingen Korstmossen, Insecten, Gierzwaluwen, Nachtvlinders (agenda)
8. KNNV-afdelingen organiseren lezingen over diverse natuuronderwerpen (Lezingen)
9. En ook bij IVN-afdelingen worden online-lezingen gegeven (agenda)
10. De Groene Agenda uit Rotterdam, Naturalis Spotlight Youtube, Waternetwerk, , West-Vlaanderen,
11. De Natuurkundige Genootschappen Groningen / Natuurkundig Gezelschap Middelburg
12. Het UMCG heeft samen met Dagblad van het Noorden de Medische Publieksacademie opgericht. Het UMCG wil met de Medische Publieksacademie een brug slaan tussen het toponderzoek dat in het UMCG plaatsvindt en de interesse hiervoor van het publiek. De Medische PublieksAcedemie UMCG Agenda (umcg.nl/live?)
13. Op dit YouTube-kanaal plaatsen we sinds maart 2017 de opnames van de lezingen. Ons eigen 'lezing gemist', om het zo maar te noemen! UMCG Youtube kanaal (umcg.nl/live?)
14. EventBrite Biodiversity, EventBrite Dragonflies,

15. EventBrite Odonata,
    ZoogdierenVereniging,
    EventBrite in het weekend , Wildlife Events op Facebook , STOWA

16. EventBrite Natural, EventBrite Ecology, EventBrite Rewilding Lezingen, EventBrite Vogel Lezingen, Birds Events op Facebook
17. EventBrite Wildlife, Natuurmonumenten Events op Facebook
18. EventBrite Mammals, Zoogdieren Events op Facebook
19. EventBrite Muizen, NMV Mycologen Agenda
20. EventBrite Vleermuizen ,Vleermuizen Events op Facebook
21. EventBrite Otters, Otter Events op Facebook
22. EventBrite Cameravallen, Kamera vallen Events op Facebook
23. NHGL Limburg, Limburg Events op Facebook
24. Wild Life Events op Facebook , STOWA/ West Vlaanderen Agenda
25. KNAW, de Akademie van Kunsten en De Jonge Akademie op sociale media en blijf op de hoogte van onze activiteiten. Meer informatie op knaw.nl/blijfopdehoogte
26. TNO Webinars Energie Duurzaamheid, Studium Generale Groningen
27. NHGL Kring Maastricht Heerlen, STOWA, Devon Wildlife Trust Playlist
28. Amsterdam De Zwijger livecast, De Zwijger Podcast, Devon Wildlife Trust Playlist
29. Webinar terugkijken klimaatadaptatie in de stad, Effecten van droogte en verzilting, https://groenepeper.com/programma/, ASN Webinar Fondsmanager, Natuurkennis.nl OBN Ecologisch Webinar, Archief Natuurkennis.nl OBN Ecologisch Webinar , Groninger Wetenschapsquiz TerugKijken Ben Feringa en Cisca , Veenweiden NOB
31. https://www.arte.tv/de/videos/entdeckung-der-welt/natur-und-tiere/
32. https://www.arte.tv/en/videos/discovery/planet-earth/
33. https://www.arte.tv/de/videos/entdeckung-der-welt/
34. https://www.arte.tv/fr/videos/voyages-et-decouvertes/
35. https://www.arte.tv/en/videos/discovery/
36. https://www.arte.tv/de/videos/letzte-chance/
37. https://www.arte.tv/en/videos/last-chance/

19 Maart Vlaamse bijeenkomst 2022

22 Januari 2022 PNC Likona

1. nieuwe publicatie “Vogels in Limburg”, over het gedrag van everzwijnen, over onderzoek naar ongewervelden in De Teut en Tenhaagdoornheide en over onderzoek naar het gebruik van het ecoduct aan de Kikbeekbron.

zondag 16 januari 2022

Antartica; geologie en klimaat Zuidpoolgebied- vriezen en dooien
zondag 14 november 2021; Spreker Dr. Peter Bijl, UU
Artica; de gevolgen van het verdwijnen van ijs
zondag 12 december 2021; Spreker Dr. Maarten Loonen, RUG
Rivieren; Waterhuishouding in Nederland
zondag 16 januari 2022; Spreker Drs. Pol Hakstege
Zeespiegelstijging; complexiteit, dynamiek en onzekerheden
zondag 13 februari 2022; Spreker Prof. Roderik van de Wal , UU
https://www.hunebedcentrum.eu/events/lezing-water-op-aarde-het-ontstaan-voorkomen-vast-en-vloeibaar-oceanen-etc/

8 Januari 2022 Nieuwjaarsbijeenkomst 2022

JANUARI

zondag 12 december 2021

Antartica; geologie en klimaat Zuidpoolgebied- vriezen en dooien
zondag 14 november 2021; Spreker Dr. Peter Bijl, UU
Artica; de gevolgen van het verdwijnen van ijs
zondag 12 december 2021; Spreker Dr. Maarten Loonen, RUG
Rivieren; Waterhuishouding in Nederland
zondag 16 januari 2022; Spreker Drs. Pol Hakstege
Zeespiegelstijging; complexiteit, dynamiek en onzekerheden
zondag 13 februari 2022; Spreker Prof. Roderik van de Wal , UU
https://www.hunebedcentrum.eu/events/lezing-water-op-aarde-het-ontstaan-voorkomen-vast-en-vloeibaar-oceanen-etc/

Zaterdag 9 December Brabantse Natuurdag
https://events.elevent.ly/provincienb
Zaterdag 8 December Ledenvergadering
Final conference Health inequalities: new methods,
Persoonlijke link om het webinar te bekijken:
https://zeeuwind.webinargeek.com/watch/6nRkK
Dinsdag 7 December

19:30 https://www.dpv.nu/agenda/dpv-lezing-henny-groenendijk-de-verdwenen-eems forse afmetingen die aan het einde van de prehistorie in het Bourtanger veen is verdwenen. Deze aftakking van de Eems is te beschouwen als de ‘moeder van de Ruiten Aa’ want het kronkelende patroon sluit naadloos aan op dat van de Ruiten Aa, zoals we deze vanaDeze lezing op dinsdag 7 december zal via een livestream te volgen zijn. De link naar de online lezing zal eind van de dinsdagmiddag hier te vinden zijn. https://www.dpv.nu/agenda/dpv-lezing-henny-groenendijk-de-verdwenen-eems

Ma 6 december Communicatie tussen schimmels en planten by Pierre de Wit
Schimmels speelden een belangrijke rol bij de kolonisatie van het vaste land door planten. Uit fossiele vondsten van miljoenen jaren geleden is gebleken dat de vroegste landplanten al gekoloniseerd waren door mycorrhizavormende schimmels. Eerst verschenen de endomycorrhiza- en later de ectomycorrhizaschimmels, nog later de stikstofbindende Rhizobium-bacteriën. Mycorrhizaschimmels zijn tijdens de evolutie vele malen onafhankelijk van elkaar ontstaan evenals parasitaire schimmels (convergente evolutie). Door het bestuderen van de genomen en de expressie van genen in die schimmelgenomen tijdens kolonisatie van planten leren we steeds meer over de details van de communicatie tussen planten, mutualistische en parasitaire schimmels. In de lezing wordt een update gegeven over de stand van zaken.

DECEMBER

https://ravon.nl/symposiumbiodiversiteit2021
https://ravon.nl/Portals/2/Bestanden/Activiteiten/SymposiumBiodiversiteit2021_Programma.pdf
hhttps://ravon.nl/Portals/2/Bestanden/Activiteiten/SymposiumBiodiversiteit2021_Samenvattingen.pdf?
Zaterdag 20 november 2021 Windvogel
Zaterdag 13 november 2021 Ravon
Zaterdag 27 november 2021 Britisch Dragonflies
Zaterdag 27 november 2021 SOVON
Zaterdag 20 november 2021 Windvogel
Algemene Ledenvergadering is op zaterdag 20 november 2021, Zoogdierendag Maart 2022
Zaterdag 13 november 2021 Ravon Winnen
Zaterdag 20 november 2021 Windvogel
Zaterdag 13 november 2021 Meewind
VRIJDAG 12 november 2021 van 09.30 uur tot 15.30 uur https://www.gelderland.nl/Evenementen/Gelderse-Biodiversiteitsdag https://www.gelderland.nl/Aanmelden.mvc/26888

Zaterdag 6 november 2021 VLEN

1. op de VGG Toogdag, met als thema: “Kansen voor het Groninger Landschap”:
2. Webinar Platform WOM klimaatadaptatie in de stad, Effecten van droogte en verzilting https://www.sciencelink.net/c2w-live-terugkijken/160.more?navcode=36

4 november NHGL :

1. Wolven in Limburg – Jan Loos
>

2. Wolven in Limburg – Jan Loos
   Antartica; geologie en klimaat Zuidpoolgebied- vriezen en dooien https://www.hunebedcentrum.eu/events/lezing-water-op-aarde-het-ontstaan-voorkomen-vast-en-vloeibaar-oceanen-etc/ https://www.sciencelink.net/c2w-live-terugkijken/160.more?navcode=36
   zondag 14 november 2021; Spreker Dr. Peter Bijl, UU
   Artica; de gevolgen van het verdwijnen van ijs

>

3. zondag 12 december 2021; Spreker Dr. Maarten Loonen, RUG
   Rivieren; Waterhuishouding in Nederland

>

4. zondag 16 januari 2022; Spreker Drs. Pol Hakstege
   Zeespiegelstijging; complexiteit, dynamiek en onzekerheden

>

5. zondag 13 februari 2022; Spreker Prof. Roderik van de Wal , UU
   https://www.hunebedcentrum.eu/events/lezing-water-op-aarde-het-ontstaan-voorkomen-vast-en-vloeibaar-oceanen-etc/

1 november RWS

1. Bouwen met Zand

2. 9 December 2021 volledige digitaal
   8ste het symposium ‘Biodiversiteit en Leefgebieden Noord-Brabant i.s.m. de Zoogdiervereniging, RAVON en FLORON

3 december: fysiek óf digitaal

1. https://www.zoogdiervereniging.nl/marterdag2021 Lezingenspoor Onderzoek (subzaal)
   Chris Achterberg (Boommarterwerkgroep Zoogdiervereniging): Boommarters in huizen en steenmarters in bomen; eisen aan verblijfplaatsen.
   Ton Popelier: Dassen in dijken, wie moet wijken?
   Vilmar Dijkstra (Zoogdiervereniging): Babyboom boommarters afhankelijk van babyboom bij muizen
   Lezingenspoor Jaar van de Otter (subzaal)
   Hans Bekker (CaLutra Zoogdiervereniging): Verkeersknelpunten voor otters: nog een weg te gaan
   Martin Brussaard (Zoogdiervereniging): Wat zijn de succesfactoren en kantelpunten van de herintroductie van de otter?
   Hilco Jansma (wildlife filmmaker): The making of 'De otter: een legen

2. 9 December 2021 volledige digitaal
   8ste het symposium ‘Biodiversiteit en Leefgebieden Noord-Brabant i.s.m. de Zoogdiervereniging, RAVON en FLORON

*2 december: *

1. vissen in Belg. Limburgse beken – Jos Eykens

Woensdag 17 november 2021 Dierckxlezing

1. : Bomenlanen door Lotte Dijkstra en Gerdy Verschuure-Stuip van TU Del

30 oktober 2021: VLEN-dag

1. Zaterdag 30 oktober wordt de 44ste VLEN-dag georganiseerd.
2. Webinar Platform WOM klimaatadaptatie in de stad, Effecten van droogte en verzilting https://www.sciencelink.net/c2w-live-terugkijken/160.more?navcode=36

3. 9 December 2021 volledige digitaal
   8ste het symposium ‘Biodiversiteit en Leefgebieden’!

VRIJDAG 12 november 2021 van 09.30 uur tot 15.30 uur https://www.gelderland.nl/Evenementen/Gelderse-Biodiversiteitsdag https://www.gelderland.nl/Aanmelden.mvc/26888

25 oktober
Atlantic ocean circulation and its links to the Arctic given by dr. Femke de Jong.

20 oktober
Bzzz, wie zijn deze wetenschappers? Een korte intro:
☝️ Professor Wolf Mooij is onderzoeker aan het Nederlands Instituut voor Ecologie en hoogleraar Aquatische Ecologie aan de Wageningen University & Research. Wolf werkt in Living Lab B7 met lokale partners aan een duurzame natuurinclusieve bollenteelt met meerwaarde voor landschap én telers. 🍀
☝️ Hans de Kroon is hoogleraar Plantenecologie aan de Radboud University. Eerder deed hij onderzoek naar studies naar plantenpopulaties en ondergrondse interacties tussen planten. De laatste jaren zet hij deze kennis in om te begrijpen hoe een hoge biodiversiteit tot stand komt. Hij kijkt naar planten maar ook naar vogels en insecten. Hans stelt dat de biodiversiteitscrisis een probleem is dat alleen wordt opgelost als alle spelers in het landschap samenwerken. 🐜🌱🐦
☝️ Koos Biesmeijer is ecoloog en Wetenschappelijk Directeur van Naturalis Biodiversity Center. Hij is tevens hoofd van de onderzoeksgroep Biodiversity and Society en hoogleraar Natuurlijk Kapitaal aan de Universiteit Leiden / Leiden University. Hij werkt samen met vele wetenschappelijke en maatschappelijke partners om het Nederlandse landschap voor bestuivers en biodiversiteit te verbeteren en om biodiversiteit onderdeel te maken van de grote maatschappelijke transities. Ook is hij bestuurslid van het Deltaplan Biodiversiteitherstel en vicevoorzitter van natuurbeschermingsorganisatie Natuurmonumenten. 🌍🐝
Wil je hier bij zijn? 👉 https://fb.me/e/2BCneCO8Y

23 oktober vast in je agenda!

1. Ook dit jaar komt er weer een NMV-dag voor niet-leden in het Renkums beekdal. Verdere informatie volg

12 oktober 2021

1. :Aan de hand van verrassende verhalen laat **Valerie Trouet**zien hoe de studie van bomen ons ontzettend veel kan leren over de mens, zijn geschiedenis en zijn toekomst. Prof. Dr. Valerie Trouet bestudeert al meer dan twintig jaar de klimaatverandering aan de hand van jaarringen van bomen. Ze is verbonden aan het ***Laboratory of Tree-Ring Research van de University of Arizona (VS)*** en publiceerde eerder onder meer in Nature en Science.
   In 2020 heeft zij de Jan Wolkersprijs gewonnen met haar boek ‘Wat bomen ons vertellen’. De lezing wordt in het Nederlands gehouden https://www.sciencelink.net/c2w-live-terugkijken/160.more?navcode=36

2. Grunnerger Power.

9 oktober 2021: Bijeenkomst Natuurinclusief Wonen

1. Vogelbescherming Nederland en de Zoogdiervereniging organiseren in 2021 een aantal
   Brabantse informatiebijeenkomsten over het natuurinclusief inrichten van onze woonomgeving.
   In de bijeenkomsten laten we zien hoe je met behulp van de websites Bouwnatuurinclusief.nl en
   Mijn Vogeltuin anderen kunt helpen om hiermee aan de slag te gaan.
   

Donderdag 7 oktober
20:00 NHGL Paddenstoelen Limburg

woensdag 6 oktober

1. Webinar Toppers in Biodiversiteit, de kracht van lokale initiatieven!’
2. Entrance Barntalk CO2 De Nederlandse industrie is verantwoordelijk voor ruwweg een derde van de CO2-uitstoot in ons land. Op weg naar een CO2-neutrale industrie in 2050 is het doel dat deze schadelijke emissies met de helft zijn teruggebracht in 2030. De reductie staat hoog op de agenda van de
3. 16:00 Kennis ScienceLink https://www.sciencelink.net/c2w/media
4. 20:00 NHGL Paddenstoelen Limburg
5. 16:00 CIRCL ABNAMRO Duurzaam
6. 16:00 Entrance Hanze Delfzijl Haven
7. 16:00 Bruggen PlatForm WOW

2 oktober in hét ottergebied de #Weerribben

1. Otter- en Beverdag op 2 oktober in hét ottergebied de #Weerribben? Met zowel lezingen over de #otter en #bever als een mooie boottocht. Meer info
2. WetenschapsWeekend

Oktober

Dinsdag 28 September Biesmeijer | Directeur Naturalis

1. JNM NJN jubileumweekend
   t is de officiële uitnodiging voor het jubileumweekend van 24-26 september 2021 in De Biotoop in Haren. Dit grote evenement komt steeds dichterbij en we willen graag weten wie er komen om alles zo goed mogelijk te kunnen organiseren.
   

24-26 september 2021

1. **Inleiding Biesmeijer Naturalis **
   Koos Biesmeijer neemt deelnemers mee in biodiversiteit in algemene zin. Na zijn inleiding is er kort de tijd voor het stellen van vragen

2. 19.55 | Lezing Arjen Strijkstra | Lector Bijengezondheid & bioloog
   Vanuit zijn rol als lector Bijengezondheid geeft Arjen een beeld van de biodiversiteit toegespitst op de bijen en de bijenhouderij. Na zijn lezing is er kort de gelegenheid voor het stellen van vragen.

3. 20.35 | Lezing Eric Mahieu & Aat Rietveld | Commissie Biodiversiteit
   Eric Mahieu en Aat Rietveld (Commissie Biodiversiteit) stellen op een interactieve en creatieve wijze de rol van de NBV in dit vraagstuk aan de orde, maar zeker ook de rol die iedereen zélf kan pakken.

4. 21.15 | Afsluiting webinar https://www.bijenhouders.nl/live

20 September 2021 Celebrating 25 years Arctic Council – the role of the Netherlands as an observer in the AC.

1. **Inleiding Biesmeijer Naturalis **
   Koos Biesmeijer neemt deelnemers mee in biodiversiteit in algemene zin. Na zijn inleiding is er kort de tijd voor het stellen van vragen

2. 19:35 How did the Netherlands became an observer of the Arctic Council? By Annette Scheepstra
3. 19:45 The current role of the Netherlands in the Arctic Council by the Dutch Senior Arctic Official Liz ter Kuile https://www.rug.nl/research/arctisch-centrum/outreach/imaka/
4. 20:00 Looking back at Norway’s role in the Arctic Council and her cooperation with the Netherlands by Bard Ivar Svendsen, the Norwegian Ambassador https://www.rug.nl/research/arctisch-centrum/outreach/imaka/

1. Zondag 26 september organiseren Adri en Hilly opnieuw een natuurstadswandeling met nieuwe locaties in de Oosterparkwijk.

1. Zaterdag 25 september Stads natuur Rondwandeling DeHeld Vinkhuizen 12:00 Wikje

Jubileumweekend van 24-26 september 2021
jubileumweekend van 24-26 september 2021 in De Biotoop in Haren. Dit grote evenement komt steeds dichterbij en we willen graag weten wie er komen om alles zo goed mogelijk te kunnen organiseren.

Zaterdag 18 september 2021
*Floron Wagening Nijmegen Uiterwaarden

• NVL studiedag worden georganiseerd. Dit is in de Gelderlandfabriek in Culemborg. Het bestuur g
• Floron Excursie

** 14 september **

Webinar Duurzaam Fonds op4.00 uur

Webinar Platform WOM klimaatadaptatie in de stad, Effecten van droogte en verzilting

13 september Online-lezing door Gerard Koopmanschap – Heksenboleten en
andere roodporieboleten https://us06web.zoom.us/j/82967246808

Zaterdag 11 September
Monumentendag
KNNV VWG
jaarlijkse Open Energie Dag heeft Energielandschap de Grift in Nijmegen-Noord een open dag. Kom langs en bekijk de windmolens en het zonnepark (in aanbouw) aan de Griftdijk. Op zaterdag 11 september van 10 tot 16 uur

10 september 09.00 uur Webinar Verzilting: effecten en adaptatie
Gualbert Oude Essink van Deltares en de Universiteit Utrecht en Willemijn Bouland-Oosterwijk van Dunea. Gualbert Oude Essink (Deltares en Universiteit Utrecht) vertelde hoe verzilting werkt, welke problemen het oplevert en welke mogelijke oplossingen er zijn. Willemijn Bouland-Oosterwijk (Dunea) legde uit wat verzilting betekent voor het drinkwaterbedrijf en welke strategieën zij in de praktijk hanteren om hiermee om te gaan.

6 september Online-lezing door Inge Somhorst – Hoe en waarom
paddenstoelen karteren? (Paddenstoelen op de kaart)
https://us06web.zoom.us/j/83221802430

Natuurbosdag.
https://www.youtube.com/watch?v=7BGFYhkqlSs
Natuurbosdag.

5 September
knnv

Natuurbosdag.nl 4 september

1. https://live.natuurbosdag.nl
   10 jul www.natuurbosdag.nl https://natuurbosdag.nl/natuurbosdag-10-juli-2021/
   Belang van beheer voor natuurbos, hoe biodiversiteit in het bos te behouden en te versterken, het verzamelen en bewaren van zaad door de Genenbank en Het Levend Archief en het kweken van plantgoed uit wild zaad.
   10.00 – 16.00 uur
   NJN-crew vanuit Infoschuur GNR
   https://live.natuurbosdag.nl
   

2. 10.00 Welkom en inleiding
   NJN en Wanda van Wilde Wegen
   

3. 10.15 Over het belang van (blijvend) beheer voor natuurbos
   Wat moet je doen om biodiversiteit in het bos te behouden en versterken?
   Henk Siebel – Ecoloog bos en biodiversiteit bij Natuurmonumenten
   

4. 11.45 Over het behoud van wilde bomen en struiken in de genenbank & de rassenlijst bomen
   Inge Verbeek – Centrum genetische bronnen Nederland, onderzoeker bos
   

5. 13.15 Holland – Holtland Met bomen bedekt land
   Lammert Kragt – Staatsbosbeheer Zaad & Plantsoen
   

6. 14.00 Over Het Levend Archief en het behoud van wilde bosplanten
   Sina Bohm – Conservator bij Het Levend Archief, doet speciaal onderzoek naar bosplanten bij de WUR
   

7 oktober
CoP Beken en Rivieren:
Laat ons weten: wat zijn uw instrumenten en oplossingsrichtingen bij dilemma’s rond water vasthouden in beekdalen?
7 oktober NHGL : paddenstoelen – Mark Smeets
4 november NHGL : Wolven in Limburg – Jan Loos
2 december: vissen in Belg. Limburgse beken – Jos Eykens

Op dinsdag 28 september a.s. organiseert de NBV voor iedereen die geïnteresseerd is een webinar over biodiversiteit. Het thema van dit webinar wordt toegespitst op de bijen en de bijenhouderij. Want hoe gaat het nou écht met de bij? Deelname aan dit webinar is gratis.

1. 19.30 | Welkomstwoord

2. 19.35 | Inleiding Koos Biesmeijer | Directeur Naturalis
   Koos Biesmeijer neemt deelnemers mee iin biodiversiteit in algemene zin. Na zijn inleiding is er kort de tijd voor het stellen van vragen
   

3. 19.55 | Lezing Arjen Strijkstra | Lector Bijengezondheid & bioloog
   Vanuit zijn rol als lector Bijengezondheid geeft Arjen een beeld van de biodiversiteit toegespitst op de bijen en de bijenhouderij. Na zijn lezing is er kort de gelegenheid voor het stellen van vragen.
   

4. 20.35 | Lezing Eric Mahieu & Aat Rietveld | Commissie Biodiversiteit
   Eric Mahieu en Aat Rietveld (Commissie Biodiversiteit) stellen op een interactieve en creatieve wijze de rol van de NBV in dit vraagstuk aan de orde, maar zeker ook de rol die iedereen zélf kan pakken.
   

5. 21.10 | Afsluiting webinar

Zondag 26 september organiseren Adri en Hilly opnieuw een natuurstadswandeling met nieuwe locaties in de Oosterparkwijk.

18 Septenmber Symposium Land van Ons

September

6 september Online-lezing door Inge Somhorst – Hoe en waarom
paddenstoelen karteren? (Paddenstoelen op de kaart)
https://us06web.zoom.us/j/83221802430

13 september Online-lezing door Gerard Koopmanschap – Heksenboleten en
andere roodporieboleten https://us06web.zoom.us/j/82967246808

4 September 2021

1. Friese Vrijwilligersdag Natuur Online + Veldactiviteiten
   Online + Veldactiviteiten https://www.slideshare.net/SOVON/presentations in Friesland natuurmonitoring en -onderzoek, herkenning van soorten, toepassing van onderzoeks/telmethoden https://www.youtube.com/SOVONVogelonderzoek/playlists
   https://www.zoogdiervereniging.nl/agenda/2021/friese-vrijwilligersdag-natuur
   https://www.sovon.nl/sites/default/files/doc/PDF-jes/excursies_4-9-2021.pdf
   ZOOM
   Via deze ZOOM-link kun je zaterdag deelnemen aan de online lezingen:
   https://us06web.zoom.us/j/87090651829?pwd=RGtVSE5TaHRrd3Y4NU0vMGs3U3VLUT09
   ZOOM werkt het beste als je het programma download op jouw laptop/computer, i.p.v. openen via de browser.
   Analyse soorten belang zijn Fryslân(pdf)
   

1. Nederlandse Ornithologische Unie 12.00 - 17.00 uur
   Locatie: De Nieuwe Doelen, Spoorstraat 2, 1601GG, Enkhuizen
   Toegang: gratis
   Aanmelden kan hier
   Erik Kleyheeg: Ruiende Casarca's in Nederland: waar komen ze vandaan?
   Martin Poot: Ecologische monitoring van Krooneenden op de Vinkeveense Plassen
   Karen Krijgsveld: Verstoring op vliegvelden: effect van helikopters op leeuweriken
   Theo Boudewijn: 14 jaar onderzoek broedsucces Aalscholvers in verontreinigde gebieden
   Jonne Kleyheeg-Hartman: Vogels en windmolens: (hoe) kunnen ze samen?
   Jan van der Winden: Sterns op De Kreupel

Woensdag 17 november 2021 Dierckxlezing

1. : Bomenlanen door Lotte Dijkstra en Gerdy Verschuure-Stuip van TU Del

zaterdag 2 oktober om 12.00 uur in Helmond

1. Vrijwilligersdag op zaterdag 2 oktober om 12.00 uur in Helmond, Kasteelplein 1.
   In twee lezingen ecosysteemdiensten (Evelien Droge, Cobra) en het hergebruik van bomen (Henk Werner, Pius Floris). De Werkgroep Bomen van IVN Helmond

Zaterdag 11 september

1. Tijdens de jaarlijkse Open Energie Dag op 11 september openen duurzame energieprojecten de deuren om een breed publiek kennis te laten maken met hun project. Gedreven mensen vertellen enthousiast over het project en leggen uit hoe het werkt. Er zijn al verschillende locaties hiervoor aangemeld. Energiecoöperaties die hun zonne- of windpark of duurzaam warmteproject aan burgers willen laten zien, kunnen zich nog aanmelden.
   De Open Energiedag is het hoogtepunt van de campagne 'Dáár krijg je Energie van' van de brancheorganisaties NVDE, Energie Samen, NWEA, Holland Solar, Vereniging Warmtepompen en Branchevereniging Bodemenergi
   Natuurbosdag met Lezingen Natuurbosdag 2021 https://live.natuurbosdag.nl